Αμπντούλ Χαμίτ Β'. (1842-1918)

Αμπντούλ Χαμίτ Β

   Ο 24ος Οθωμανός σουλτάνος. Ανέβηκε στο θρόνο με παλατιανό πραξικόπημα τον Αύγουστο του 1876. Στις 23 Δεκεμβρη του ίδιου χρόνου έθεσε σε ισχύ το πρώτο Οθωμανικό Σύνταγμα έμπνευσης του φιλε­λεύθερου μεταρρυθμιστή Μιντάτ Πασά, τον οποίο διόρισε Μεγάλο Βεζίρη.

 Τον Μάρ­τη του 1877 απέλυσε τον Μιντάτ, κατέλυσε το Σύνταγμα, διέλυσε το Κοινοβούλιο και εγκανίασε ένα καθεστώς στυγνής απολυταρχίας. Το παλάτι ήταν η μοναδική πη­γή εξουσίας και ένα περίτεχνο δίκτυο πρακτόρων του είχε απλωθεί σε όλη την αυτο­κρατορία, καταγράφοντας και την παραμικρή δραστηριότητα των πολιτών. Παράλ­ληλα επιβλήθηκε αυστηρή λογοκρισία. Μεταξύ άλλων απαγορεύτηκαν οι παραστά­σεις του «Άμλετ», επειδή στο έργο αναφέρεται μια βασιλοκτονία. 

Αν και είχε μια συντριπτική ήττα στην αρχή της βασιλείας του (Ρωσοτουρκικός πόλεμος 1877- 78), ο Χαμίτ κατάφερε να εκμεταλλευτεί τις αντιθέσεις των Μεγάλων Δυνάμεων και να αποτρέψει την ολοκληρωτική κατάρρευση της αυτοκρατορίας του. Κέρδισε κά­ποια δόξα με τον νικηφόρο πόλεμο του 1897 κατά της Ελλάδας. 

Μετά τις σφαγές, που εξαπέλυσε κατά των Αρμενίων στα 1894-1896 (με 300.000 θύματα), οι Ευρω­παίοι τον ονόμασαν «Ερυθρό Σουλτάνο». Προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την ιδιότητά τους σαν χαλίφη, για να προωθήσει την ιδέα του πανισλαμισμού (ένωση του μουσουλ­μανικού κόσμου υπό την πρωτοκαθεδρία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας). Στα 1908, μετά το πραξικόπημα των Νεότουρκων, υποχρεώθηκε να επαναφέρει το Σύ­νταγμα του 1876. 

Τον Απρίλη του 1909, μετά το αποτυχημένο αντιπραξικόπημα που οργάνωσε κατά των Νεοτούρκων, οι τελευταίοι τον εκθρόνισαν και τον εξόρισαν στη Θεσσαλονίκη. Λίγο πριν από την κατάληψη της πόλης από τους Έλληνες μετα­φέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου πέθανε το 1918.