Ευθύνες Γερμανών και Τούρκων

- Αρχικά οι Νεότουρκοι επιδίωξαν να ξανασυσπειρώσουν όλους τους μουσουλμάνους, ανεξάρτητα φυλής, κατά των απίστων χριστιανικών δυ­νάμεων που όλο και πιο πολύ ζητούσαν ή επέβαλαν στο σουλτάνο μεταρ­ρυθμίσεις υπέρ των σκλάβων χριστιανών της Οθωμανικής Αυτοκρατο­ρίας.

 Προσπάθησαν δηλαδή με τον "Πανισλαμισμό" να επιτύχουν ξεσή­κωμα στην Αίγυπτο, Σουδάν, Λιβύη και ακόμα και σ' άλλες αποικίες των Δυτικών, όπως Τυνησία, Αλγερία, Μαρόκο, Περσία, Ινδία.

Όμως όχι μόνο δε συγκίνησαν κανένα, αλλά αντίθετα ξεσηκώθηκαν και οι Άραβες και επιδίωξαν την ανεξαρτησία τους πολεμώντας στο πλευρό των Συμμάχων κατά της Τουρκίας.

Οι Γερμανοί, ακριβώς τη στιγμή αυτή, με εμπνευστή το σύμβουλο τους στην οθωμανική κυβέρνηση, τον αρχιστράτηγο Liman von Sanders, σκέφθηκαν να συνεγείρουν ένα άλλο αίσθημα, τον "παντουρκισμό". Κάθε άλλος που δε θα δεχόταν να γίνει Τούρκος, έπρεπε να εξαφανιστεί. Έτσι τέθηκε σ^: εφαρμογή το εφιαλτικό σχέδιο της εξόντωσης Ελλήνων και Αρμενίων.

- Πολλοί προσπάθησαν να δικαιολογήσουν τους διωγμούς των Ελ­λήνων σαν αντίποινα στην έξοδο της Ελλάδας στον πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων. Αυτό είναι ανιστόρητο και καταρρέει από τα γεγονότα. Οι Τούρκοι άρχισαν τις πρώτες εκτοπίσεις και εξορίες από την Ανατολική Θράκη και τα παράλια της Μικράς Ασίας το καλοκαίρι του 1914, δηλαδή ακόμα πριν βγουν στον πόλεμο (Οκτώβριος 1914), απλώς και μόνο διότι είχαν ήδη από τριμήνου υπογράψει μυστική συμφωνία με τους Γερμα­νούς.

Όπως είναι γνωστό, η Ελλάδα επίσημα βγήκε στον πόλεμο μετά την επάνοδο του Βενιζέλου στην εξουσία, δηλαδή το καλοκαίρι του 1917. Όμως, όπως είδαμε, οι σφαγές, λεηλασίες και εξορίες των Ελλήνων συνέ­χιζαν καθ' όλα τα έτη 1914, 1915, 1916 με αποκορύφωμα τις μεγάλες εξο­ρίες "λευκού θανάτου" του χειμώνα 1916-1917, στον Πόντο.

Talaat

 - Η τριανδρία Talaat, Enver και Djemal αμέσως μετά την ανα­κωχή, φοβούμενοι την τιμωρία τους για τα φρικτά τους εγκλήματα, διέ­φυγαν με γερμανικό πλοίο στη Γερμανία.

-Από τα έγγραφα των γαλλικών Αρχών φαίνεται ότι δεν υπάρχει πλέον καμιά αμφιβολία ότι το δράμα των Ελλήνων και Αρμενίων εθεω­ρείτο "γενοκτονία" και ότι οι πρωταίτιοι, όπως θα δούμε αμέοως παρα­κάτω, κλείστηκαν στις φυλακές μ' αυτήν ακριβώς την κατηγορία.

Ιδού οι αποδείξεις:

- Από τη γαλλική πρεσβεία Βέρνης Ελβετίας 3 Δεκεμβ. 1918:

"... Οι εφημερίδες ανακοινώνουν το σχηματισμό εξεταστικής επιτροπής για ανεύρεση των υπευθύνων των σφαγών (massacres) των Αρμενίων και Ελλήνων.

...Η τούρκικη παροικία του Βερολίνου απεύθυνε ένα μνημόνιο προς τις γερμανικές Αρχές, για να διαμαρτυρηθεί εναντίον της φιλοξενίας, που χορη­γήθηκε στους κυρίους υπευθύνους του κόμματος "Ένωση και Πρόοδος" τους διαφυγόντες στη Γερμανία. Πρόκειται κυρίως για τους Talaat, Enver, Dje­mal, Ismail Haki ( αρχηγό στρατιωτικού ανεφοδιασμού), Nazim, Behaeddi- ni-Chezir, Bedri bey (πρώην αρχηγό αστυνομίας) και Azirn bey.

Enver

Όλοι κατηγορούμενοι, αναφέρει το μνημόνιο, από την Οθωμανική κυ­βέρνηση για σφαγές...

Η τουρκική παροικία, εμπιστευόμενη τη σοβαρότητα των διακηρυχθέντων επίσημα Αρχών, αναμένει από τον αδελφό γερμανικό Λαό, για τον οποίον έχυσε το αίμα τριών εκατομμυρίων τέκνων της, να παραδώοει χωρίς καθυστέρηση αυτούς τους εγκληματίες στη δικαιοσύνη της χώρας τους...

-  Από Πέραν-Κωνσταντινούπολης ο Γάλλος αντιπρόσωπος Du- parc στις 31 Ιανουαρίου 1919 αναφέρει προς το υπουργείο Εξωτε­ρικών:

"... Η κυβέρνηση (η τούρκικη) για να δώσει ικανοποίηση στην ευρω­παϊκή κοινή γνώμη και επιδιώκοντας να κερδίσει με το μέρος της τις Συμ­μαχικές κυβερνήσεις, αποφάσισε μια δραστήρια ενέργεια της προχωρώντας χθές στη σύλληψη των πιο σπουδαίων και επικίνδυνων μελών της Επιτροπής (των Νεότουρκων), όπως τον Γενικού Γραμματέα της Επιτροπής και του Διοικητή υπευθύνου για τις εξορίες χριστιανικών πληθυσμών από τη Θράκη και από τη Μικρά Ασία, του οθωμανού αντιπροσώπου στο δημόσιο χρέος, του πρώην (λέξη δυσανάγνωστη) Ισραηλίτη της Θεσσαλονίκης, που ήταν ο χρη­ματοδότης της Επιτροπής (των Νεοτούρκων).

Αυτό το μέτρο αποτελεί το πρώτο βήμα για την τιμωρία των εγκλημάτων των διαπραχθέντων από τους Νεότουρκους και ελπίζεται ότι θα υπάρξουν κι' άλλα παρόμοια

-Ο ίδισς, από Κωνσταντινούπολη, 11 Μαρτίου 1919 / ώρα 22.20 αναφέρει:

"Ο Roger Lavalette, ειδικός απεσταλμένος της "Temps", παρακαλεί να διαβιβαστεί στην εφημερίδα του το ακόλουθο τηλεγράφημα:

"... Νέα κυβέρνηση προέβη σε 22 συλλήψεις μελών Επιτροπής "Ένωση - Πρόοδος ", μεταξύ των οποίων είναι ο Μέγας Βεζύρης και 4 υπουργοί της κυβερνήσεως που κήρυξε τον πόλεμο...".

-Ο ίδιος, από Κωνσταντινούπολη, 11 Μαρτίου 1919 / ώρα 02.20, αναφέρει:

'Ό Darnad - Ferrid pacha, ο οποίος με επισκέφθηκε στις 8 (τον μήνα), παρουσιάστηκε το απόγευμα της ίδιας μέρας στα γραφεία του υψηλού Επιτετραμμένου.

... Με διαβεβαίωσε για την προσωπική του προσήλωση προς τη Γαλλία και την επιθυμία όλων των συνεργατών του να δώσουν πλήρη ικανοποίηση στους Συμμάχους.

... Ο Damad - Ferrid pacha μ' άφησε βεβαιώνοντας ότι θα αρχίσει τη συνέχεια της τιμωρίας των υπεύθυνων της εισόδου στον πόλεμο της Τουρ­κίας, των σφαγών και των εξοριών( de massacres et de deportations).

... Μαθαίνω αυτή τη στιγμή κιόλας ότι οι συλλήψεις των μελών των πα­λαιών κυβερνήσεων τωv Νεότουρκων άρχισαν".

-       Από το παρακάτω έγγραφο, που απέστειλε το γαλλικό υπουρ­γείο Πολέμου προς το γαλλικά υπουργείο των Εξωτερικών, μαθαί­νουμε:

Παρίσι, 4 Μαΐου 1919.

Liman von Sanders

"Με επιστολή σας No 2552 της 30ης Απριλίου είχατε την καλοσύνη να μου διαβιβάσετε ένα αντίγραφο της "νότας" της βρετανικής πρεσβείας, που ζητούσε να παραδοθεί στις γαλλικές Αρχές ο στρατηγός Liman Von Sanders, φυλακισμένος τώρα στη Μάλτα.

... Έχω την τιμή να σας ζητήσω να μου γνωρίσετε, εάν δεν εκτιμάτε ότι ο στρατηγός Liman von Sanders οφείλει να οδηγηθεί, όχι στη Γαλλία, αλλά στην Τουρκία, όπου βρίσκονται τώρα φυλακισμένοι, στο "Prinkipo", οι στρατηγοί Kress von Kressenstein και ο Κόμης von Schulenbourg.

Αυτοί οι δύο γερμανοί αξιωματικοί φυλακίστηκαν με απόφαση των υψη­λών απεσταλμένοι των Συμμάχων, για την πιθανή συμμετοχή τους στις σφα­γές στην Τουρκία, δηλ. για την ίδια αιτία με το στρατηγό Liman von Sanders.

Εξ άλλου, εάν αυτός βρίσκεται τώρα στη Μάλτα, είναι εξαιτίας ενός σφάλματος που επέτρεψε την επιβίβαση του σ' ένα πλοίο, που επαναπάτριζε στο Hambourg γερμανικά τμήματα από την Τουρκία.

...Σε κάθε περίπτωση, φρονώ ότι ο στρατηγός Liman υοη Sanders πρέπει να οδηγηθεί στην Τουρκία, για να υποστεί εκεί την ίδια τύχη με: τους συγκατηγορουμένονς του ".

-       Ιδού ένα αποκαλυπτικό έγγραφο της πολιτικής αναλγησίας και σκοπιμότητας:

Ο Γάλλος υψηλός επιτετραμμένος στην Κωνσταντινούπολη Defrance σε τηλεγράφημά του προς το γαλλικό υπουργείο Εξωτε­ρικών γράφει:

"Oι Νεότουρκοι που είχαν συλληφθεί και των οποίων η δίκη βρισκόταν σ' εξέλιξη, βγήκαν από τις φυλακές χθές και επιβιβάστηκαν στο πολεμικό πλοίο " " (λέξη δυσανάγνωστη), που τους μεταφέρει στη Μάλτα.

Ο ναύαρχος Calthorpe, στον οποίο εξέφρασα την έκπληξή μου για τη λήψη ενός παρόμοιου μέτρου χωρίς να προειδοποιηθώ, ούτε εξάλλου και ο Ιταλός συνάδελφος μου, μου απάντησε ότι είναι το αποτέλεσμα οδηγιών, που δέχθηκε από το Λονδίνο. Πρόσθεσε ότι νόμισε πως η απόφαση πάρθηκε από κοινού από τους συμμάχους και ότι κατά συνεπεία θα έπρεπε να τη γνωρίζω.

Οι κρατούμενοι είναι 68. Μια δωδεκάδα Θα εγκλειστεί στο Μούδρο. Όλοι, μου είπε, θα κρατηθούν από τις βρετανικές Αρχές στη διάθεση των Συμμάχων. Η μεταφορά τους θα αποφασίστηκε από φόβο μην απελευθερω­θούν σε περίπτωση ταραχών στην Κωνσταντινούπολη ή από μια κυβερνητική αλλαγή.

Έχω λόγο να πιστεύω ότι το μέτρο πάρθηκε με συγκατάθεση της οθωμα­νικής κυβέρνησης, ευτυχισμένης που απαλλάσσεται από μια ενοχλητική δίκη και από κάθε ευθύνη που αφορά τους αρχηγούς των Νεοτούρκων.

Θα σας ήμουν ευγνώμων, εάν μου γνωρίζατε επειγόντως εάν είναι αλη­θές ότι η μεταφορά των αιχμαλώτων στη Μάλτα αποφασίστηκε σε συμφωνία με την κυβέρνηση (τη γαλλική)".

Επειδή θα διακατέχει η αγωνία τους αναγνώστες για την τύχη των υπευθύνων, αναφέρουμε ότι:

- Και οι τρεις γερμανοί στρατηγοί επαναπατρίστηκαν στη Γερμανία.

Ιδού ένα σχετικό έγγραφο:

Ο Γάλλος πρωθυπουργός και ταυτόχρονα υπουργός Πολέμου στις 8 Οκτωβρίου 1919 απέστειλε το έγγραφο No 9098 Β 5/3 στο Γάλλο στρατηγό Foch, διοικητη των Συμμαχικών Δυνάμεων.

"Με σημείωμα No 4758 της 2ας Οκτωβρίου μου κοινοποιήσατε αίτηση του γερμανού αντιπροσώπου στη μόνιμη Διασυμμαχική Επιτροπή Ανακωχής σχετικά με "Τα αίτια της κράτησης των στρατηγών Liman von Sanders, Kress von Kressnstein και του κόμη von Schulenbourg.

Έχω την τιμή να σας γνωρίσω ότι η κράτηση στην Μάλτα του στρατηγού Liman von Sanders προκλήθηκε από μια έρευνα σχετικά με τις ευθύνες του στο θέμα της εξόντωσης και εξοριών, των οποίων οι Έλληνες της Μικράς Ασίας υπήρξαν τα θύματα, το 1917.

Αυτή η έρευνα, δεν απέδειξε βαριές υπόνοιες προσωπικής και ευθείας  ευθύνης του στρατηγού. Έτσι αφέθηκε ελεύθερος...

Ο στρατηγός Kress von Kressenstein κρατήθηκε προσωρινά στο "Prinkipo " εξ αιτίας της διοίκησης, που άσκησε στον Καύκασο. Αυτό το γεγο­νός δεν του επέτρεπε να επωφεληθεί των ευκολιών επαναπατρισμού, που χορηγήθηκε σε πρόσωπα γερμανών, που είχαν διπλωματική ιδιότητα.

Όοον αφορά τον Κόμη von Schulenbourg, κρατήθηκε με αίτηση του υψηλού επιτετραμμένου της Κωνσταντινούπολης.

Και οι δύο εξ άλλου επαναπατρίστηκαν συγχρόνως με άλλα γερμανικά στρατεύματα της Τουρκίας, σύμφωνα με τις ανακωχές που υπογράφτηκαν τόσο από τη Γερμανία. όσο και από την Τουρκία".

- Όλοι οι υπόλοιποι υπεύθυνοι των σφαγών, που ήταν κρατούμενοι στη Μάλτα, απελευθερώθηκαν ύστερα από συμφωνία Άγγλων και Κεμάλ, που υπογράφτηκε στα περιθώρια της διάσκεψης του Λονδίνου, που άρ­χισε στις 23 Φεβρουαρίου 1921, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση Άγ­γλων αιχμαλώτων από τους Τούρκους.

Οι περισσότεροι απ' αυτούς πήγαν και πλαισίωσαν τις τάξεις του Κεμάλ στην Άγκυρα.

Έτσι η γενοκτονία Ελλήνων και Αρμενίων έληξε χωρίς ενόχους, χωρίς τιμωρία.

Αυτό το προηγούμενο έδωσε φτερά και όπλισε με θράσος τον Κεμάλ και τους σφαγείς του να επιδοθούν  κυνικά πλέον και ολοκληρωτικά στην εξαφάνιση του Ελληνισμού της Μικρός Ασίας.

Χάρης Τσιρκινίδης