Η γενοκτονία του
ποντιακού ελληνισμού από τους Τούρκους περιορίστηκε από όλους σχεδόν τους
ερευνητές του μεγάλου αυτού θέματος στα θύματα της περιόδου 1916 — 1922.
Τα μέτρησαν, μάλιστα,
και τα βρήκαν να είναι 353.000. Ο αριθμός αυτός βασίζεται στη «Μαύρη Βίβλο» του Οικουμενικού
Πατριαρχείου και σε ορισμένα βιβλία, όπως εκείνο του Γεωργίου Βαλαβάνη, με
τίτλο «Σελίδες εκ της Μαύρης Συμφοράς του Πόντου».
Η γενοκτονία, όμως
των Ποντίων και γενικότερα του μικρασιατικού και του θρακικού ελληνισμού δεν
σταμάτησε το 1922, όταν δηλαδή οι Τούρκοι του Κεμάλ επικράτησαν στην Τουρκία
και στις περιοχές, όπου άκμαζε ο ελληνισμός. Συνεχίστηκε μέχρι και την
εγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα, δηλαδή μέχρι και το 1924 και έγινε σε
τέσσερις φάσεις.
Στις δύο πρώτες,
που ήταν οργανωμένες με γερμανικά σχέδια, οι δολοφόνοι - γενοκτόνοι ήταν οι
Τούρκοι. Στις δύο άλλες φάσεις, οι δολοφόνοι — γενοκτόνοι ήταν οι Έλληνες
κυβερνήτες και οι σύμμαχοι τους Γάλλοι και Άγγλοι.
Η πρώτη φάση της
γενοκτονίας σημειώθηκε κατά την περίοδο 1916 - 1922 μέσα στα χωριά και τις
πόλεις, όπου ζούσαν Έλληνες. Οι Τούρκοι τσέτες, οι άτακτοι, δηλαδή, στρατιωτικές
ομάδες, που συγκροτήθηκαν με την ανοχή των Νεοτούρκων, μετά το 1908, έκαναν
επιδρομές, κυρίως στα χωριά, και άρπαζαν τις περιουσίες των Ελλήνων, τους
οποίους στη συνέχεια μαχαίρωναν ή τουφέκιζαν.
Οι Τούρκοι αυτοί
ήταν, συνήθως, κάτοικοι διπλανών χωριών, που είχαν συγκροτήσει ομάδες
δολοφόνων. Οι ίδιοι αυτοί Τούρκοι έστηναν ενέδρες στις εισόδους χωριών και
πόλεων και σκότωναν Έλληνες περαστικούς, για να τους ληστέψουν.
Η φάση αυτή της
γενοκτονίας ήταν απρογραμμάτιστη.
Προγραμματισμένη
ήταν η άλλη φάση της γενοκτονίας, που έγινε, κυρίως, μέσα στα έτη 1918 -1919.
Οι μεγάλες μετακινήσεις - εξορίες Ελλήνων, από τις παραλιακές πόλεις προς το
εσωτερικό της Μικράς Ασίας, σε περιοχές ορεινές και με δύσκολες καιρικές
συνθήκες, έγιναν κυρίως το 1918, πριν λήξει ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος.
Η
ύπουλη τουρκική πολιτική ανακοίνωσε ότι μετακινούσε τις γυναίκες, τα παιδιά και τους
γέροντες, για να τους πάει σε ασφαλέστερους τόπους, λόγω του πολέμου.
Οι τόποι εξορίας
οδηγούσαν τους Έλληνες σε ασφαλέστερο θάνατο από το κρύο ή τη ζέστη, από την
πείνα και τις αρρώστιες.
Την ίδια περίοδο,
οδηγήθηκαν στον θάνατο και χιλιάδες Έλληνες από 15 έως 70 ετών, τους οποίους
οι Τούρκοι κάλεσαν στον στρατό, δήθεν για να εκτελέσουν διάφορα έργα, αλλά στην
πραγματικότητα, τους οδήγησαν και αυτούς στον θάνατο.
Πάλι κατά την ίδια
περίοδο και ιδίως το έτος 1921, με βάση το γερμανικό σχέδιο, πάντα, και την
τουρκική μισαλλοδοξία κατά των φιλοπρόοδων Ελλήνων, οδηγήθηκαν στην αγχόνη όλοι
οι διακεκριμένοι στα γράμματα και στο εμπόριο Έλληνες, καθώς και πολλοί ιερείς.
Οι Τούρκοι ήταν αμείλικτοι στην εξόντωση αυτών
των Ελλήνων, γιατί καταλάβαιναν ότι οι απλοί Έλληνες της Μικράς Ασίας, του
Πόντου και της Θράκης δεν θα μπορούσαν να κάνουν τίποτε όταν δεν θα είχαν τους
ηγέτες τους.
Αλλά η γενοκτονία
των Ελλήνων της Ανατολής δεν σταμάτησε εκεί. Συνεχίστηκε επάνω στα καράβια,
που τους μετέφεραν στην Ελλάδα, μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης το
1923. Δηλαδή, ουσιαστικά, η μετακίνηση και η γενοκτονία της τρίτης φάσης άρχισε
το 1922, όταν εξαναγκάστηκαν οι Έλληνες να ανέβουν στα καράβια ή να πάρουν
τους δρόμους της προσφυγιάς. Στα καράβια και στους δρόμους πέθαναν χιλιάδες
άνθρωποι.
Αυτούς δεν τους εξόντωσαν οι Τούρκοι, αλλά οι
Έλληνες κυβερνήτες που συμφώνησαν να κάνουν ανταλλαγή πληθυσμών χωρίς να έχουν
τίποτε προετοιμασμένο.
Μπορεί να βγει
κάποιος και να επαναλάβει το γνωστό ότι «Η Ελλάς ήτο καθημαγμένη από τους
αγώνας της», αλλά μπορούν και άλλοι να απαντήσουν ότι, όταν η Ελλάδα ήταν
κατεστραμμένη από τους διαρκείς πολέμους και κατά χιλιάδες πέθαιναν οι πρόσφυγες
και τους έριχναν στη θάλασσα, κάποιοι από τους ηγέτες της Ελλάδας έκαναν
τεράστιες περιουσίες.
Το κακό, όμως, δεν
σταμάτησε εδώ. Νέα γενοκτονία περίμενε τους Έλληνες της Ανατολής στα
λοιμοκαθαρτήρια της Μακρονήσου και του Καραμπουρνού και στα τσαντήρια και τις
παράγκες, όπου με θαυμαστό τρόπο τους αποκατέστησαν! Χιλιάδες και πάλι οι
νεκροί από αρρώστιες. Και πάλι δολοφόνοι — γενοκτόνοι αυτοί που είχαν
υποχρέωση να προστατέψουν τον ελληνισμό της Ανατολής.
Είναι δολοφόνοι,
γιατί έφαγαν τα χρήματα των εσωτερικών ομολογιών και των εξωτερικών δανείων,
που τα φόρτωσαν στους απλούς Έλληνες, που ακόμη πληρώνουν τους τόκους τους και
τα επιτόκιά τους.
Όλα αυτά δεν τα
αναφέρουμε σήμερα για να εκδικηθούμε αυτούς που έκαναν τόσο κακό στον ελληνισμό
της Ανατολής, αλλά για να είναι σε εγρήγορση, να μην κοιμούνται οι Έλληνες,
ιδιαίτερα οι προσφυγικής καταγωγής, για να μην επαναληφθούν στο μέλλον τέτοια
εγκλήματα.
Ομιλία της Καίτης Μελή-Παπαπαναγιώτου
στο Μεσαίο στις 20-5-2012