Επιστολή ευγνωμοσύνης του πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας στην κοινότητα Βολοβότ (Νέα Σάντα)

Κατοχή λοιπόν από το 1941. Στο χωριό δεν υπήρχε φυσικά μονάδα γερμανικού στρατού, μόνο περιπολίες στρατιωτών γινόντουσαν που κατέληγαν για φαγητό  και πολλές φορές κοιμόντουσαν στο σπίτι του προέδρου Καγκελίδη.

Γερμανοί λοιπόν στο σπίτι, αλλά ο Γιώργος Καγκελίδης υπηρετεί την εθνική αντίσταση. Η δουλειά τότε της αντίστασης ήταν η σωτηρία ατόμων, ιδίως Βρετανών στρατιωτών, που είχαν, ξεμείνει και έπρεπε να  προωθηθούν μυστικά προς τη θάλασσα από όπου τελικά τους παραλάμβαναν συμμαχικά υποβρύχια.

  Η μυστική αυτή προώθηση γινόταν από χωριό σε χωριό, κρίκος δε αυτής της αλυσίδας στη Νέα Σάντα ήταν ο Καγκελίδης. Το γεγονός ότι οι γερμανικές περίπολοι επισκέπτονταν πρώτα το σπίτι του βόλευε πολύ στην αποφυγή κινδύνων. Όμως κάποτε έσπασε αυτή η αλυσίδα, συνελήφθη ο κρίκος του διπλανού χωριού, του Γαλλικού, ομολόγησε και κατέδωσε και τον επόμενο κρίκο της Σάντας.

Συνελήφθη λοιπόν και ο Καγκελίδης και άρχισαν οι βασανισμοί για να ομολογήσει και να καταδώσει και αυτός. Τότε με περίσσιο θάρρος ζήτησε να δει τον ίδιο το διοικητή, το κατάφερε, αρνήθηκε όλες τις εις βάρος του κατηγορίες και δήλωσε θαυμαστής του Γερμανικού Έθνους, της χώρας των σπουδαίων μουσικών, συγγραφέων και φιλοσόφων, του Μπετόβεν, Γκαίτε, Καντ κ.λ.π., τους οποίους ισχυρίστηκε ότι μελέτησε και εκτίμησε. Η τωρινή συμπεριφορά των απογόνων τους όμως τον εκπλήσσει και τον βάζει σε σκέψεις μήπως έσφαλε θαυμάζοντας τον πολιτισμό και την κουλτούρα αυτού του έθνους. Το επιχείρημα έπεισε, το κόλπο έπιασε, απολύθηκε και συνέχισε με κίνδυνο της ζωής του και της οικογένειάς του την αντίσταση.

 Γι’ αυτή του την προσφορά, τιμήθηκε με ειδικό βραβείο από το Βρετανικό Έθνος, το έντυπο φέρει την υπογραφή του Βρετανού αρχιστρατήγου Μέσης Ανατολής. Μάλιστα, λόγω της απονομής αυτού του βραβείου ήταν δυνατό να σπουδάσει δωρεάν στην Αγγλία ένα μέλος της οικογένειας, πράγμα που δεν κατέστη δυνατό να γίνει. Άλλες βλέπετε ήταν οι συνθήκες στην οικογένεια στο τέλος του πολέμου αυτού και του εμφυλίου που ακολούθησε.

Σ. Σ. Σύμφωνα με πληροφορίες που είχα αποκομίσει από τον πατέρα μου, στο σπίτι του  Θεόφιλου Ασλανίδη ( ο Θεόφιλον τ' Ασλάν) βρήκαν προσωρινό καταφύγιο δυο -τρεις Εγγλέζοι στρατιώτες, την άνοιξη του '41. Με πολλές προφυλάξεις και μετά μερικές μέρες τους φυγάδεψαν.

Σίγουρα και σ' άλλα σπίτια  είχαν βρει προσωρινό καταφύγιο και άλλοι.

Εξ άλλου αυτό φαίνεται και από το έγγραφο το οποίο είχε αποσταλεί από την κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας , το οποίο υπογράφει ο πρωθυπουργός της χώρας και συνυπογράφει και ο διοικητής του 2ου εκστρατευτικού σώματος με το οποίο ευχαριστεί τους κατοίκους της κοινότητας Βολοβότ* για την βοήθεια που προσέφεραν στους  Νεοζηλανδούς στρατιώτες που είχαν "ξεμείνει".

* Χρησιμοποιείται η παλιά ονομασία του χωριού. Ενώ το χωριό είχε μετονομαστεί σε Νέα Σάντα από το 1923!!