Αναμνήσεις από ένα περιστατικό σχετικό με τα έθιμα του γάμου.

Η αιωνόβια γερόντισσα, συγγενής μου και νουνά (δεξαμέντσα) από το Μελισσουργιό Κιλκίς, μου αφηγήθηκε το παρακάτω προσωπικό της βίωμα από τις αλησμόνητες πατρίδες σχετικό με το έθιμο του πλυσίματος των ποδιών (πεθερού, κουνιάδων, φιλοξενούμενων) που συνέβη στο χωριό της Τσαπίκ, περιοχής Κακισμάν (Γαβουσμάν) του Καρς (Γαρς).

Λέει λοιπόν η αφηγήτρια Σοφία Φραγκίδου:

- Ο πεθερό μ' είχεν ίναν ζεγκίν Τούρκον φίλον. Ατός κάθε χρόνον έρχουτον και ετοπλάευεν τα αρνία όλεν τη χωρί εμουν (ήταν δηλ. ζωέμπορος).

Το βράδον πάντα εμόναζε σ' οσπίτ' τη πεθερού μ'. Όντες εκ' σεν ότι ο πεθερό μ' επάντρεψεν τον γιον ατ (τον άντρα μ' τον Κώστην) με τ' εμέν και 'κι εκάλεσεν ατον σην χαράν εχολάστεν πολλά.

Αφού εγονούσεψαν κάμποσον ώραν και ο πεθερό μ' εζήτησεν ατον να' σχωρά τον είπε με ο πεθερό μ': "Σοφία, πούλι μ', θέλω να πλύντσ' τα ποδάρα τη μουσαφίρ'εμουν (τη Τούρκονος). Εγώ επειδή εκράτ’ να μασ, εκούντσα το κιφάλι-ι-μ και εδέκα τον να εγροικά ότι δέχκουμε να πλυν' ατα.

Έγκα γαλέχουλεν νερόν με το κουκούμ' τη λεκάναν, το σαπών', το πεσκίρ, και τ' ορτάρα και έπλυσα τα ποδάρ' ατ.

Όντες ετέλεσα το πλύσιμον τη ποδαρί ατ, εσπόγκσα τα καλά καλά και εφόρτσ' ατον καθαρά ορτάρα.

Την ώρα που εκλίσκουμ' κα να παίρω τη λεκάναν, ατός είπε με "τορ όγλουν - άστα παιδί μ'". Εγώ ατότε εκλίστα και εφίλεσα το χερ' ν ατ και ατός έσυρεν απές σην λεκάνην έναν χρυσόν παράν, αξίας 5 ρούβλια.

Εγώ ύστερα, χωρίς να κλώθω τη ράχα μ' επαίρα τη λεκάνην, το πεσκίρ και το σαπόν και οπίσ' οπίσ' επήγα σο δωμάτιο μ'.

Ατός ύστερα, όπως έμαθα α σήν πεθερά μ', εκούρφιξέ με σον πεθερό μ' με τα λόγια: "Κίρβα Γιάννε, άλλα Τσοτσοχτούρ, αλλά τσοχ’ αχουλί = φίλε Γιάννη, ακόμη είναι μικρή, αλλά πολύ λογική".

Δημοσιεύτηκε:

 1.  "Ποντιακοί Οικισμοί" τόμος Β1, 1994

 2.  "Ποντιακή Εστία" τεύχ. 123/2001.