Γνωμικά και παροιμίες

1. Ας σου ευτάς μη φοάσαι. Ας σου ’κ' ευτάς φοέθ.

 Να φοβάσαι τις συκοφαντίες.

2. Ας σ' ούλων ο καλόν ο γαμπρόν κλερθένεν παραστάρ.

 Η αγάπη του γαμπρού  δεν διαρκεί, όπως δεν διαρκεί και το ξύλο της κλήθρας.

3. Ας σου ’κ' εν καλλίον εν. 

Στην αναβροχιά καλό και το χαλάζι.

 4. Ας σ’ ούλων το κακόν το παιδίν, κι ας σ’ ούλων ο καλόν ο γαμπρόν.

 Το χειρότερο παιδί είναι καλύτερο από τον καλύτερο γαμπρό.

 5. Ας σ’ ούλων το καλόν το παιδίν κι ας σ’ ούλων ο κακόν άντρας.

 Το καλύτερο παιδί κι ο χειρότερος άντρας.

6. Ας σ’ουράδ σκούται. 

Είναι πολύ αδύνατος ή φτωχός.

7. Ας σου σώεις και πλέον βαρύν λιθάρ μη σκώντζ.

Δεν πρέπει να αναλάβεις κάτι ανώτερο από τις δυνάμεις σου.

8. Ας σ’ οφρύδν άτ που ρούζ σκοτούται.

 Για τον κατσουφιασμένο και στενοχωρημένο.

9. Ας σο χχέρν άτ τιδέν ’κ έρται. 

Για αδέξιο και ανίκανο.

10. Ατά κοιλίαν ’κι γομώνε. 

Για ανώφελη πολυλογία.

11. Ο ατσσιαμής κι ο παλαλόν έναν είν’.

 Ο τρελός δεν έχει μυαλό, ενώ ο αμαθής δεν ξέρει.

12. Ατό η  καλομάνα 'μ πα εξέρει άτο. 

Για κείνο που περηφανεύεται πως ξέρει κάτι, το οποίο όλοι ξέρουν.

13. Ατός όθεν ’κι σπείρ θερίζ, και νέγαλτι κι όθεν σπείρ. 

Για άνθρωπο πλεονέκτη και θρασύ.

14. Ατός πα Θεού πλάσμαν εν.

 Δεν επιτρέπεται να κάνομε διακρίσεις.

15. Ατός χωρίς ζουρνάν χορεύ, και νέγαλτι και με τη ζουρνάν. 

Για κείνον που με το παραμικρό κάνει θόρυβο.

16. Ατού σ’ ωμίν απάν πέσκα. 

Μη νομίζεις πως είναι έτσι όπως το λες.

17. Αυλάκ ’κ εβγάλ. 

Για τον  ανίκανο.

18. Αφκά σο κοτ κοιμάται. 

Δεν πήρε είδηση.

Παραδοσιακές ενδυμασίες του Πόντου

19. Άφταστος κι άπιαστος. 

Για τον πολύ σβέλτο.

20. Άφτο τα καντήλας. 

Ευθυμώ, μεθώ.

21. Αχά κόλον και φα μασούρας. 

Αν μπορείς δοκίμασε.

22. Αχάν κι ασπαλεί. 

Ψυχομαχεί.

23. Αχά  ο Λευτέρτς και πασσιά λέω σε και πε άτον Λευτέρ.

Για κείνο που από φόβο κρύβει την αλήθεια.

24. Αχά  ο λύκον και την πόδαν άτ ντ’ αραεύς; 

Για πράγματα ολοφάνερα.

25. Αχόρταστον ομμάτ. 

Για πλεονέκτη.

26. Αχουλής ώσνα ενούνιζεν ο παλαλόν εγυναίξεν κ’ εποίκεν δέκα χάταλα. 

Δεν πρέπει κανείς να πολυσυλλογίζεται για το γάμο του.

27. Αχπάνω τα σκόρδα.

Μαλώνω γερά