Το αλφάβητο τη πάρτιας

Το ποίημα που ακολουθεί, γράφτηκε από τον πατέρα μου  Αλέξανδρο Σοϊλεμεζίδη  ο οποίος τα νιάτα του και τα χρόνια της ωριμότητάς του, τα πέρασε στη Γεωργία και στο Καζαχστάν, στις δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.

 Στερημένος από την δυνατότητα να διαβάζει βιβλία και εφημερίδες στα ποντιακά και νεοελληνικά, κατάφερε να συγκρατήσει ένα αξιοθαύμαστο ποιητικό πνεύμα, το οποίο τελικά εκδηλώθηκε και βρήκε το φως της δημοσιότητας με μια μορφή περίπου μακαρονικών στίχων^*, όχι επίτηδες φτιαγμένων από ποντιακά, νεοελληνικά και ρωσικά, αλλά σαν στίχων γεννημένων από τις ιστορικές συνθήκες διαβίωσης του ποντιακού ελληνισμού στην πρώην Σοβιετική Ένωση.

*μακαρονικοί στίχοι – στιχουργήματα, συνήθως χιουμοριστικά ή σατιρικά στα οποία ο ποιητής αναμιγνύει λέξεις η φράσεις από ξένη γλώσσα (εδώ ρωσική)

Ο Λένιν που οργάνωσε σοβετικόν ζακόν-ι

Είσεν και Θεού δύναμην εκείνο τον καιρόν-ι.

Σιγά σιγά εμάζεψεν τοι τράνους τοι κλεφτάντας,

Νέα ζωή θα χτίζουμε, εποίνεν προπαγάνδας.

Όλα τα καλά έγραψεν, ντο είναι ση θρησκείαν,

Με τ’ άτα να παιζ τους φτωχούς ασ’ όλον τη Ρουσίαν.

Τα χώματα τοι χωρέτας, τα φάμπρικας τ’ εργάτας,

Κ’έπειτα έκλοσεν το πουζ: κολχόζα και μπριγκάντας.

Επέρεν κατ’τοι πλούσιους, τρανούς μικρούς εθέρτσεν,

Ολίγ’ π’επέμναν ζωντανοί εκείντς’πα εφοβέρτσεν.

Ολίγον εκυβέρνησεν, τ’ολον εφτά χρόνα,

Θανατικά εχτύπεσαν τ’εκείνου τα κωδώνα.

Τη πάρτιας το πρόγραμμα ποίος θα εφαρμόζει,

Που έμπεσε σο μέροσ’ατ κ’άλο γαϊδαριόσ-ι

Αυτός πρώτα εκλείδωσε τοι Κρέμλινη τα πόρτας

Εμπιστεμένον τ’εκείνου ο τσαλικάς ο Κόπας,1

Ερχίνεσεν το ξύριμα: τ’εβρέϊσ, τοι κομμουνίστας,

Σο μέροσ’ ατουν έβαλεν ζούλικους, αφαιρίστας2

Ν’ οραετε δυνατά σο γανατ να εσ φίλον

Ας σην Γρουζίαν έφερε όλον το σαρτ τον σκύλον

Με τ’εκείνον εδούλεψαν περίπου είκος χρόνα,

Και τη Ρουσίας το λαόν ντε φάϊσαν ’νε τα πόνα

Ο εις απ’ ατουνούς λιρτσός, άλος με τα ουσία,3

Λαβρέντι Μπέρια

Ο Λάβρεντης ετάλεβεν αμ ’άκουεν, κουσία!

Πόσον βλαβερόν έτονε και άτο η παρόντα,4

Ασ ση καλούς κ’έξυπνους επίναν «βραγκ ναρόντα»5

Το «βραγκ ναρόντα» είχανε ατήν καλόν πριμάνκαν,6

Την μπόϊναν7 ερμάτοσαν και άπες ση Λουμπανκαν8

Εσκότωναν, εξόριζαν’ πόσα άπρεπα δουλείας,

Ατείν έσαν που έπανε το αίμαν τη Ρουσίας

Οι άνθρωποι να μίλαναν’ τ’έναν τ’άλον φοβούσαν,

Οι προδότες εκέρδιζαν ‘όθεν ‘κες εφουκρούσαν.

Τα εκλόγας ντο είσανε εκείνα τα καιρούσ-ι,

Οι κόκκινοι εχώριζαν’ μόνον απ’ εκεινούσ-ι.

Ατά έσαν ιστορικά ως τα πενήντα τρία

Και τα δύο δρακόντικα εσέβαν’ σα τρυπία.

Άλο αήκα πρόσωπα να μη φυτρώνε πάλιν 

Τη Ρουσίαν π’εγρίλεψαν’ο Μπέριας κ ’ο Στάλιν.

Πολά σύντομα έγραψα έσανε πολλά κ’ άλλο

Εκείνα τα πικρά καιρούς ας σο νουμ’ ξάϊ κ’ εβγάλω.

Το «άλφα» ετελείωσεν επήγαμε σο «βήτα»,

Ελάεν η πολιτική σον καιρόν τη Νικήτα,9

Π’ ερχίνεσε σα έργα τα οικονομικά-ι,

Και έκλεισεν τα φύλακας για τα πολιτικά -ι.

Ατός έτονε άξιος ν’άφτοματον κερία,

Πρώτος ατός επρόσβαλλεν και τα δύο θερία.

Όσον ντο εκυβέρνησεν οχτώ, ενέα χρόνα,

Εξόν τα καλοσύνασατ’ κανάν κ’εφάϊσεν πόνα

Όνταν είχε διακοπές ση Αμπχαζίαν ήταν,

Κ’ας σην Μόσχαν η βουλή εξέγγεν τον Νικήταν.

Ενώθανε τα σούσλικα,10 εποίκανε παγίδαν,

Εχώρτσαν ’νέον πρόεδρον τον πασά Λεωνίδαν.

Λεονίντ  Μπρέζνιεφ

Με το Μπρέζνεφ εζήναμε συν εποχήν το «βήτα»

Που άρχισεν να συνεχίζ’ τα έργα τη Νικήτα.

Τον κόσμον έδωσε ζωή, την κύβερνηση χάλα,

Ση τράνους παρτκλεφτάντσ’11 απάν εκρέμανεν’ μεντάλα.

Εδίναν’δωρ ’ασήν καζνάν12 με αρκετά αξίας,

Ατός, η κόρη κ’ο γαμπρόν επίναν’ αταξίας

Όλα ατά εγράφουσαν μυστικά σα χαρτία,

Κάθε χρόνον εσούμονεν ατούνους η σκοτεία.

Η κόρατ ας σην τρέλλαν’ατς έσπανεν η καρδία’τσ,

Σα ξένα κράτη επίνεν ζαβίφκαν13 τα μαλία’τσ.

Ετάπηνοσεν οι καζνά σα δεκαοχτώ χρόνα,

Και λυπηρά εχτύπεσαν τη Λιόνa τα κωδώνα.

Ατόνεν ενταφίασαν τεάμ με το πατσιότ-ι14

Ο Λιόνας κ’ετον ζωντανός να έδινεν οτσιότ-ι15

Το «βήτα» ετελείωσεν και πήγαμε σο «γάμμα»

Σ’ Αντρόποφ16 την κυβέρνησιν ελάεν η προγράμμα

Ατός έτον πειθαρχικός κ’ έτρωεν ξένα βούκας,

Κ’ άρχισε να πακλαεύ, όλα τα παρτχαπούγκας17

Θα πάστρευω την πάρτιαν είπεν, ατ φσεχ μπαντίτοφ18

Ας σο κιφάλ ερχίνεσε πρώτα ας σον Ρασίντοφ.19

Ας σ’ ολτς απές’ σην πάρτιαν είχεν τρανόν αξίαν,

Σ’ όλον το κράτος έβαλεν δυνατόν πειθαρχίαν.

Εκείνοι π’εζουκάκευαν πα ’σεύαν’ σο χορόν-ι,

Μερμίκα και λατάριζεν σ’εκείνον ’το καιρόν -ι.

Μέρος κ’έτον να κρύφκουτον ο κλέφτης κ’ο σακάσ-ι,

Όλτσ’ ατούν ετοπλάεψεν απές ’σα φυλακάσ-ι.

Του λόνταρους20 κ ’σάρευεν τ’ατούνου η δουλεία

Σιγά σιγά εδούλεψεν κ’ατόν ’νεν η μαφία.

Οι πάρτια βασίλεψεν εθόλοσεν κ’ο φέγγον,

Σον χρόνον απάν έλαξεν ατόνεν ο Τσερνένκον21

Που είχεν και προβλήματα πολά με την υγείαν,

Κ’έτον καθόλου ικανός για τ’άηκον  δουλείαν.

Άχλα βάχλα κυβέρνησεν ’κ ετέλεσεν και χρόνον

Ας ση παλιούς τοι σεκρετάρτς ατός επέμνεν μόνον.

Έρθεν καιρός να κυβερνούν οι νέοι βουλευτάδες,

Ας σο βλάστ’22 έσυραν σο γαν, ολούς τοι γεροντάδες.

Μιχαήλ Γκορμπατσόφ

Οι δύο υποψήφιοι: Γκορμπατσόφ και Ρομάνοφ’τσ,

Ο Γκορμπατσόφ’τσ ενίκεσεν, είπεν ο Λουκιάνοφ’τσ.

Όμορφος, νέον παλικάρ, ευλόϊσανατ ’ον όλοι,

Ο Μιγαήλ’τσ ο Μέτσενις23εκάτσεν σο πρεστόλ-ι.24

Σο χάλαμαν ερχίνεσεν, Κα Γκε Μπε κ ’φοβέθεν,

Τη πάρτιας τ’αλφάβητον, πως φαίνετε ’τέλέθεν.

Καιρός εν να ευγαίνουμε ας σην τρομοκρατίαν,

Ση Ρουσίαν να χτίζομε κ’εμείς δημοκρατίαν.

Κυβέρνηση θα κλόθωμε εμείς  χωρίς ραβδίν-ι,

Τον κόσμο θα γλυτώνομε απ’ατού σην οργήν-ι.

Ετέλεσαν ντο είχανε τη Λένιν’τ’ αγιασμόν-ι,

Επιδεύαν την πάρτιαν’και τον κομμουνισμόν-ι

Τα ζάρωτα τη πάρτιας εγώ όλα μαθάνω,

Με το ραβδί ντ’ εχτύγανε όλα πρέπ’να χαλάνω.

Ένοιξε και τα σύνορα ντο έσανε κλειστά-ι,

Καθένας όπου αγαπά όθεν κες θέλ’ να πάει,

Εθέλεσεν καλόν να φτάϊ, κ’όχι ανοησίαν,

Αφού σα χέρατ’ έπερεν όλεν την εξουσίαν.

Όνταν έτον σο Λονδίνο επήγεν και σο βέτσερ,25

Τα μυαλάτ’ εγιάτρεψεν η Μαργαρήτα Τέτσερ.

Σα ερωτήσεις απαντά καλά σαν αφουκάτος,26

Άξιος έτον να χαλάν αήκον τρανόν κράτος,

Όνταν εγένντον σκάνταλον εξεύεν νικητής-ι,

Εκρέμσεν την κυβέρνηση σα χέρ τη Μπαρίσ-ι

Με τον Μπαρίς ντο έσαν φιλ’ κ’ έδικνανε τη χώραν,

Τ’έναν τ’άλλο εβάσταναν’ και σην κακίν’ την ώραν.

Αφού όλα κατόρθωσεν, εγέντον ασκιτής-ι,

Ο Μιχαηλ’τς ηθοποιός τη Ρέϊγκαν μαθητής-ι.

1993 – 1995

Θεσσαλονίκη

Για την αντιγραφή

Σοϊλεμεζίδης Γιώργος

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
¹   ο τσαλικάς ο Κόπας – ο Στάλιν (ατσάλι = τσαλίκ)
²   ζούλικοι, αφαιρίστοι – λωποδύτες, απατεώνες
³   ουσί – τα μουστάκια
⁴   παρόντα – η ράτσα
⁵   βραγκ ναρόντα – εχθρός του λαού
⁶   πριμάνκα – δόλωμα
⁷   μπόϊνα – σφαγείο
⁸   Λουμπανκα – οδός και κτίριο της ασφάλειας στη Μόσχα
⁹   Νικήτα – ο Χρουστσιόφ, ο Πρώτος Γραμματέας της
     Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΣΕ (1953-1964)
¹⁰ σούσλικα – οι αρκτόμυσοι (Σούσλοφ, ο κύριος ιδεολόγος
    του ΚΚΣΕ)
¹¹ παρτκλεφτάντ – οι κλέφτες του κόμματος
¹² καζνά – το θησαυροφυλάκιο
¹³ ζαβίφκα – το περμανάντ
¹⁴ πατσιότ – η τιμή
¹⁵ οτσιότ – ο απολογισμός
¹⁶ Αντρόποφ – ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΣΕ
    (1982-1984)
¹⁷ παρτχαπούγκα – oι αρπαχτές του κόμματος
¹⁸ ατ φσεχ μπαντίτοφ – απ’ όλους τους συμμορίτες
¹⁹ Ρασίντοφ – ο Πρώτος Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚ του
    Ουζμπεκιστάν
²⁰ λόνταρος – ο τεμπέλης
²¹ Τσερνένκο – ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΣΕ 
    (1984-1985)
²² βλάστ – η εξουσία
²³ μέτσενις – σημαδεμένος
²⁴ πρεστόλ – ο θρόνος
²⁵ βέτσερ – η δεξίωση
²⁶ αφουκάτος – ο δικηγόρος