Το πρόγραμμα του Κυριακίδη δεν το είδαν με καλό μάτι οι καλόγεροι Σουμελά , μα δεν μίλησαν και περίμεναν την ευκαιρία να το χτυπήσουν. Οι Ισχανανταίοι στα πρώτα χρόνια χάρη στις ενέργειες του Σπύρου Μαντίδη φρόντιζαν να εκλέξουν τριμελή Σχολική Εφορεία με την ψήφο του λαού και η πρώτη τους τριμελής εφορεία έγινε από τους Χαράλαμπο Γαραγάς, Χριστόφορο Γιαμάκ και Γιάννη Σακόγλου. Οι άλλες ενορίες βαρύνονταν να εκλέξουν σχολικές Εφορείες και ενώπιον του εκάστοτε ηγούμενου Σουμελά που επισκεπτόταν κατά κανόνα την Σαντά για αργυρολογία κάθε Ιούλη, καλούσαν ονομαστικά δύο από τους προεστούς να αναλάβουν καθήκοντα Σχολικών εφόρων και τις περισσότερες φορές καλούσαν μόνο ένα.
Ο ένας και ανεξέλεγκτος αυτός έφορος, ο οποίος ήταν ένας και ανεξέλεγκτος επίτροπος της εκκλησίας, έγινε αργότερα θεσμός με την ευνόητη υστεροβουλία των καλόγερων. Και ήταν τόσο ευνόητη η υστεροβουλία αυτή, ώστε και οι τυφλοί βλέπανε πως αυτό το πράγμα το ανέχονταν οι καλόγεροι μόνο και μόνο για να έχουν αυτοί το μερίδιο τους από τις καταχρήσεις του καπετάν ένα.
Και το μεγαλύτερο κακό ήταν ότι ανέχονταν οι καλόγεροι να σουφρώσουν οι ανεξέλεγκτοι αυτοί κηφήνες τα λεφτά του λαού για να μην μπορέσει ο λαός να ανορθωθεί πνευματικά ! Και ο αναχρονιστικός αυτός θεσμός του καπετάν ένα βάσταξε ως την εποχή της ανασύστασης της Αρχιεπισκοπής Ροδόπολης !
Φαντασθείτε τώρα τι γινόταν με τον μόνο και ανεξέλεγκτο επίτροπο. Τα έσοδα των ναών που ήσαν προορισμένα για την λειτουργία των σχολείων έκαναν φτερά. Στα πλούσια εκείνα χρόνια όπου οι Σανταίοι ξενιτεμένοι άφηναν στο παγκάρι παρά με την ουρά, ο επίτροπος της Εκκλησίας παρουσίαζε έσοδα του παγκαριού κατά 300% κατώτερα από τα πραγματικά. Παράδειγμα σας παρουσιάζουμε την εκκλησία της γενέτειρας μου Ισχανάντων.
Με αυτά τα στραβά που έχομε βλέπαμε ότι ο εκάστοτε επίτροπος της εκκλησίας παρουσίαζε κάθε χρόνο έσοδα 30 - 40 χρυσές λίρες, τόσα δηλ. όσα επαρκούσαν για την πληρωμή του μισθού ενός δασκάλου και για την προμήθεια κεριών. Αυτό κράτησε πολλά χρόνια, ως το 1894, οπότε διορίσθηκε από τον ηγούμενο Γεράσιμο Μωυσιάδη ο Νικόλαος Γαρατσάλ σχολικός έφορος και συνάμα επίτροπος της εκκλησίας Ισχανάντων.
Ο Ν. Γαρατσάλ, ο μόνος ως τότε ειλικρινής και αφιλοκερδής επίτροπος της εκκλησίας, κατά το 1895, δηλ. μέσα σ’ έναν χρόνο, παρουσίασε έσοδα 120 χρυσές λίρες, από τις οποίες πλήρωσε στους δασκάλους και στις άλλες υποχρεώσεις της εκκλησίας 50 λίρες και τις υπόλοιπες 70 λίρες τις έστρωσε στο τραπέζι μπροστά στο Ηγούμενο και στο κατάπληκτο κοινό. Αυτό το περιστατικό και μόνο έπρεπε ν’ ανοίξει τα μάτια του ηγούμενου και των προεστών των Ισχανάντων και όλης της Σαντάς για να καταργήσουν τον θεσμό του καπετάν ένα, μολαταύτα όλοι μας στραβοί και τυφλοί περιμέναμε την ανασύσταση της Αρχιεπισκοπής Ροδόπολης για να μας κάνει ανθρώπους ( σ.σ. κατά το 1903 ο Μητροπολίτης Γερβάσιος).
Αυτός έβαλε τα πράγματα στη θέση τους. Αμέσως από την πρώτη μέρα διέκρινε ότι ο διορισμός ενός και μόνου επιτρόπου της εκκλησίας δίνει λαβή σε τρομερές καταχρήσεις και φρόντισε για την ανάδειξη τριμερών Σχολικών Εφορειών με την ψήφο του λαού.
Έτσι περιφρουρήθηκαν τα συμφέροντα των σχολικών ταμείων και oι Σανταίοι με τον πλούτο τους στη θέση του ενός και των δύο δασκάλων διόρισαν 3-5 δασκάλους.
Η καταστροφή που μας έγινε από το 1872 ως το 1903 με τον θεσμό του καπετάν ένα είναι ανυπολόγιστη ! Σ’ αυτά τα 30 χρόνια ο αμύθητος πλούτος της Σαντάς κρύφτηκε στα θυλάκια μερικών επιτρόπων των εκκλησιών, οι οποίοι αναδείχτηχαν, έγιναν Τσορπατζήδες, κτηματίες, πλούσιοι.
Αυτή ήταν η τύχη της καλογεροκρατούμενης Σαντάς ! Αυτά ήσαν που μείωσαν την απέραντη ευλάβεια των Σανταίων προς το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά !
Μιλτιάδης Κ. Νυμφόπουλος
Εκπαιδευτικός
Ιστοριογράφος της Σαντάς
ΔΡΑΜΑ 1953
Ο ένας και ανεξέλεγκτος αυτός έφορος, ο οποίος ήταν ένας και ανεξέλεγκτος επίτροπος της εκκλησίας, έγινε αργότερα θεσμός με την ευνόητη υστεροβουλία των καλόγερων. Και ήταν τόσο ευνόητη η υστεροβουλία αυτή, ώστε και οι τυφλοί βλέπανε πως αυτό το πράγμα το ανέχονταν οι καλόγεροι μόνο και μόνο για να έχουν αυτοί το μερίδιο τους από τις καταχρήσεις του καπετάν ένα.
Και το μεγαλύτερο κακό ήταν ότι ανέχονταν οι καλόγεροι να σουφρώσουν οι ανεξέλεγκτοι αυτοί κηφήνες τα λεφτά του λαού για να μην μπορέσει ο λαός να ανορθωθεί πνευματικά ! Και ο αναχρονιστικός αυτός θεσμός του καπετάν ένα βάσταξε ως την εποχή της ανασύστασης της Αρχιεπισκοπής Ροδόπολης !
 |
| Δημοτικό σχολείο Πιστοφάντων |
Φαντασθείτε τώρα τι γινόταν με τον μόνο και ανεξέλεγκτο επίτροπο. Τα έσοδα των ναών που ήσαν προορισμένα για την λειτουργία των σχολείων έκαναν φτερά. Στα πλούσια εκείνα χρόνια όπου οι Σανταίοι ξενιτεμένοι άφηναν στο παγκάρι παρά με την ουρά, ο επίτροπος της Εκκλησίας παρουσίαζε έσοδα του παγκαριού κατά 300% κατώτερα από τα πραγματικά. Παράδειγμα σας παρουσιάζουμε την εκκλησία της γενέτειρας μου Ισχανάντων.
Με αυτά τα στραβά που έχομε βλέπαμε ότι ο εκάστοτε επίτροπος της εκκλησίας παρουσίαζε κάθε χρόνο έσοδα 30 - 40 χρυσές λίρες, τόσα δηλ. όσα επαρκούσαν για την πληρωμή του μισθού ενός δασκάλου και για την προμήθεια κεριών. Αυτό κράτησε πολλά χρόνια, ως το 1894, οπότε διορίσθηκε από τον ηγούμενο Γεράσιμο Μωυσιάδη ο Νικόλαος Γαρατσάλ σχολικός έφορος και συνάμα επίτροπος της εκκλησίας Ισχανάντων.
Ο Ν. Γαρατσάλ, ο μόνος ως τότε ειλικρινής και αφιλοκερδής επίτροπος της εκκλησίας, κατά το 1895, δηλ. μέσα σ’ έναν χρόνο, παρουσίασε έσοδα 120 χρυσές λίρες, από τις οποίες πλήρωσε στους δασκάλους και στις άλλες υποχρεώσεις της εκκλησίας 50 λίρες και τις υπόλοιπες 70 λίρες τις έστρωσε στο τραπέζι μπροστά στο Ηγούμενο και στο κατάπληκτο κοινό. Αυτό το περιστατικό και μόνο έπρεπε ν’ ανοίξει τα μάτια του ηγούμενου και των προεστών των Ισχανάντων και όλης της Σαντάς για να καταργήσουν τον θεσμό του καπετάν ένα, μολαταύτα όλοι μας στραβοί και τυφλοί περιμέναμε την ανασύσταση της Αρχιεπισκοπής Ροδόπολης για να μας κάνει ανθρώπους ( σ.σ. κατά το 1903 ο Μητροπολίτης Γερβάσιος).
Αυτός έβαλε τα πράγματα στη θέση τους. Αμέσως από την πρώτη μέρα διέκρινε ότι ο διορισμός ενός και μόνου επιτρόπου της εκκλησίας δίνει λαβή σε τρομερές καταχρήσεις και φρόντισε για την ανάδειξη τριμερών Σχολικών Εφορειών με την ψήφο του λαού.
Έτσι περιφρουρήθηκαν τα συμφέροντα των σχολικών ταμείων και oι Σανταίοι με τον πλούτο τους στη θέση του ενός και των δύο δασκάλων διόρισαν 3-5 δασκάλους.
Η καταστροφή που μας έγινε από το 1872 ως το 1903 με τον θεσμό του καπετάν ένα είναι ανυπολόγιστη ! Σ’ αυτά τα 30 χρόνια ο αμύθητος πλούτος της Σαντάς κρύφτηκε στα θυλάκια μερικών επιτρόπων των εκκλησιών, οι οποίοι αναδείχτηχαν, έγιναν Τσορπατζήδες, κτηματίες, πλούσιοι.
Αυτή ήταν η τύχη της καλογεροκρατούμενης Σαντάς ! Αυτά ήσαν που μείωσαν την απέραντη ευλάβεια των Σανταίων προς το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά !
Εκπαιδευτικός
Ιστοριογράφος της Σαντάς
ΔΡΑΜΑ 1953
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου