Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ Η.Π.Α. - ΚΑΝΑΔΑ

Προτού μπω στην εισήγησή μου, καταθέτω τη σφραγίδα μας, την καρδιά μας, στο κατώφλι του 21ου αιώνα, τη σφραγίδα της γροθιάς, όπως είπε ο κ. Στ. Λαμπρινίδης με την ευχή όλων ο 21ος αιώνας να μας βρει ενωμένους.
Κύριε πρόεδρε, επίσημοι προσκεκλημένοι, αγαπητοί σύνεδροι, αδέλφια Πόντιοι, ως πρόεδρος της ομοσπονδίας ΗΠΑ-Καναδά, σας απευθύνω, εξ ονόματος όλων των Ποντίων ΗΠΑ-Καναδά, θερμό αδελφικό, πατριωτικό και αγωνιστικό χαιρετισμό. Ο Ελληνισμός ΗΠΑ - Καναδά εύλογα θα μπορούσε να είναι θέμα σε μία συνεδριακή διαδικασία του ΣΑΕ. Ως πρόεδρος όμως της Παμποντιακής Ομοσπονδίας ΗΠΑ -Καναδά και εισηγητής του Δ' Παγκόσμιου Συνεδρίου του Ποντιακού Ελληνισμού, οφείλω να περιορίσω το θέμα μου στον Ποντιακό Ελληνισμό ΗΠΑ -Καναδά.

Η κατάσταση, τα προβλήματα, οι ανάγκες και οι κατευθύνσεις των απόδημων Ποντίων αδελφών μας στις ΗΠΑ και Καναδά προσδιορίζουν και προσδιορίζονται μέσα από τα προβλήματα του μείζονος απόδημου ελληνισμού. Το βέβαιο είναι ότι εμείς οι Πόντιοι της αποδημίας επιτύχαμε μία δυναμική αυτοοργάνωση που, ομολογουμένως, μας φέρνει στην πρωτοπορία του μαχόμενου απόδημου ελληνισμού. Η πρώτη γενιά των μεταπολεμικών μεταναστών είναι αλήθεια ότι, κάτω από την πίεση των αναγκών επιβίωσης στις νέες συνθήκες, διατήρησε εναγωνίως την εθνική συνείδηση μέσα από προσωπικούς αγώνες ή μέσα από άτυπες προσπάθειες κατά μικρές ομάδες, με συνεκτικό στοιχείο τους οικογενειακούς δεσμούς ή τον τόπο καταγωγής.
Πολύ γρήγορα συνειδητοποιήθηκε η ανάγκη για αυτοοργάνωση στη βάση τοπικών δεδομένων και τοπικών συνθηκών. Και αυτό γιατί η δυναμική των τοπικών κοινωνιών και πολιτισμών διέγραφε τον κίνδυνο μίας γρήγορης αφομοίωσης και αφελληνισμού. Μπροστά στο φάσμα του αφελληνισμού, οι επιλογές έπρεπε, και τελικά ήταν, βαθύτατα ελληνικές και πατριωτικές. Έτσι η πίστη στην ορθοδοξία, η ελληνική γλώσσα, η διατήρηση του ποντιακού ελληνισμού μπήκαν ως άμεσοι στόχοι και προτεραιότητες. Με πολλές δυσκολίες στον εκπαιδευτικό τομέα, που συνεχίζουν να υφίστανται και σήμερα, διατηρήθηκε η γλώσσα μας. Με τη βοήθεια της Εκκλησίας, παρέμεινε άσβεστο το φως της ορθοδοξίας, ως στοιχείο του ελληνισμού. Με τη νεολαία μπροστά, καλλιεργήθηκε έντονα το πνεύμα του ποντιακού ελληνισμού, δείγμα αυτής της προσπάθειας η προχθεσινή παρουσία της Νεολαίας Ποντίων Τορόντο του Καναδά. Έτσι, οι αυτοοργανώσεις μας απαίτησαν εκείνη τη δυναμική που συνέβαλε και συμβάλλει, όχι μόνον στη διατήρηση της εθνικής μας ταυτότητας, αλλά και στη διαρκή εγρήγορση και ετοιμότητα κινητοποιήσεων για προάσπιση των εθνικών μας θεμάτων. Οι Πόντιοι ΗΠΑ - Καναδά βρέθηκαν μέχρι σήμερα προστάτες τέτοιων κινητοποιήσεων. Η εργατικότητα των Ποντίων τους ανέδειξε σε σημαντικούς οικονομικούς παράγοντες σε ΗΠΑ και Καναδά. Νέοι, αλλά και παλιότεροι επιστήμονες ποντιακής καταγωγής, λαμπρύνουν με την παρουσία τους το γένος μας. Η δύναμη παρέμβασης της ομογένειάς μας αποτελεί πλέον έναν ισχυρό παράγοντα, που είναι στη διάθεση της πατρίδας μας, της Ελλάδας μας. Κατακτήσαμε ένα υψηλό επίπεδο παρουσίας, χωρίς ουσιαστική συνδρομή της μητέρας Ελλάδας. Για δεκαετίες ολόκληρες, ο απόδημος ελληνισμός έμεινε στην αφάνεια, μακριά από τα ενδιαφέροντα της πολιτικής των κυβερνήσεων της Ελλάδας. Και αυτή η εγκατάλειψη κάνει πραγματικό άθλο τη σημερινή παρουσία του απόδημου ποντιακού ελληνισμού.
Φίλοι σύνεδροι, εμείς οι Πόντιοι της αποδημίας, Πόντιοι της δεύτερης, τρίτης και τέταρτης γενιάς, μετά το μεγάλο ξεριζωμό κρατήσαμε βαθιά στην ψυχή μας, για δεκαετίες ολόκληρες, μακριά από την πατρίδα, τον Ελληνισμό, την Ελλάδα, τον Πόντο.
Κουβαλήσαμε μαζί μας, στην ψυχή το πνεύμα της ποντιακής μας καταγωγής, της ποντιακής ιστορίας, της ποντιακής παράδοσης.
 Κρατήσαμε, με έμπνευση και ηρωισμό, πολύ ψηλά και μαχητικά τον ιστό με τη γαλανόλευκη, τα λάβαρα των Κομνηνών, την εικόνα της Παναγίας Σουμελά.
  Φυλάξαμε μέσα στην καρδιά μας τα ιερά της ορθόδοξης ποντιακής παράδοσης, του ήχους της ποντιακής μούσας, την υπερηφάνεια της ποντιακής μας ρίζας. Με αυτή την ψυχή, με αυτά τα σύμβολα και με αυτή την παράδοση σφυρηλατήσαμε το αδελφικό, το πατριωτικό και το αγωνιστικό μας πνεύμα και συνεχίζουμε να δίνουμε τη μάχη για τον Ελληνισμό, για τον Πόντο, για την Ορθοδοξία.
 Η μεγάλη μας πίστη στις αρχές, στους κανόνες και της ποντιακής μας κουλτούρας, μας έδωσε τη δύναμη και τη δυνατότητα να διαφυλάξουμε, εκεί στην αποδημία, τον εθνικό μας χαρακτήρα, την ποντιακή μας ταυτότητα, το ελληνικό μας Εγώ. Καταφέραμε να συσπειρωθούμε αδελφικά, να καταξιωθούμε τουλάχιστον στη συνείδηση του ελληνικού λαού και συνεχίζουμε, με στόχο τη διεθνή κοινότητα.

Και συνεχίζουμε με το ίδιο λαμπρό πάθος να σκορπάμε τους ήχους της ποντιακής λύρας παντού, όπου βρισκόμαστε. Να εξεγείρουμε με τις ηρωικές κινήσεις των ποντιακών χωρών.
Αλλά.... μας πληγώνει η πατρίδα μας. Μας πληγώνουν τα αδέλφια μας στην Ελλάδα. Αντί να έχουν εκείνοι την αγωνία της αποδημίας και της διασποράς μας, τη συμπαράσταση, την αδελφοσύνη και την υποστήριξη του μητροπολιτικού μας κέντρου, γινόμαστε, εδώ και πολλά χρόνια, δέκτες μιας εμφυλιοπολεμικής διαμάχης, που αντί να μας ενώνει, μας χωρίζει.
Αδέλφια Πόντιοι, ας αφήσουμε κατά μέρος της μεμψιμοιρίες, ας εγκαταλείψουμε τους εγωισμούς και τους τεχνικούς διαχωρισμούς. Αυτά που μας χωρίζουν είναι μικρά και ελάχιστα μπροστά στα μεγάλα και λαμπρά που μας ενώνουν. Ας το πάρουμε απόφαση, οι στόχοι μας, ως οργανωμένος Ποντιακός Ελληνισμός, ξεπερνά ιστορικά και ηθικά τις μικροψυχίες και τους καιροσκοπισμούς. Οφείλουμε να προσδιορίσουμε ποιοί ήμασταν, ποιοί είμαστε, τι κάναμε, τι πετύχαμε στο χρόνο. Η ιστορία καταμαρτυρεί πόσο ακριβά πληρώσαμε τέτοιου είδους μικρότητες. Δεν έχουμε πολυτέλεια χρόνου και δυνάμεων για κατασπατάληση σε ανώφελες και ανόητες αντιπαλότητες.
Έχουμε μεγάλο πατριωτικό χρέος να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να συστρατευτούμε για τις μεγάλες και ιερές εθνικές μας επιδιώξεις.

Νίκος Κοτσαμποϊκίδης

Από την εισήγηση του στο Δ' Παγκόσμιο συνέδριο του ποντιακού Ελληνισμού
Θεσσαλονίκη Ιουνης 1997