Ημερολόγιο της Δράσης των Ελλήνων Ανταρτών της Σαντάς. Ιούνης- Ιούλης 1924

Ιούνης 1924

3. Φθάσαμε εις την Θεσσαλονίκην, δια να μας βγάλουν εις την Καλαμαριάν, αλλά από το Καρά πουρνού μας εδόθη σήμα να φύγωμεν δια Πειραιά, διότι η Καλαμαριά ήτο γεμάτη πρόσφυγας και δεν χωρούσαν πλέον στα συρματοπλέγματα. Επειδή όμως είχε εξαντληθή εντελώς το νερό μας, φθάσαμε εις τον λιμένα της Θεσσ/νίκης και πλευρίσαμε εις ένα άλλο πλοίον, να μας δώση νερό. Ήλθαν πολλοί πατριώται και μας επεσκέφθησαν, φέροντες και διάφορα τρόφιμα και κατόπιν φύγαμε δια τον Πειραιά.

5.  Εφθάσαμε εις τον Άγ. Γεώργιον, όπου εμείναμε επί είκοσι δύο ημέρας, και

30. με το ίδιο πάλιν πλοίον γυρίσαμε πάλιν εις την Θεσσαλονίκην, κατόπιν πολλών κακουχιών και στερήσεων.

Ιούλης 1924

2 - Εφθάσαμε εις το χωρίον Βολοβότ, όπου ευρίσκετο η οικογένειά μας, αλλά δεν βρήκαμε εν τη ζωή τον γέρο πατέρα και μητέρα μας.
Το περασμένο φθινόπωρο και όταν εμείς ήμεθα εις την φυλακήν, είχαν πεθάνει και οι δύο εντός δέκα πέντε ημερών, δίχως να μάθουν την απελευθέρωσίν μας. Αιωνία τους η μνήμη.
Εμείναμε εις το χωρίον αυτό, το κατόπιν ονομασθέν «Νέα Σάντα» εγκατασταθέντες τη βοήθεια της κυβερνήσεως.

Μετά δέκα και τριών ετών ζωή εις το χωρίον αυτό μετά των πατριωτών μας δηλ. το 1937 και την 10ην προς 11ην Φεβρουάριου υπέκυψε εις το μοιραίον ο αδελφός μου καπετάν Ευκλείδης, ο τόσον αγαπώμενος και εκτιμώμενος παρά των πατριωτών και ξένων δια το ευθύ του χαρακτήρος του και την γενναιόψυχον και γενναιόδωρον καρδίαν του. Επί επτά χρόνια που ζήσαμε μαζί του στα βουνά, υπό την αρχηγίαν του, ουδέποτε είδαμε αυτόν και στας πιο κρίσιμους περιστάσεις να δειλιά, αλλά πάντοτε παρώτρυνε και ενεθάρρυνε τα παλικάρια του και με νουν και σύνεσιν τους ωδήγει πάντοτε στην νίκην. Δεν εκάμπτετο προ ουδενός εμποδίου.
Αν και ήτο σχεδόν αγράμματος, τρίτης δημοτικού της Σαντάς, είχε μίαν μεγάλην οξύνοιαν και ικανότητα προς το διοικείν και εις όλους ενέπνεε την εμπιστοσύνην προς αυτόν. Ηθικώτατος εις το έπακρον εις την επταετή ζωήν μας στο βουνό ουδέποτε επέτρεψε σε κανένα παλικάρι να εγγίξη καμία γυναίκα, έστω και Τουρκάλα. Δια τούτο και οι Τούρκοι, ακόμη και οι πιο εχθροί μας, ήσαν πολύ ευχαριστημένοι από της απόψεως αυτής και πολλάκις φανερά το ετόνιζαν και κατηγορούσαν τους δικούς των.
Η δε γενναιοψυχία του δεν είχε όρια· διότι μετά την μάχην της 10ης Σεπτεμβρίου του 1921, ότε κατά τα μεσάνυχτα επρόκειτο να διαφύγωμε δια μέσου του στρατού, επειδή είχαμε τριακόσια παιδιά και πολλούς αόπλους, απεφασίσθη, όπως τα γυναικόπαιδα κρυφθούν εις Βαϊβαϊτερέν εντός πυκνού δάσους. Πολλές όμως γυναίκες δεν ήθελαν να μας αποχωρισθούν επ’ ουδενί λόγω, οπότε, δια να δώση το καλόν παράδειγμα, πρώτος έστειλε την δικήν μας οικογένειαν εκεί, διά να ακολουθήσουν και αι άλλες, όπως και έγινε· αλλά πάλιν έμειναν μαζί μας άνω των εβδομήκοντα γυναικών, οι οποίες μας ακολούθησαν.

Εγεννήθη την 6ην Ιουλίου του 1887 και εις ηλικίαν 50 ετών απεβίωσε νέος και ακμαίος ακόμη.

Το σημείο που σκοτώθηκε ο Ευκλείδης Κουρτίδης

Ο θάνατός του προήλθε εκ δυστυχήματος και ακαριαίος νύκτα, διότι έπεσε εκ του κάρου εντός του χωρίου, πηγαίνοντας στο σπίτι του λίγο έξωθεν του χωριού.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΤΗΣ ΣΑΝΤΑΣ (1916-1924)

  Κωνσταντίνος Κουρτίδης

 (Αδελφός του  Ευκλείδη Κουρτίδη)

Σημείωση Σύνταξης : Οφείλουμε να επισημάνουμε ορισμένες γλωσσικές ατέλειες,γιατί παρουσιάζει μια σύνταξη ιδιότυπη,    σύμφωνη με τη γλωσσική του κατάρτιση. Προσπαθήσαμε να μην κάνουμε επεμβάσεις στο αρχικό κείμενο , αφού πρόκειται για ένα είδος απομνημονευμάτων, τα οποία δεν μεταβάλλονται "επ' ουδενί λόγω"εντούτοις για την ομαλοποίηση του κειμένου , προβήκαμε στις απαραίτητες διορθώσεις, εκείνες που θεωρήσαμε αναγκαίες.