Στο Ντιαρμπεκίρ ΜΕΡΟΣ 2ο

" Γι' αυτό ο Δαβίδ προσπαθούσε στην από τον Καλο-Ιωάννη συναφθείσα συμμαχία των Τραπεζούντιων με τους Ασπροπροβατάδες να προσδώσει μια τέτοια έκταση, ώστε οι στρατιωτικές δυνάμεις όλων των λαών από τον Καύκασο και τον Τίγρη μέχρι την Βουργουνδία και από τα Καρπάθια μέχρι τα νησιά της Μεσογείου να ξεσηκωθούν ταυτόχρονα και να επιτεθούν εναντίον του κοινού εχθρού της  ελευθερίας τους.......

Τις προσπάθειες αυτές του Δαβίδ τις υποστήριζε θερμά από τη Δύση ο Πάπας Πίος Β'. 0 πατήρ Λουδοβίκος, ένας μονορίτης μοναχός......"

Γιάκομπ Φίλιπ Φαλμεράυερ

 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑΣ, σελ.: 246.

Την επόμενη χρονιά και πάλι μέσα στη χαρά της Άνοιξης, έφτασε στο Ντιαρμπέκρ, ο απεσταλμένος του Πάπα Πίου Β', ο Λουδοβίκος, ο σοφός Μονορίτης μοναχός από το τάγμα των Κορδιλλιέρων.

Στο μακρινό, κουραστικό και γεμάτο κινδύνους ταξίδι του, πρώτος του σταθμός ήταν φυσικά η Τραπεζούντα, αφού οι επίμονες εκκλήσεις του αυτοκράτορα Δαβίδ τόσο στον Πάπα, όσο και στους άλλους Χριστιανούς ηγεμόνες της Δύσης, για μιαν αντιοθωμανική Σταυροφορία, βρήκε απήχηση.

Στη συνέχεια επισκέφτηκε την Ιβηρία, τη Γεωργία και άλλους Καυκάσιους ηγεμόνες, στη προσπάθειά του να επικοινωνήσει απ' ευθείας μαζί τους, και να οργανώσει το συνασπισμό τους κατά τον καλύτερο τρόπο. Επειδή τον Χασάν τον θεωρούσε σαν το σπουδαιότερο συντελεστή για την επιτυχία του σχεδιαζόμενου αυτού συνασπισμού έφερε μαζί του και τους αντιπροσώπους των πιο πάνω κρατών. Όλοι αυτοί άλλωστε, και μ' επιστολές των ηγεμόνων τους, θα τον συνόδευαν στον Πάπα Πίο Β'.

Ο αρχηγός των Άσπρων Προβάτων, ο πολύ φημισμένος Χασάν, υποδέχτηκε τον παπικό απεσταλμένο μ' όλες τις πρεπούμενες τιμές. 0 ηλικιωμένος μοναχός πρώτα ξεκουράστηκε από την πολύμηνη περιοδεία του. Έπειτα όλη η Αυλή του Χασάν, από άρχοντες αξιωματούχους του, μα και η Αυλή της Μεγάλης-Κομνηνής, συγκεντρώθηκαν στη μεγάλη αίθουσα του παλατιού, ο Χασάν πλαισιωμένος ακόμη από τον ιστορικό του και τους δύο συμβούλους του, το θεολόγο Χριστοφελή, φανατικό ενωτικό και το Βενετσιάνο έμπορο Τζουλιάνο, είχε στα δεξιό του, την ασύγκριτη σ' ομορφιά σύζυγό του, τη Δέσποινα Θεοδώρα Κατούν. Ο χάνης του Ντιαρμπέκρ προσφώνησε τον εκλεκτό ξένο του, που ανάλαβε μια τόσο δύσκολη αποστολή. Δεν παράλειψε να τονίσει το ιστορικής σημασίας ενδιαφέρον του Ποντίφηκα, του μεγάλου αυτού ανθρωπιστή!

Επίσης έδωσε έμφαση, στον ανατολικό συνασπισμό και πόσο σημαντικό ρόλο θα παίξει στην αντιοθωμανική Σταυροφορία, που προετοιμαζόταν. Έκλεισε την προσφώνησή του, με την υπόσχεση της ολόπλευρης συμπαράστασής του, για την υπεράσπιση της Τραπεζούντας. Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο μοναχός Λουδοβίκος.

-Ο Παναγιώτατος Πάπας Πίος Β', άρχισε, είναι ο εμπνευστής αυτής της μεγάλης αντιοθωμανικής Σταυροφορίας, που προετοιμάζεται. Την έχει κάνει προσωπική του υπόθεση και δεν πρέπει να παραλείψω να σας πώ, πως ο πολύ τιμούμενος όχι μόνο στην Ιταλία, μα και στην Ευρώπη ολόκληρη, φίλος του, καρδινάλιος Βησσαρίων, τον παρακινεί συνέχεια και του συμπαρίσταται με όλη του την ψυχή.

Βησσαρίων

Ο Ποντίφηκας έγραψε, σ'όλους τους ηγεμόνες της Ευρώπης, να συνενωθούν και να δραστηριοποιηθούν για ν'αποσείσουν τον τουρκικό κίνδυνο.

Λίγο πριν σταλεί η εγκύκλιος, μεγάλη πρεσβεία Ελλήνων παρουσιάστηκε στις διάφορες Ευρωπαϊκές αυλές.

Τους μίλησαν για "την ελεεινήν κατάστασιν των Χριστιανών της Ανατολής..." ζητούντες την συνδρομήν της Ευρώπης.

Στη Σύνοδο της Μάντοβας, τον Ιούνιο της περασμένης χρονιάς, που πραγματοποιήθηκε ύστερα, από πολλούς αγώνες και κόπους, συγκεντρώθηκαν όλοι οι Ευρωπαίοι ηγεμόνες. Κι ο πόλεμος κατά των Τούρκων αξιολογήθηκε απ'όλους τους ηγεμόνες, σαν "δίκαιος και πολύ απαραίτητος για τη χριστιανική πίστη".

Αποφασίστηκε ακόμη την αρχηγία της αντιοθωμανικής σταυροφορίας, ν'αναλάβει ο δούκας της Βουργουνδίας, Φίλιππος, αφού όμως του δόθηκε η υπόσχεση ότι μετά το αίσιον τέλος θα του παραχωρηθεί το βασιλικό στέμμα της Ιερουσαλήμ!

-Στη συνέχεια, εξακολούθησε ο σοφός μοναχός, ο Ποντίφηκας μ' απέστειλε εδώ στην Ανατολή, για να οργανώσω τον εδώ συνασπισμό, ώστε με κάθε τρόπο να προφυλαχτεί η Τραπεζούντα, που πρώτα αυτήν επισκέφτηκα.

Έπειτα ήρθα απ'ευθείας σ'επαφή μ'όλους τους Καυκάσιους ηγεμόνες, υπογράφτηκε απ'όλους η Διακήρυξη της Γοργόρα.

Δυστυχώς δεν υπάρχει σήμερα ο γενναίος Ούγγρος Ουνυάδης. Όμως και ο Ματθίας Κορβίνος, που βασιλεύει τώρα στην Ουγγαρία, υποσχέθηκε να βοηθήσει. Φυσικά και ο μεγάλος πολέμιος του Μωάμεθ, ο ανίκητος Καστριώτης της Αλβανίας. Τα Βαλκάνια, λοιπόν, από το ένα μέρος, οι Βενετσιάνοι από το άλλο, με το στόλο τους, δεν θ'αφήνουν σε ησυχία τις τουρκοκρατούμενες παράκτιες περιοχές. Το ίδιο και οι Ιππότες-Ιωαννίτες της Ρόδου, θα βοηθήσουν.

Επίσης οι Βενετσιάνοι, από τα ελληνικά εδάφη, που έχουν ακόμη στην κατοχή τους, θα εξορμούν, βοηθούμενοι από τους Έλληνες.

Μαζί με τον εδώ Συνασπισμό, ενωμένοι Ανατολή και Δύση, θα καταφέρουμε μεγάλο χτύπημα στο Δυνάστη. Έτσι και η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας θα προστατευτεί και η "Μητρόπολη του κόσμου ολόκληρου" θα λευτερωθεί!»

" Ας έχουμε όμως, καλά στο μυαλό μας, πως ο Σουλτάνος όλα τα πληροφορείται και για τον Συνασπισμό του αυτοκράτορα Δαβίδ και τις επαφές του με τον Ποντίφηκα και Δύση γενικά. Φυσικά και για την απόφαση της σχεδιαζόμενης Σταυροφορίας εναντίον του, θα βάλει λοιπόν τα δυνατά του ν'αποτύχουμε. Αφού έχει "χαράν μεγάλην και ευφροσύνην έσεται, να γενεί τοιούτου γένους αυθέντης και βασιλεύς". Γι'αυτό χρειάζεται μεγάλος συντονισμός.

"Παρ' όλη την ηλικία μου ο Ποντίφηκας με απέσπασε από το τάγμα των Κορδιλιέρων, για να έρθω εδώ. Να περιοδεύσω και συνενώσω εκείνους που εχθρεύονται από τον Δυνάστη.

Απόλυτη σιωπή βασίλευε στη μεγάλη αίθουσα των ακροάσεων του παλατιού του Χασάν. Όλοι ρουφούσαν τα λόγια του σοφού Μινορίτη. Όμως οι Έλληνες άρχοντες, βαθιά μέσα τους γνώριζαν, πως οι Δυτικοί πάντα έβαζαν πάνω απ'όλα το ατομικό τους συμφέρον...

-Έχω μαζί μου, ακούστηκε πάλι η φωνή του Λουδοβίκου, τη Διακήρυξη της Γοργόρα, του δούκα των Κιρκασίων της Γεωργίας, για κοινό αγώνα ενάντια στον άπιστο. Με συνοδεύουν - και τους έδειξε - πρέσβεις από τον αυτοκράτορα της Τραπεζούντας και από όλους τους Καυκασιανούς ηγεμόνες, μ' επιστολές τους. θα τερματίσω την περιοδεία μου, περνώντας από τη Μικρή Αρμενία και την Κιλικία και μ' όλους αυτούς τους πρέσβεις και τις επιστολές θα επιστρέφουμε στη Ρώμη. θα τις παραδώσουμε στον Ποντίφηκα, που με δική του επιστολή θα τις αποστείλει, μαζί με αντιπροσωπεία στον δούκα της Βουργουνδίας. Κι αποτεινόμενος στο Χασάν απόσωσε:

-Γενναίε Χασάν, η δυνατή σου προσωπικότητα και οι πολεμικές σου επιτυχίες είναι σ'όλους μας γνωστές. Έχοντας σαν σύζυγό σου μια Μεγαλο-Κομνηνή, αυτό το "μαργαριτάρι των γυναικών" δεν γίνεται ν'αφήσεις να χαθεί η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας. Η συμβολή σου στη σχεδιαζόμενη αντιοθωμανική Σταυροφορία είναι κορυφαίας σημασίας.

Πίος Β'

Ήταν φανερή η κούραση του ηλικιωμένου μοναχού. Ο Χασάν απάντησε με λίγα, μα περιεκτικά λόγια λέγοντας:

-Ο αυτοκράτορας Ιωάννης της Τραπεζούντας μου έκανε τη τιμή, να λάβω σαν  σύζυγό μου την κόρη του πριγκίπισσα Θεοδώρα και σήμερα Δέσποινα-Κατούν, την γνωστή "σ'Ανατολή και Δύση για την ομορφιά της και τα χαρίσματά της" με τον όρο, να προστατεύσω την Τραπεζούντα και την περιοχή της. Η υπόσχεσή μου ήταν: με το τουρκμενικό στρατό μου και τον εαυτό μου να μην αφήσω να πάθει η Τραπεζούντα κανένα κακό. Αυτήν την υπόσχεση την έδωσα εκ νέου και στο θείο της, αυτοκράτορα Δαβίδ και θα την τηρήσω στο ακέραιο!

Εύχομαι και εκ μέρους όλων μας, η προετοιμαζόμενη αντιοθωμανική Σταυροφορία χάρη στις προσπάθειες του Παναγιώτατου Πάπα Παύλου Β' με την σύμπραξη Ανατολής και Δύσης, να ευοδωθεί. Όταν υπάρξει συντονισμός, δεν είναι κάτι το ακατόρθωτο. Το κοπιαστικό σας ταξίδι θα έχει βοηθήσει τα μέγιστα, γι'αυτό τον συντονισμό. Πρέσβεις και από μέρους μου θα σας συνοδέψουν. Δεν μένει, παρά να σας ευχαριστήσουμε και να σας ευχηθούμε για την καλή σας επιστροφή.

Πριν την αναχώρησή του ο σοφός Λουδοβίκος μίλησε στη Θεοδώρα και τη διαβεβαίωσε πως: η Τραπεζούντα, το στολίδι του Πόντου, "η κεφαλή και ο οφθαλμός ολοκλήρου της Ασίας" δεν θα χαθεί!

-Ο Ποντίφηκας θα κάνει τα πάντα για να την προστατεύσει. Το μεγάλο σφάλμα του Νικολάου που δεν πρόλαβε το πάρσιμο της Πόλης, δεν θα επαναληφτεί. 0 Ποντίφηκας Αινείας Σύλβιος (ο Πίος Β') - απόσωσε, αγρυπνεί. Τον συμπατριώτη σου, τον σοφό Βησσαρίωνα, τον ακούραστο κήρυκα, για τον πόλεμο κατά των Τούρκων, τον έχει συμπαραστάτη στις ενέργειές του, για τη μεγάλη Σταυροφορία. Να έχεις πάντα την ελπίδα σου στο θεό και όλα θα εξελιχθούν καλά. Η συμβολή του πολυφημισμένου για την γενναιότητά του Χασάν, είναι σημαντικότατη. Πολλά εξαρτώνται από την μεγάλη αγάπη που σου έχει.

Ο Μινορίτης μοναχός επέστρεψε το Φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς.

"Η επάνοδος του μοναχού Λουδοβίκου ανεζωπύρωσε τας ελπίδας αυτού, όστις υποδεχθείς πομπωδώς τους εξ Ανατολής απεσταλμένους και ονομάσας τον Λουδοβίκο Πατριάρχη Αντιόχειας, έστειλεν αυτόν μετά πρέσβεων εις τον δούκα της Βουργουνδίας και τον βασιλέα της Γαλλίας.......ιεροκήρυκες διέτρεχον τας χώρας.......πριν όμως φτάσουν οι πρέσβεις στον δούκα της Βουργουνδίας, η Τραπεζούντα είχε πέσει.........

Αυγή Β. Παπάκου