Η βυζαντινή περίοδος στη Θράκη αρχίζει το 330 μ. X. Το έτος αυτό ιδρύθηκε η Κωνσταντινούπολη και έγινε η νέα πρωτεύουσα, στη θέση της Ρώμης, της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ή μάλλον του ανατολικού της τμήματος. Από τότε, το βυζαντινό κράτος διαφοροποιείται και συνεχίζει τη μακραίωνη πορεία του, με βασικά του χαρακτηριστικά την ελληνικότητά του και τη χριστιανική θρησκεία. Η νέα κατάσταση αναβάθμισε, όπως ήταν φυσικό, την περιοχή της ευρύτερης Θράκης.
Έκτοτε και περίπου για δέκα αιώνες, έως την πτώση, το 1453, η Θράκη αποτελούσε τον βασικό πυρήνα του βυζαντινού κράτους και οπωσδήποτε ωφελήθηκε πολύ από το γεγονός αυτό. Αλλά και το γεγονός ότι η Θράκη αποτελούσε ένα είδος ασπίδας της αυτοκρατορίας απέναντι στους βόρειους, κυρίως, εχθρούς της, τους Βουλγάρους, τους Σέρβους, τους Ούγγρους, αλλά και τους Σταυροφόρους και τους Γερμανούς, προκάλεσε πολλά προβλήματα στην περιοχή της Θράκης, Oύννοι, Γότθοι, Άβαροι, Βούλγαροι και άλλοι βάρβαροι λαοί, κατέστρεψαν επανειλημμένα, μέσα στους αιώνες, τη Θράκη.
Λόγω της μεγάλης αμυντικής σημασίας που είχε η Θράκη για τη βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη, οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες φρόντισαν να τη θωρακίσουν. Ο Ιουστινιανός, από τον 6ο, ήδη, αιώνα έχτισε κάστρα σε νευραλγικά σημεία της Θράκης, και οχύρωσε παλαιότερες πόλεις, όπως ήταν και η Τραϊανούπολη, κοντά στη σημερινή κωμόπολη Φέρρες.
Στην αρχή της βυζαντινής περιόδου, ολόκληρη η Θράκη, νότια του Αίμου, υπαγόταν στη «Διοίκηση Θράκης». Αποτελούσε, δηλαδή, μια ξεχωριστή διοικητική περιφέρεια. Η οργάνωση αυτή, που έγινε στη βασιλεία του Αρκάδιου (395-408), είχε σκοπό την καλύτερη στρατιωτική και διοικητική συγκρότηση της Ανατολικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Τότε, από τον 4ο έως τον 6ο αιώνα η Θράκη ήταν πυκνοκατοικημένη, είχε 49 μεγάλες πόλεις και 199 φρούρια. Η Θράκη περιλάμβανε όλες τις ασιατικές κτήσεις της αυτοκρατορίας μέχρι την Αίγυπτο. Η σημερινή ελληνική Θράκη ανήκε στη Διοίκηση Θράκης, επαρχία Ροδόπης.
Κατά τον 6ο αιώνα μ. X. η παλιά διοικητική διαίρεση καταργήθηκε σταδιακά και δημιουργήθηκαν τα «θέματα», δηλαδή νέες διοικητικές διαιρέσεις της αυτοκρατορίας. Οι διοικητές των θεμάτων, μερικές φορές, αποκτούσαν μεγάλη δύναμη και απειλούσαν την κεντρική διοίκηση.
Το έτος 680 μ. X. ιδρύθηκε το θέμα της Θράκης, που περιλάμβανε, αρχικά, τις ευρωπαϊκές κτήσεις της αυτοκρατορίας ανατολικά από τον Στρυμόνα ποταμό. Κατά τον 8ο αιώνα, το μεγάλο θέμα της Θράκης το κομμάτιασαν οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες, στα μικρότερα θέματα της Θράκης, γύρω από την Κωνσταντινούπολη, και της Μακεδονίας.
Το θέμα της Θράκης περιορίστηκε στις βορειοανατολικές περιοχές του ποταμού Έβρου. Όλη η σημερινή Δυτική Θράκη και μεγάλο μέρος της Ανατολικής υπάγονταν στο θέμα Μακεδονίας, με πρωτεύουσα την Αδριανούπολη..
Γιαυτό ο αυτοκράτορας Βασίλειος Α' που καταγόταν από την Αδριανούπολη, ονομάστηκε Μακεδόνας και η δυναστεία του Μακεδονική.
Όταν δημιουργήθηκε το θέμα Στρυμόνα, στο τέλος του 9ου αιώνα, το θέμα Μακεδονίας δεν περιλάμβανε καμιά περιοχή δυτικά του ποταμού Νέστου.
Όταν, το 1204, οι σταυροφόροι κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη και οι Βούλγαροι, με τον ηγεμόνα τους Ιωαννίτση, κατέστρεψαν πολλές βυζαντινές πόλεις, αναπτύχθηκαν μικρότερα κέντρα σε επίκαιρες θέσεις. Το Διδυμότειχο, που το επανίδρυσε το 751 στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Ε' (741-775, έγινε σημαντικό οχυρό κέντρο της αυτοκρατορίας.
Οι καβγάδες των μελών της δυναστείας, τον 14ο αιώνα, για την κατοχή της εξουσίας, είχαν ως αποτέλεσμα να ενθαρρυνθούν οι Οθωμανοί Τούρκοι, για να καταλάβουν πολλές περιοχές των Βυζαντινών. Η κατάκτηση της Τζύμης, το 1352 και της Καλλίπολης, το 1354, εδραίωσε την παρουσία των Οθωμανών στην περιοχή της Θράκης
Με τη μάχη του Έβρου (Μαρίτσας) το 1371, στην οποία νικήθηκαν οι χριστιανοί ηγέτες των Βαλκανίων, σφραγίστηκε η κατάκτηση της Θράκης, που ολοκληρώθηκε το 1375.
Με τον τρόπο αυτόν άρχισε η περίοδος της τουρκοκρατίας στη Θράκη, που ήταν πιο οδυνηρή και δυσβάστακτη σε σύγκριση με οποιονδήποτε άλλον ελληνικό χώρο.
Καίτη Μελή—Παπαπαναγιώτου
δημοσιογράφος και συγγραφέας
Έκτοτε και περίπου για δέκα αιώνες, έως την πτώση, το 1453, η Θράκη αποτελούσε τον βασικό πυρήνα του βυζαντινού κράτους και οπωσδήποτε ωφελήθηκε πολύ από το γεγονός αυτό. Αλλά και το γεγονός ότι η Θράκη αποτελούσε ένα είδος ασπίδας της αυτοκρατορίας απέναντι στους βόρειους, κυρίως, εχθρούς της, τους Βουλγάρους, τους Σέρβους, τους Ούγγρους, αλλά και τους Σταυροφόρους και τους Γερμανούς, προκάλεσε πολλά προβλήματα στην περιοχή της Θράκης, Oύννοι, Γότθοι, Άβαροι, Βούλγαροι και άλλοι βάρβαροι λαοί, κατέστρεψαν επανειλημμένα, μέσα στους αιώνες, τη Θράκη.
Λόγω της μεγάλης αμυντικής σημασίας που είχε η Θράκη για τη βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη, οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες φρόντισαν να τη θωρακίσουν. Ο Ιουστινιανός, από τον 6ο, ήδη, αιώνα έχτισε κάστρα σε νευραλγικά σημεία της Θράκης, και οχύρωσε παλαιότερες πόλεις, όπως ήταν και η Τραϊανούπολη, κοντά στη σημερινή κωμόπολη Φέρρες.
 |
| Στα αριστερά της κρήνης το κτίριο της χωροφυλακής δίπλα ακριβώς στη γέφυρα της Μαρίτσας, σήμερα δεν υπάρχει |
Κατά τον 6ο αιώνα μ. X. η παλιά διοικητική διαίρεση καταργήθηκε σταδιακά και δημιουργήθηκαν τα «θέματα», δηλαδή νέες διοικητικές διαιρέσεις της αυτοκρατορίας. Οι διοικητές των θεμάτων, μερικές φορές, αποκτούσαν μεγάλη δύναμη και απειλούσαν την κεντρική διοίκηση.
Το έτος 680 μ. X. ιδρύθηκε το θέμα της Θράκης, που περιλάμβανε, αρχικά, τις ευρωπαϊκές κτήσεις της αυτοκρατορίας ανατολικά από τον Στρυμόνα ποταμό. Κατά τον 8ο αιώνα, το μεγάλο θέμα της Θράκης το κομμάτιασαν οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες, στα μικρότερα θέματα της Θράκης, γύρω από την Κωνσταντινούπολη, και της Μακεδονίας.
Το θέμα της Θράκης περιορίστηκε στις βορειοανατολικές περιοχές του ποταμού Έβρου. Όλη η σημερινή Δυτική Θράκη και μεγάλο μέρος της Ανατολικής υπάγονταν στο θέμα Μακεδονίας, με πρωτεύουσα την Αδριανούπολη..
Γιαυτό ο αυτοκράτορας Βασίλειος Α' που καταγόταν από την Αδριανούπολη, ονομάστηκε Μακεδόνας και η δυναστεία του Μακεδονική.
Όταν δημιουργήθηκε το θέμα Στρυμόνα, στο τέλος του 9ου αιώνα, το θέμα Μακεδονίας δεν περιλάμβανε καμιά περιοχή δυτικά του ποταμού Νέστου.
Όταν, το 1204, οι σταυροφόροι κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη και οι Βούλγαροι, με τον ηγεμόνα τους Ιωαννίτση, κατέστρεψαν πολλές βυζαντινές πόλεις, αναπτύχθηκαν μικρότερα κέντρα σε επίκαιρες θέσεις. Το Διδυμότειχο, που το επανίδρυσε το 751 στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Ε' (741-775, έγινε σημαντικό οχυρό κέντρο της αυτοκρατορίας.
Οι καβγάδες των μελών της δυναστείας, τον 14ο αιώνα, για την κατοχή της εξουσίας, είχαν ως αποτέλεσμα να ενθαρρυνθούν οι Οθωμανοί Τούρκοι, για να καταλάβουν πολλές περιοχές των Βυζαντινών. Η κατάκτηση της Τζύμης, το 1352 και της Καλλίπολης, το 1354, εδραίωσε την παρουσία των Οθωμανών στην περιοχή της Θράκης
Με τη μάχη του Έβρου (Μαρίτσας) το 1371, στην οποία νικήθηκαν οι χριστιανοί ηγέτες των Βαλκανίων, σφραγίστηκε η κατάκτηση της Θράκης, που ολοκληρώθηκε το 1375.
Με τον τρόπο αυτόν άρχισε η περίοδος της τουρκοκρατίας στη Θράκη, που ήταν πιο οδυνηρή και δυσβάστακτη σε σύγκριση με οποιονδήποτε άλλον ελληνικό χώρο.
δημοσιογράφος και συγγραφέας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου