Στέλιος Καζαντζίδης- Η φωνή του Έλληνα

Ο Στέλιος Καζαντζίδης γεννήθηκε το 1931 στη Νέα Ιωνία Αττικής, από Πόντιους γονείς. Ένα διάστημα της ζωής του το έζησε στα Πλατανάκια Σερρών, προσφυγικό χωριό προς την πλευρά του νομού Κιλκίς, στους πρόποδες του όρους Μπέλες. Ήταν η φοβερή περίοδος της γερμανικής και βουλγαρικής κατοχής (1941-1944) και ο πατέρας του, ως συνειδητός πατριώτης, εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση, μέσα από τις γραμμές του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ).
Τη δολοφονία του πατέρα του από τους Έλληνες συνεργάτες των Γερμανών την έμαθε κοντά στο χωριό Ροδώνα Κιλκίς, όπου βρισκόταν με έναν εξάδελφό του. Ήταν παιδί, δώδεκα, περίπου, χρόνων και ο θάνατος του πατέρα του του στοίχισε πολύ.
Όταν οι Γερμανοί υποχρεώθηκαν από τον αγώνα των λαών της Ευρώπης να γυρίσουν ηττημένοι στην πατρίδα τους και η Ελλάδα χαιρόταν τη λευτεριά της, η μάνα του Στέλιου Καζαντζίδη, η Γεθσημανή, πήρε τα δυο παιδιά της, τον Στέλιο και τον μικρότερο Στάθη, και γύρισε στη Νέα Ιωνία, στην Αθήνα.

Στην αρχή, ο Στέλιος Καζαντζίδης εργάστηκε σε διάφορες δουλειές και όταν έγινε έφηβος δούλεψε σε κλωστήριο. Εκεί τραγουδούσε και τον άκουγαν οι άλλοι εργαζόμενοι. Λόγω των αριστερών φρονημάτων του πατέρα του, πέρασε δύσκολα στον στρατό, στη Μακρόνησο. Άρχισε τις πρώτες, ερασιτεχνικές του, εμφανίσεις σε νυχτερινό κέντρο της Κηφισιάς και ηχογράφησε τον πρώτο του δίσκο 45 στροφών (μικρός δίσκος) το 1952. Ήταν το τραγούδι του Απόστολου Καλδάρα «Για μπάνιο πάω». Γνωστός έγινε όταν έβγαλε τον δεύτερο δίσκο του (45 στροφών κι αυτός). Τραγούδησε τότε το τραγούδι του Γιάννη Παπαϊωάννου «Οι βαλίτσες». Στη συνέχεια και ανεβαίνοντας διαρκώς υψηλότερα στα σκαλοπάτια της επιτυχίας, τραγούδησε περίπου χίλια τραγούδια, των στιχουργών — συνθετών Μανώλη Χιώτη, Βασίλη Τσιτσάνη, Κώστα Βίρβου, Απόστολου Καλδάρα, Μάνου Λοΐζου, Μάνου Χατζηδάκι, Πυθαγόρα, Μίκη Θεοδωράκη, Γιάννη Μαρκόπουλου. Τα περισσότερα τραγούδια του, της περιόδου 1957 - 1965, έγιναν μεγάλες επιτυχίες.
Πολλές ήταν οι εμφανίσεις του Στέλιου Καζαντζίδη στον κινηματογράφο, ενώ έκανε και πολλές περιοδείες σε χώρες της Ευρώπης, στον Καναδά και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παντού, οι Έλληνες μετανάστες έτρεχαν να δουν από κοντά το είδωλό τους.
Έτσι, ο Στέλιος Καζαντζίδης αναδείχτηκε σε λαϊκό είδωλο. Χιλιάδες άνθρωποι λάτρεψαν και λατρεύουν ακόμη τα τραγούδια του.
Τη σταδιοδρομία του σφράγισε η συνεργασία του με τη Μαρινέλα, με την οποία έζησε ένα χρονικό διάστημα ως ζευγάρι και η οποία φαίνεται ότι ήταν ο μεγάλος του έρωτας, αλλά και με την Καίτη Γκρέι.
Μερικές από τις μεγάλες επιτυχίες του Στέλιου Καζαντζίδη ήταν: «Σήκω χόρεψε, κουκλί μου», «Μαντουμπάλα», «Έξω ντέρτια και καημοί», «Το τελευταίο βράδυ μου», «Χρόνια τώρα μακριά σου λιώνω», «Οι αισθηματίες», «Το πικραμένο αηδόνι», «Υπάρχω», «Κάτω από το πουκάμισό μου», «Βράχο, βράχο τον καημό μου», «Τι θέλεις απ’ τα νιάτα μου» (τα δύο τελευταία, του Μίκη Θεοδωράκη) κ. ά.

Με την μητέρα του Γεσθημανή που υπεραγαπούσε..

Το 1965 και ενώ βρισκόταν στο απόγειο της δόξας του, σταμάτησε τις εμφανίσεις του σε κέντρα, ενώ συνέχισε τις ηχογραφήσεις, παρά τις ευθείες βολές του κατά των δισκογραφικών εταιρειών. Αποσύρθηκε από το λαϊκό τραγούδι το 1987 και απομονώθηκε, ζώντας μια φυσική ζωή ως ψαράς και καλλιεργητής της γης.
Το 2000 συνεργάστηκε με τους Πόντιους τραγουδιστές Στάθη Νικολαΐδη και Χρήστο Χρυσανθόπουλο, που ήταν και λυράρης, και έβγαλαν τον δίσκο «Ποντιακά». Όπως είχε πει τότε, οι ιδιοκτήτες των δισκογραφικών εταιρειών δεν τον άφηναν να αποκαλύπτει την ποντιακή καταγωγή του, αναφέροντας μόνον, γενικώς, ότι ήταν Μικρασιάτης.
Ήταν τόση η αγάπη του για τους συμπατριώτες του Πόντιους, που το 1990 χάρισε στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Ποντιακών Σωματείων την αγαπημένη του κιθάρα και άλλα προσωπικά του αντικείμενα, να βγουν σε πλειστηριασμό και τα έσοδα να διατεθούν στους νεοπρόσφυγες, που άφηναν τότε τη σπαρασσόμενη Σοβιετική Ένωση και κατέφευγαν στην Ελλάδα, για να σωθούν.
«Ο Στέλιος Καζαντζίδης υπήρξε σύμβολο της μεταπολεμικής Ελλάδας, καθώς με τη σπάνια φωνή του, κατόρθωσε, σχεδόν όσο κανένας άλλος λαϊκός τραγουδιστής, να αποτυπώσει το δράμα της φτώχειας, της προσφυγιάς, της μετανάστευσης, του έρωτα και της απογοήτευσης. Υπήρξε, επίσης, μια δυναμική προσωπικότητα, που κατόρθωσε να βελτιώσει τις οικονομικές απολαβές των τραγουδιστών της εποχής του» (Δομή).
Πέθανε το 2001 και κηδεύτηκε μέσα σε πρωτοφανείς εκδηλώσεις λαϊκής λατρείας προς το πρόσωπό του. Στη Θεσσαλονίκη, έξω από τα κοιμητήρια Ανάστασης του Κυρίου, οι φίλοι της φωνής του και του ίδιου έχουν στήσει μνημείο, με την προτομή του και τη χαρακτηριστική βάρκα του ψαρά Καζαντζίδη.
 Σε μερικές πόλεις υπάρχουν όμιλοι φίλων του Στέλιου Καζαντζίδη.