Το 1919, ο Ανανίας Νικολαΐδης κατέφυγε στην Ελλάδα, προερχόμενος από την Κριμαία της Ουκρανίας, και αποκαταστάθηκε με αγροτικό κλήρο στα Καϊλάρια (Πτολεμαΐδα) το 1920. Από το 1921 έως το 1923 ήταν γραμματέας στην κοινότητα Φιλώτα, στην οποία υπάγονταν και τα χωριά Κομνηνά, Πελαργός και Αντίγονος. Κατά την ίδια χρονική περίοδο, συνεργάστηκε, παράλληλα, με τον δικηγόρο Γεώργιο Βελέντζα.
Έδωσε το όνομα στην Πτολεμαΐδα;
Από τη θέση του γραμματέα συνέβαλε σημαντικά στην αναχώρηση των Τούρκων ανταλλαξίμων, κατά το 1922 — 1923, χωρίς επεισόδια και με ήρεμο τρόπο. Σημαντική ήταν, επίσης, η συμβολή του στην εγκατάσταση στην περιοχή Πτολεμαΐδας των Ελλήνων που έρχονταν ως ανταλλάξιμοι από την Τουρκία.
Εργάστηκε ως επιστάτης του Εποικισμού από 1 Οκτωβρίου 1923 έως 31 Ιανουαρίου 1925, γιατί εκείνον τον μήνα διορίστηκε γραμματέας στην κοινότητα Καϊλαρίων (Πτολεμαΐδας). Το όνομα Πτολεμαΐδα δόθηκε στην πόλη το 1927 (Διάταγμα της 20ής Αυγούστου 1927) από το όνομα του Πτολεμαίου του Λάγου, στρατηγού του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που καταγόταν από την επαρχία Εορδαίας, της οποίας το όνομα πήρε και η επαρχία με τους Έλληνες πρόσφυγες.
Υπάρχει ανεπιβεβαίωτη πληροφορία ότι το όνομα Πτολεμαΐδα το πρότεινε ο Ανανίας Νικολαΐδης, ο ίδιος, όμως, δεν το αναφέρει στην αυτοβιογραφία του, παρά το γεγονός ότι περιέχονται σε αυτήν αρκετές άσχετες λεπτομέρειες.
Διαρκής κοινωνική προσφορά
Στον δήμο Πτολεμαΐδας εργάστηκε ως γενικός γραμματέας έως τις 30 Μαρτίου 1946, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε, γιατί συμπλήρωσε το όριο ηλικίας.
Ανάμεσα στις πολλές υπηρεσίες που προσέφερε στον τόπο του, ήταν και η καθιέρωση, με πρότασή του, λαϊκής αγοράς από το άκρο της Κάτω Πτολεμαΐδας έως το κέντρο της πόλης, για την εξυπηρέτηση όλων των κατοίκων της Άνω και Κάτω Πτολεμαΐδας.
Μετά τη συνταξιοδότησή του το 1946, συνέχισε να προσφέρει, αφιλοκερδώς, στον δήμο τις όποιες υπηρεσίες του, όποτε χρειαζόταν.
Έτσι, υπήρξε μεγάλη η συμβολή του στην πρόοδο του τόπου. Η όλη σημαντική του δράση είχε ως αποτέλεσμα να αναφερθεί το 1927 στο λεύκωμα «Φήμη» ως «Ένας από τα γνωστότερα πρόσωπα που έδρασαν για την ανάπτυξη της Πτολεμαΐδας».
Πολλά τα δημοσιεύματά του και οι συνεργασίες
Ο Ανανίας Ν. Νικολαΐδης δημοσίευσε πολλά άρθρα του για τη λαογραφία σε εφημερίδες και περιοδικά, όπως: «Προσφυγικός Κόσμος», «Επαρχιακή Φωνή», «Χρονικά του Πόντου», «Ποντιακά Φύλλα», «Το Βήμα της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης», «Ποντιακή Εστία»,
«Ποντιακά Νέα», «Ποντιακή Επιθεώρησις», «Ποντιακοί Αντίλαλοι», «Ποντιακά Χρονικά», «Ένωσις Ποντίων» κ. ά.
Συνεργάστηκε με το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, όταν ήταν διευθυντές ο Οκτάβιος και η Μέλπω Μερλιέ, δημοσιεύοντας περισσότερες από διακόσιες μελέτες του. Στα αρχεία του Κέντρου υπάρχουν πολλά χειρόγραφά του με θέματα κυρίως λαογραφικά. Το 1963, το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών τον συμπεριέλαβε στην ομάδα ερευνητών, που επισκέφθηκε τον Πόντο.
Τότε, ο Ανανίας Νικολαΐδης «μπόρεσε και αντικατέστησε μέσα του τις ματωμένες μαρτυρίες και μαρτυρικές εικόνες του ξεριζωμού, με πιο ήσυχες, δηλαδή, τις εικόνες που του προσέφερε το προσκύνημα στη γη του Πόντου, χωρίς τους ανθρώπους της, αλλά ελληνικής και αναλλοίωτης, ενός Πόντου, που γυμνάστηκε με θάρρος, για να μπορεί να αντέξει τη σημερινή του σκλαβιά και τον βάσανο της απουσίας μας, έως ότου η Ρωμανία θα φέρει κι άλλο».
Μια σημαντική ποιητική προσπάθεια
Σημαντική για τις πληροφορίες της κυρίως και όχι τόσο για τη λογοτεχνική της αξία είναι η ποιητική σύνθεση του Ανανία Νικολαΐδη, με τίτλο «Πόνοι και στεναγμοί δια την λεηλασίαν Τζίζερες και Κιουρτιούν», που εκδόθηκε το 1919 στην Αθήνα, από το τυπογραφείο Κτενά.
Πολλές τιμητικές διακρίσεις
Στον διαγωνισμό που προκήρυξε το 1958 η εφημερίδα του Σταύρου Κοταμανίδη «Ποντιακά Χρονικά» των Σερρών απονεμήθηκε στον Ανανία Νικολαΐδη το τρίτο βραβείο για το έργο του «Πόντος - Πόντιοι».
Τον Μάρτιο του 1976, η Ακαδημία Αθηνών απένειμε στον Ανανία Νικολαΐδη πρώτο έπαινο, με χρηματική αμοιβή, για το έργο του «Λαογραφία».
Τον Απρίλιο του 1977, η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών (Ε. Π. Μ.), που εδρεύει στην Αθήνα, του απένειμε το δεύτερο βραβείο, σε σχετικό διαγωνισμό, για τη διατριβή του «Λαϊκή Ιατρική στον Πόντο», με χρηματικό έπαθλο. Η διατριβή του Ανανία Νικολαΐδη για τη λαϊκή ιατρική δημοσιεύτηκε στον 36ο τόμο του ετήσιου περιοδικού συγγράμματος της Ε. Π. Μ. «Αρχείον Πόντου».
Για τη «Λαϊκή Ιατρική στον Πόντο» βραβεύτηκε και στη Γαλλία από τον Σύλλογο προς Ενίσχυση των Ελληνικών Σπουδών του Παρισιού.
Η Εύξεινος Λέσχη Πτολεμαΐδας δεν άργησε να τιμήσει τον Ανανία Νικολαΐδη για τη μεγάλη του προσφορά σε αυτήν. Στις 7 Σεπτεμβρίου 1976, του απένειμε αναμνηστική τιμητική πλακέτα.
Το 1977, το Σωματείο «Παναγία Σουμελά», του οποίου ο Ανανίας Νικολαΐδης υπήρξε συνεργάτης και συμπαραστάτης, με εισήγηση του προέδρου του Παναγιώτη Τανιμανίδη, τον ανακήρυξε ευεργέτη, επιβραβεύοντας ταυτοχρόνως τον άξιο πνευματικό άνθρωπο Ανανία Νικολαΐδη.
Μερικούς μήνες πριν από τον θάνατό του, συγκεκριμένα στις 30 Ιανουαρίου 1984 (πέθανε στις 4 Απριλίου 1984), τον τίμησε και ο Σύλλογος Πτολεμαϊτών Θεσσαλονίκης, απονέμοντας του πλακέτα «για τη δημιουργική και πνευματική του παρουσία σε χρόνους δύσκολους για την Πτολεμαΐδα και τον Ελληνισμό».
Τέλος, το δημοτικό συμβούλιο Πτολεμαΐδας, αναγνωρίζοντας τις υπηρεσίες του, αποφάσισε παμψηφεί, την ημέρα της κηδείας του, στις 5 Απριλίου 1984, μεταξύ άλλων, και τη μετονομασία της οδού Γυμναστηρίου της πόλης σε οδό Ανανία Νικολαΐδη.
Υποδειγματικός σύζυγος και πατέρας
Ο Ανανίας Νικολαΐδης, με κατανοητή συμβίωση εβδομήντα τεσσάρων ετών με τη σύζυγό του Δέσποινα, το γένος Βασιλειάδη, μεγάλωσαν και διαπαιδαγώγησαν τα εφτά παιδιά τους με τα νάματα του ελληνισμού και του χριστιανισμού, τους έδωσε μέση και ανώτερη εκπαίδευση, και καμάρωσε εγγόνια με επιστημονική και τεχνική κατάρτιση, και δισεγγόνια με μόρφωση.
Πάνος Καϊσίδης
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας
.jpg) |
| 1937: Οικογένεια Ανανία Νικολαΐδη |
Έδωσε το όνομα στην Πτολεμαΐδα;
Από τη θέση του γραμματέα συνέβαλε σημαντικά στην αναχώρηση των Τούρκων ανταλλαξίμων, κατά το 1922 — 1923, χωρίς επεισόδια και με ήρεμο τρόπο. Σημαντική ήταν, επίσης, η συμβολή του στην εγκατάσταση στην περιοχή Πτολεμαΐδας των Ελλήνων που έρχονταν ως ανταλλάξιμοι από την Τουρκία.
Εργάστηκε ως επιστάτης του Εποικισμού από 1 Οκτωβρίου 1923 έως 31 Ιανουαρίου 1925, γιατί εκείνον τον μήνα διορίστηκε γραμματέας στην κοινότητα Καϊλαρίων (Πτολεμαΐδας). Το όνομα Πτολεμαΐδα δόθηκε στην πόλη το 1927 (Διάταγμα της 20ής Αυγούστου 1927) από το όνομα του Πτολεμαίου του Λάγου, στρατηγού του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που καταγόταν από την επαρχία Εορδαίας, της οποίας το όνομα πήρε και η επαρχία με τους Έλληνες πρόσφυγες.
Υπάρχει ανεπιβεβαίωτη πληροφορία ότι το όνομα Πτολεμαΐδα το πρότεινε ο Ανανίας Νικολαΐδης, ο ίδιος, όμως, δεν το αναφέρει στην αυτοβιογραφία του, παρά το γεγονός ότι περιέχονται σε αυτήν αρκετές άσχετες λεπτομέρειες.
Διαρκής κοινωνική προσφορά
Στον δήμο Πτολεμαΐδας εργάστηκε ως γενικός γραμματέας έως τις 30 Μαρτίου 1946, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε, γιατί συμπλήρωσε το όριο ηλικίας.
Ανάμεσα στις πολλές υπηρεσίες που προσέφερε στον τόπο του, ήταν και η καθιέρωση, με πρότασή του, λαϊκής αγοράς από το άκρο της Κάτω Πτολεμαΐδας έως το κέντρο της πόλης, για την εξυπηρέτηση όλων των κατοίκων της Άνω και Κάτω Πτολεμαΐδας.
Μετά τη συνταξιοδότησή του το 1946, συνέχισε να προσφέρει, αφιλοκερδώς, στον δήμο τις όποιες υπηρεσίες του, όποτε χρειαζόταν.
Έτσι, υπήρξε μεγάλη η συμβολή του στην πρόοδο του τόπου. Η όλη σημαντική του δράση είχε ως αποτέλεσμα να αναφερθεί το 1927 στο λεύκωμα «Φήμη» ως «Ένας από τα γνωστότερα πρόσωπα που έδρασαν για την ανάπτυξη της Πτολεμαΐδας».
 |
| Οικογένεια Νικολάου Νικολαΐδη στον Πόντο |
Πολλά τα δημοσιεύματά του και οι συνεργασίες
Ο Ανανίας Ν. Νικολαΐδης δημοσίευσε πολλά άρθρα του για τη λαογραφία σε εφημερίδες και περιοδικά, όπως: «Προσφυγικός Κόσμος», «Επαρχιακή Φωνή», «Χρονικά του Πόντου», «Ποντιακά Φύλλα», «Το Βήμα της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης», «Ποντιακή Εστία»,
«Ποντιακά Νέα», «Ποντιακή Επιθεώρησις», «Ποντιακοί Αντίλαλοι», «Ποντιακά Χρονικά», «Ένωσις Ποντίων» κ. ά.
Συνεργάστηκε με το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, όταν ήταν διευθυντές ο Οκτάβιος και η Μέλπω Μερλιέ, δημοσιεύοντας περισσότερες από διακόσιες μελέτες του. Στα αρχεία του Κέντρου υπάρχουν πολλά χειρόγραφά του με θέματα κυρίως λαογραφικά. Το 1963, το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών τον συμπεριέλαβε στην ομάδα ερευνητών, που επισκέφθηκε τον Πόντο.
Τότε, ο Ανανίας Νικολαΐδης «μπόρεσε και αντικατέστησε μέσα του τις ματωμένες μαρτυρίες και μαρτυρικές εικόνες του ξεριζωμού, με πιο ήσυχες, δηλαδή, τις εικόνες που του προσέφερε το προσκύνημα στη γη του Πόντου, χωρίς τους ανθρώπους της, αλλά ελληνικής και αναλλοίωτης, ενός Πόντου, που γυμνάστηκε με θάρρος, για να μπορεί να αντέξει τη σημερινή του σκλαβιά και τον βάσανο της απουσίας μας, έως ότου η Ρωμανία θα φέρει κι άλλο».
Μια σημαντική ποιητική προσπάθεια
Σημαντική για τις πληροφορίες της κυρίως και όχι τόσο για τη λογοτεχνική της αξία είναι η ποιητική σύνθεση του Ανανία Νικολαΐδη, με τίτλο «Πόνοι και στεναγμοί δια την λεηλασίαν Τζίζερες και Κιουρτιούν», που εκδόθηκε το 1919 στην Αθήνα, από το τυπογραφείο Κτενά.
Πολλές τιμητικές διακρίσεις
Στον διαγωνισμό που προκήρυξε το 1958 η εφημερίδα του Σταύρου Κοταμανίδη «Ποντιακά Χρονικά» των Σερρών απονεμήθηκε στον Ανανία Νικολαΐδη το τρίτο βραβείο για το έργο του «Πόντος - Πόντιοι».
Τον Μάρτιο του 1976, η Ακαδημία Αθηνών απένειμε στον Ανανία Νικολαΐδη πρώτο έπαινο, με χρηματική αμοιβή, για το έργο του «Λαογραφία».
Τον Απρίλιο του 1977, η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών (Ε. Π. Μ.), που εδρεύει στην Αθήνα, του απένειμε το δεύτερο βραβείο, σε σχετικό διαγωνισμό, για τη διατριβή του «Λαϊκή Ιατρική στον Πόντο», με χρηματικό έπαθλο. Η διατριβή του Ανανία Νικολαΐδη για τη λαϊκή ιατρική δημοσιεύτηκε στον 36ο τόμο του ετήσιου περιοδικού συγγράμματος της Ε. Π. Μ. «Αρχείον Πόντου».
Για τη «Λαϊκή Ιατρική στον Πόντο» βραβεύτηκε και στη Γαλλία από τον Σύλλογο προς Ενίσχυση των Ελληνικών Σπουδών του Παρισιού.
Η Εύξεινος Λέσχη Πτολεμαΐδας δεν άργησε να τιμήσει τον Ανανία Νικολαΐδη για τη μεγάλη του προσφορά σε αυτήν. Στις 7 Σεπτεμβρίου 1976, του απένειμε αναμνηστική τιμητική πλακέτα.
Το 1977, το Σωματείο «Παναγία Σουμελά», του οποίου ο Ανανίας Νικολαΐδης υπήρξε συνεργάτης και συμπαραστάτης, με εισήγηση του προέδρου του Παναγιώτη Τανιμανίδη, τον ανακήρυξε ευεργέτη, επιβραβεύοντας ταυτοχρόνως τον άξιο πνευματικό άνθρωπο Ανανία Νικολαΐδη.
Μερικούς μήνες πριν από τον θάνατό του, συγκεκριμένα στις 30 Ιανουαρίου 1984 (πέθανε στις 4 Απριλίου 1984), τον τίμησε και ο Σύλλογος Πτολεμαϊτών Θεσσαλονίκης, απονέμοντας του πλακέτα «για τη δημιουργική και πνευματική του παρουσία σε χρόνους δύσκολους για την Πτολεμαΐδα και τον Ελληνισμό».
Τέλος, το δημοτικό συμβούλιο Πτολεμαΐδας, αναγνωρίζοντας τις υπηρεσίες του, αποφάσισε παμψηφεί, την ημέρα της κηδείας του, στις 5 Απριλίου 1984, μεταξύ άλλων, και τη μετονομασία της οδού Γυμναστηρίου της πόλης σε οδό Ανανία Νικολαΐδη.
Υποδειγματικός σύζυγος και πατέρας
Ο Ανανίας Νικολαΐδης, με κατανοητή συμβίωση εβδομήντα τεσσάρων ετών με τη σύζυγό του Δέσποινα, το γένος Βασιλειάδη, μεγάλωσαν και διαπαιδαγώγησαν τα εφτά παιδιά τους με τα νάματα του ελληνισμού και του χριστιανισμού, τους έδωσε μέση και ανώτερη εκπαίδευση, και καμάρωσε εγγόνια με επιστημονική και τεχνική κατάρτιση, και δισεγγόνια με μόρφωση.
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου