Το χωριό Χαλβά Μαντέν βρισκόταν κοντά στα ρωσοτουρκικά σύνορα. Είχε μόνον 600 κατοίκους, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν Έλληνες. Ανήκε στην περιφέρεια Παϊπούρτ και εκκλησιαστικά στη Μητρόπολη Χαλδίας-Κερασούντας και Χεροιάνων.
Τα χωμάτινα σπιτάκια του χωριού ήταν κτισμένα αγκαλιαστά, το ένα δίπλα στο άλλο κι ανηφόριζαν στους πρόποδες του πανύψηλου βουνού, το Κόπταου, με 3.000 μέτρα υψόμετρο.
Το βουνό είχε κοιτάσματα μετάλλων, γιαυτό και οι κάτοικοι του χωριού ήταν, στο μεγαλύτερο μέρος τους, μεταλλωρύχοι και, λιγοστοί, κτηνοτρόφοι.
Όταν τα μεταλλεία της περιοχής στέρεψαν, οι κάτοικοι οδηγήθηκαν στην εσωτερική μετανάστευση και μαζί με τους μεταλλωρύχους της Αργυρούπολης συγκρότησαν τα μαντεμοχώρια της Αμάσειας, όπως το Γκιουμούς Μαντέν (μεταλλείο αργύρου) το Κεσκίν Μαντέν (μεταλλείο διαμαντόπετρας) το Ακ νταγ Μαντέν ( μεταλλείο χαλκού) , γεγονός που επιβεβαιώνει ότι οι υπόγειοι θησαυροί του Πόντου βρίσκονταν στα χέρια των Ελλήνων εργατών.
Όσοι ήταν κτηνοτρόφοι, αλλά και άλλοι πολλοί οδηγήθηκαν στη Ρωσία, αφού τα σύνορα ήταν πολύ κοντά και οι φήμες για τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της ομόδοξης Ρωσίας μεγάλες.
Οι ξενιτεμένοι δεν ξεχνούσαν την πατρίδα, γιαυτό και οι δωρεές ήταν πάντα πολλές και πλούσιες. Έφταναν να καλύπτουν τις ανάγκες της εκκλησίας και του σχολείου γιατί στο Χαλβά Μαντέν λειτουργούσε ελληνικό σχολείο με έναν δάσκαλο για όλους τους μαθητές.
Τον μισθό του δάσκαλου τον πλήρωναν οι ίδιοι οι χωρικοί.
Οι μαθητές που φοιτούσαν στο σχολείο μάθαιναν «γράμματα» αριθμητική (λογαρία), ψαλμούς και εκκλησιαστικά τροπάρια. Μάθαιναν να κανοναρχούν και, κυρίως, να γράφουν καλλιγραφικά και να αντιγράφουν ορισμένα από τα ιερά βιβλία της Ορθοδοξίας.
Δάσκαλος του χωριού ήταν ο Δάμων Ηλιάδης, σπουδαγμένος στην Εμπορική Σχολή Κερασούντας. Πέρα από καλός δάσκαλος, ήταν και αγνός πατριώτης.
Με τη Μικρασιατική Καταστροφή, ήρθε στην Ελλάδα και μέχρι το 1935 ζούσε σε ένα χωριό της Κατερίνης και απολάμβανε τη φήμη που δημιούργησαν γύρω από το όνομά του οι μαθητές του. Πολλά διηγούνται γι’ αυτόν γνωστοί και άγνωστοι του.
Όσο έζησε στο Χαλβά Μαντέν, οι μαθητές του αντέγραφαν τα ιερά βιβλία με καλλιγραφία ξεχωριστής καλαισθησίας.
Νόρα Κωνσταντινίδου
Τα χωμάτινα σπιτάκια του χωριού ήταν κτισμένα αγκαλιαστά, το ένα δίπλα στο άλλο κι ανηφόριζαν στους πρόποδες του πανύψηλου βουνού, το Κόπταου, με 3.000 μέτρα υψόμετρο.
Το βουνό είχε κοιτάσματα μετάλλων, γιαυτό και οι κάτοικοι του χωριού ήταν, στο μεγαλύτερο μέρος τους, μεταλλωρύχοι και, λιγοστοί, κτηνοτρόφοι.
Όταν τα μεταλλεία της περιοχής στέρεψαν, οι κάτοικοι οδηγήθηκαν στην εσωτερική μετανάστευση και μαζί με τους μεταλλωρύχους της Αργυρούπολης συγκρότησαν τα μαντεμοχώρια της Αμάσειας, όπως το Γκιουμούς Μαντέν (μεταλλείο αργύρου) το Κεσκίν Μαντέν (μεταλλείο διαμαντόπετρας) το Ακ νταγ Μαντέν ( μεταλλείο χαλκού) , γεγονός που επιβεβαιώνει ότι οι υπόγειοι θησαυροί του Πόντου βρίσκονταν στα χέρια των Ελλήνων εργατών.
Οι ξενιτεμένοι δεν ξεχνούσαν την πατρίδα, γιαυτό και οι δωρεές ήταν πάντα πολλές και πλούσιες. Έφταναν να καλύπτουν τις ανάγκες της εκκλησίας και του σχολείου γιατί στο Χαλβά Μαντέν λειτουργούσε ελληνικό σχολείο με έναν δάσκαλο για όλους τους μαθητές.
Τον μισθό του δάσκαλου τον πλήρωναν οι ίδιοι οι χωρικοί.
Όμως, σχεδόν πάντα, η ανέχεια των κατοίκων του χωριού δεν τους άφηνε περιθώρια να είναι συνεπείς με τις υποχρεώσεις τους.
Τότε, τα χρέη περίσσευαν και η συνεισφορά των ξενιτεμένων συγχωριανών στη Ρωσία και λύση πρόσφερε και ανακούφιση.Οι μαθητές που φοιτούσαν στο σχολείο μάθαιναν «γράμματα» αριθμητική (λογαρία), ψαλμούς και εκκλησιαστικά τροπάρια. Μάθαιναν να κανοναρχούν και, κυρίως, να γράφουν καλλιγραφικά και να αντιγράφουν ορισμένα από τα ιερά βιβλία της Ορθοδοξίας.
Δάσκαλος του χωριού ήταν ο Δάμων Ηλιάδης, σπουδαγμένος στην Εμπορική Σχολή Κερασούντας. Πέρα από καλός δάσκαλος, ήταν και αγνός πατριώτης.
Με τη Μικρασιατική Καταστροφή, ήρθε στην Ελλάδα και μέχρι το 1935 ζούσε σε ένα χωριό της Κατερίνης και απολάμβανε τη φήμη που δημιούργησαν γύρω από το όνομά του οι μαθητές του. Πολλά διηγούνται γι’ αυτόν γνωστοί και άγνωστοι του.
Όσο έζησε στο Χαλβά Μαντέν, οι μαθητές του αντέγραφαν τα ιερά βιβλία με καλλιγραφία ξεχωριστής καλαισθησίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου