Έναν καιρόν έσαν ένας γέρον κι ίνας γραία. Ενεγκάσταν να ζουν εντάμαν. Κι ας ενούντσαν κι απενούντσαν, εχωρίαν ο ένας ασ' σον άλλον.
Είχαν έναν πετεινόν κι ίναν κοσσάραν κι ίναν μικρέσαν νοσσάκαν. 0 γέρον επέρεν τον πετεινόν και η γραία επέρεν την κοσσάραν και την νοσσάκαν. Τ' άλλ’ την ημέραν ο γέρον ελιγώθεν ασ' σον λιμόν. Ενούντσεν να πάει 'ς σην γραίαν να ψαλαφ' ατς έναν ωβόν. Εντώκεν την πόρταν, εξέβεν η γραία και λέ' ατον:
"Ντο αραεύ'ς αδακές ;"
"Νέπ' σα, ελιγώθα ασ' σην πείναν· Να δί'ς με έναν ωβόν να τρώγω".
Εδέκεν ατον κι ατός εδέβεν πλαν. Ατό εγέντον δύο ημέρας. Την τρίτην ημέραν εσκώθεν ξαν ο γέρον, πάει 'ς σην γραίαν και κρούει την πόρταν. Η γραία εξέβεν χολιασμέντσα και λέ' ατον:
"Να πας να εφτάει σε ο πετεινόν τ' ωβόν να τρώεις".
Ο γέρον έφυγεν άμον χολιασμένος. Άμα ασ' επήεν ’ς σο σπίτ’ν ατ, είδεν ατον ο πετεινόν άμον μαραμένον φυλλόπον και ρωτάει ατον:
"Πατέρα τρανέ, ντο έχ’ς και νουνείς; Γιάμ' κι έχεις να τρως; "
"Ναι χαταλόπο μ' , το σπίτι τηδέν κι έχει να τρώω".
Ο πετεινόν πολλά έτσουξεν ατον και τηδέν κι είπεν ατον. Εδέβεν ’ς σας στράτας κι έλεγεν εκείνος εκείνον:
"Κατ' θα εφτάω να φέρω 'ς σον πατέρα μ' τον τρανόν. Ασ' σην πείναν εγώ κι αφήν' ατον ν' αποθάν'".
Όλεν την ημέραν επορπάτνε. Το βράδον κεκά εξέβεν έναν αλεπόν και λέατον:
"Ώρα εν καλόν, πετεινέ. Εξέβες και διαβαίντς απαδακές και κι ξέρτς ατό; Ούλα ντ' ελέπ'ς τ'εμά. Εν ατώρα να τρώω σε να μαθαίντς ατο και άλλο κι θα εφτά'ς ατο”.
0 πετεινόν πα έκλωσεν τον κώλον ατ και λέ' ατον:
"Κώλο, κώλο ρούφα".
Ερούφηξεν τον αλεπόν κι εσώθεν. Κι επεκεί ελάγγεψεν απάν' 'ς σ' έναν τρανόν ελατ' κι εκοιμέθεν πολλά όμορφα. Τ' άλλ' την ημέραν πουρνά-πουρνά εγνεύσεν, επέρεν ξαν τα στράτας και πολλά ενεγκάστεν. Κι άλλο μίαν να ο λύκον εμπρός ατ.
"Καλώς όρισες πετεινέ, ο θεόν έστειλέ σε. Τρεις ημέρας έχω να τρώω, ζαρκάδ' κι πόρεσα να πίανω".
Ντο να εποίνεν ο καημένον ο πετεινόν, έκλωσεν τον κώλον ατ και λέ' ατον:
"Κώλο, κώλο ρούφα".
Αέτς πα ερούφηξεν τον λύκον κι εδέβεν 'ς σην στράταν ατ. Πολλά μακράν επέγνεν, εδέβεν λαγκάδια, ρακάνια και ρασία κι επεκεί εσούμωσεν 'ς σ' ένα τρανόν ποτάμ'. Εκείνο πα εμούγκριξεν χολιασμένον. Είχεν πολλά καιρόν να φουρκίζ' ζωντανόν κι ότι να έτον. Κι άμα ετέρεσεν ντ' έρθεν ο πετεινόν, πολλά εχάρεν πως θα φουρκίζ' ατον. Ο πετεινόν πολλά ενούντσεν ωσάν εσούμωνεν :
"Το ποτάμ' τρανόν και άγριον εν. Ασ' σ' ατό εγώ κι θα γλυτώνω. Ας κλώθω τον κώλο μ' να ρουφήζ’ ατο".
Κι ερούφηξεν το ποτάμ' κι επεκεί επέρεν την στράταν κι απόξω κα 'ς σ' οσπίτ' τοι βασιλέα εύρεν ένα φλουρί κι επεκεί ελάλεσεν:
"Εύρα ένα φλουρί”.
Πολλά ενεγκάστεν ο βασιλέας να ακούει για το φλουρί του πετεινού κι επίταξεν τον δούλον ατ:
"Πίασον ατον, έπαρ’ το φλουρίν ατ, σύρον ατον απέσ' ς σα κοσσάρας να μην ακούω την λαλίαν ατ, για το φλουρίν ντ' εύρεν”.
Επέρεν ο δούλος κι έσυρεν ατον ’ς σα κοσσάρας. Ατότε εξέγκεν απαπέσ’ ατ τον αλεπόν, έφαγεν τα κοσσάρας και ξαν ελάλεσεν κι εψαλάφαεν το φλουρίν 'ατ. "Ατώρα", λέει ο βασιλέας 'ς σον δούλον ατ:
"σύρον ατον απέσ' 'ς σ' άλογα". Ξαν επέρεν ατον κι έσυρεν ατον ’ς σ' άλογα. Επεκεί εξέγκεν απαπέσ' ατ τον λύκον κι έφαγεν τα άλογα και ξαν ελάλεσεν: "Το φλουρίν θέλω". Πολλά εχολιάστεν ο βασιλέας, είπεν ' ς σον δούλον ατ:
"Σύρον ατον ’ς σο φουρνίν κι ας να χασεύκεται ". Ο πετεινόν εξέγκεν το ποτάμ’, εσβήεν το φουρνίν και ξαν ελάλεσεν: "Θέλω το φλουρί μ'". Ατότε ο βασιλέας είπεν ’ς σον δούλον ατ: "Σύρον ατον απέσ' ς σα φλουρία να παίρ’ το φλουρίν ατ και πάει χά 'ται".
Αλλο ντο κι θέλνεν ο πετεινόν, πολλά εχάρεν ας έκ’ σεν αέτς. Εσυραν ατον απέσ’ ’ς σα φλουρία, άλλο μίαν έκλωσεν τον κώλον ατ και λέ' ατον:
"Κώλο, κώλο ρούφα".
Εσκωσεν όλα τα φλουρία, επέρεν ατα και πάει 'ς σο σπίτ’ν ατ, ’ς σον πατέραν ατ.
Αμα είδεν ατον ο πατέρας ατ ο τρανόν, λέ’ ατον:
"Καλώς όρισες πετεινέ μ’. Νέπαι, ντ' εποίκες; Πολλά παχύν ελέπω σε".
"Εκείνο ντ' εποίκα τώρα ελέπ' ς ατο".
"Ντο να ελέπω;"
"Η κοιλία μ’ γόματον φλουρία εν".
"Ατότε παρ' ένα τσατσίν, λάγγεψον απάν’ ’ς ση γάλια μ’, ντωσ' τον κόλο σ' με το τσατσί να ξή’ουνταν απέσ’ ’ς ση γάλια μ’ κι ευκαιρώντς την κοιλία σ’ ασ' σα φλουρία".
Ο πετεινόν εποίκεν ντο είπεν ατον ο κύρ'ς ατ κι ευκαίρωσε την κοιλίαν ατ. Εγομώθεν το σπίτ’ ασ’ σα φλουρία. Αμα ντ’ έμαθεν ατο η γραία για τα φλουρία, επήεν ’ς σο σπίτ’ τοι γέρου να γυρεύ' ατον ίναν κοκκινίτσαν. Εκείνος λέ' ατεν:
"Δω 'μα γραία το χερόπο σ' κι εγώ να δίγω σε τ’ εμόν. Ελα ξαν να ζούμε εντάμαν τα χρόνια ντ' επέμναν μας ’ς ατεν την ζωην".
Κι εκείνοι έζησαν καλά κι εμείς άλλο καλλίον.
Από διήγηση της Ευθυμίας Σισμανίδου
Κάθεν Φτελέν
1914
Είχαν έναν πετεινόν κι ίναν κοσσάραν κι ίναν μικρέσαν νοσσάκαν. 0 γέρον επέρεν τον πετεινόν και η γραία επέρεν την κοσσάραν και την νοσσάκαν. Τ' άλλ’ την ημέραν ο γέρον ελιγώθεν ασ' σον λιμόν. Ενούντσεν να πάει 'ς σην γραίαν να ψαλαφ' ατς έναν ωβόν. Εντώκεν την πόρταν, εξέβεν η γραία και λέ' ατον:
"Ντο αραεύ'ς αδακές ;"
"Νέπ' σα, ελιγώθα ασ' σην πείναν· Να δί'ς με έναν ωβόν να τρώγω".
Εδέκεν ατον κι ατός εδέβεν πλαν. Ατό εγέντον δύο ημέρας. Την τρίτην ημέραν εσκώθεν ξαν ο γέρον, πάει 'ς σην γραίαν και κρούει την πόρταν. Η γραία εξέβεν χολιασμέντσα και λέ' ατον: "Να πας να εφτάει σε ο πετεινόν τ' ωβόν να τρώεις".
Ο γέρον έφυγεν άμον χολιασμένος. Άμα ασ' επήεν ’ς σο σπίτ’ν ατ, είδεν ατον ο πετεινόν άμον μαραμένον φυλλόπον και ρωτάει ατον:
"Πατέρα τρανέ, ντο έχ’ς και νουνείς; Γιάμ' κι έχεις να τρως; "
"Ναι χαταλόπο μ' , το σπίτι τηδέν κι έχει να τρώω".
Ο πετεινόν πολλά έτσουξεν ατον και τηδέν κι είπεν ατον. Εδέβεν ’ς σας στράτας κι έλεγεν εκείνος εκείνον:
"Κατ' θα εφτάω να φέρω 'ς σον πατέρα μ' τον τρανόν. Ασ' σην πείναν εγώ κι αφήν' ατον ν' αποθάν'".
Όλεν την ημέραν επορπάτνε. Το βράδον κεκά εξέβεν έναν αλεπόν και λέατον:
"Ώρα εν καλόν, πετεινέ. Εξέβες και διαβαίντς απαδακές και κι ξέρτς ατό; Ούλα ντ' ελέπ'ς τ'εμά. Εν ατώρα να τρώω σε να μαθαίντς ατο και άλλο κι θα εφτά'ς ατο”.
0 πετεινόν πα έκλωσεν τον κώλον ατ και λέ' ατον:
"Κώλο, κώλο ρούφα".
Ερούφηξεν τον αλεπόν κι εσώθεν. Κι επεκεί ελάγγεψεν απάν' 'ς σ' έναν τρανόν ελατ' κι εκοιμέθεν πολλά όμορφα. Τ' άλλ' την ημέραν πουρνά-πουρνά εγνεύσεν, επέρεν ξαν τα στράτας και πολλά ενεγκάστεν. Κι άλλο μίαν να ο λύκον εμπρός ατ.
"Καλώς όρισες πετεινέ, ο θεόν έστειλέ σε. Τρεις ημέρας έχω να τρώω, ζαρκάδ' κι πόρεσα να πίανω".
Ντο να εποίνεν ο καημένον ο πετεινόν, έκλωσεν τον κώλον ατ και λέ' ατον:
"Κώλο, κώλο ρούφα".
Αέτς πα ερούφηξεν τον λύκον κι εδέβεν 'ς σην στράταν ατ. Πολλά μακράν επέγνεν, εδέβεν λαγκάδια, ρακάνια και ρασία κι επεκεί εσούμωσεν 'ς σ' ένα τρανόν ποτάμ'. Εκείνο πα εμούγκριξεν χολιασμένον. Είχεν πολλά καιρόν να φουρκίζ' ζωντανόν κι ότι να έτον. Κι άμα ετέρεσεν ντ' έρθεν ο πετεινόν, πολλά εχάρεν πως θα φουρκίζ' ατον. Ο πετεινόν πολλά ενούντσεν ωσάν εσούμωνεν :
"Το ποτάμ' τρανόν και άγριον εν. Ασ' σ' ατό εγώ κι θα γλυτώνω. Ας κλώθω τον κώλο μ' να ρουφήζ’ ατο".
Κι ερούφηξεν το ποτάμ' κι επεκεί επέρεν την στράταν κι απόξω κα 'ς σ' οσπίτ' τοι βασιλέα εύρεν ένα φλουρί κι επεκεί ελάλεσεν:
"Εύρα ένα φλουρί”.
Πολλά ενεγκάστεν ο βασιλέας να ακούει για το φλουρί του πετεινού κι επίταξεν τον δούλον ατ:
"Πίασον ατον, έπαρ’ το φλουρίν ατ, σύρον ατον απέσ' ς σα κοσσάρας να μην ακούω την λαλίαν ατ, για το φλουρίν ντ' εύρεν”.
Επέρεν ο δούλος κι έσυρεν ατον ’ς σα κοσσάρας. Ατότε εξέγκεν απαπέσ’ ατ τον αλεπόν, έφαγεν τα κοσσάρας και ξαν ελάλεσεν κι εψαλάφαεν το φλουρίν 'ατ. "Ατώρα", λέει ο βασιλέας 'ς σον δούλον ατ:
"σύρον ατον απέσ' 'ς σ' άλογα". Ξαν επέρεν ατον κι έσυρεν ατον ’ς σ' άλογα. Επεκεί εξέγκεν απαπέσ' ατ τον λύκον κι έφαγεν τα άλογα και ξαν ελάλεσεν: "Το φλουρίν θέλω". Πολλά εχολιάστεν ο βασιλέας, είπεν ' ς σον δούλον ατ:
"Σύρον ατον ’ς σο φουρνίν κι ας να χασεύκεται ". Ο πετεινόν εξέγκεν το ποτάμ’, εσβήεν το φουρνίν και ξαν ελάλεσεν: "Θέλω το φλουρί μ'". Ατότε ο βασιλέας είπεν ’ς σον δούλον ατ: "Σύρον ατον απέσ' ς σα φλουρία να παίρ’ το φλουρίν ατ και πάει χά 'ται".
Αλλο ντο κι θέλνεν ο πετεινόν, πολλά εχάρεν ας έκ’ σεν αέτς. Εσυραν ατον απέσ’ ’ς σα φλουρία, άλλο μίαν έκλωσεν τον κώλον ατ και λέ' ατον:
"Κώλο, κώλο ρούφα".
Εσκωσεν όλα τα φλουρία, επέρεν ατα και πάει 'ς σο σπίτ’ν ατ, ’ς σον πατέραν ατ.
Αμα είδεν ατον ο πατέρας ατ ο τρανόν, λέ’ ατον:
"Καλώς όρισες πετεινέ μ’. Νέπαι, ντ' εποίκες; Πολλά παχύν ελέπω σε".
"Εκείνο ντ' εποίκα τώρα ελέπ' ς ατο".
"Ντο να ελέπω;"
"Η κοιλία μ’ γόματον φλουρία εν".
"Ατότε παρ' ένα τσατσίν, λάγγεψον απάν’ ’ς ση γάλια μ’, ντωσ' τον κόλο σ' με το τσατσί να ξή’ουνταν απέσ’ ’ς ση γάλια μ’ κι ευκαιρώντς την κοιλία σ’ ασ' σα φλουρία".
Ο πετεινόν εποίκεν ντο είπεν ατον ο κύρ'ς ατ κι ευκαίρωσε την κοιλίαν ατ. Εγομώθεν το σπίτ’ ασ’ σα φλουρία. Αμα ντ’ έμαθεν ατο η γραία για τα φλουρία, επήεν ’ς σο σπίτ’ τοι γέρου να γυρεύ' ατον ίναν κοκκινίτσαν. Εκείνος λέ' ατεν:
"Δω 'μα γραία το χερόπο σ' κι εγώ να δίγω σε τ’ εμόν. Ελα ξαν να ζούμε εντάμαν τα χρόνια ντ' επέμναν μας ’ς ατεν την ζωην".
Κι εκείνοι έζησαν καλά κι εμείς άλλο καλλίον.
Από διήγηση της Ευθυμίας Σισμανίδου
Κάθεν Φτελέν
1914
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου