Οι
ευχές της Σαντάς και του Πόντου και γενικά του Ελληνικού λαού είναι
κράμα χριστιανικών διδασκαλιών και παλαιών θρησκευτικών δοξασιών,
διάφορες δε κατά τις περιστάσεις. Έτσι έχομε ευχές στον αρραβώνα, γάμο,
τοκετό, βάπτιση, θάνατο, μνημόσυνο, ασθένεια, ταξίδι, διασκεδάσεις,
προς εκείνους που δυστυχούν, φορούν καινούρια ρούχα, φταρνίζονται κλπ.
Η ευχή: Ν' αγιάεις ή να σκουτουλίζνε τα χώματα 'σ, έχει την αρχή σε χριστιανικές αντιλήψεις.
Η ευχή: Ας σην κακήν την ώραν να φυλάττ' σε, είναι υπόλειμμα αστρολογικών δοξασιών, ενώ οι ευχές: Γουρπάνι 'σ να 'ίνομαι,
Να μη αμματιάσσκεσαι,
είναι κληρονομημένες από την αρχαιότητα.
Οι
ευχές συνοδεύονταν και από χειρονομίες, που έδειχναν τη μαγική
προέλευσή τους· π.χ. υστέρα από το χτένισμα και το πλέξιμο των μαλλιών
τους οι γυναίκες τραβούσαν τις πλεξούδες προς τα κάτω λέγοντας: Αν το
πόϊ 'σ, και κατ' τα μαλλία 'σ.
Ιδιαίτερη σημασία έδιναν στις ευχές ιερωμένων γονέων και γερόντων που πιάννε, δηλαδή πραγματοποιούνται.
Στις γιορτές.
Σ έτη πολλά.
Να χχαίρεσαι με τ' όνεμα 'σ.
Ο Θεός να πλερώντζε σα μουράτια 'σ.
Δεξιά τα πάντα.
Και του χρόνου καλλιότερα.
Ο θεός να χαρίει σ' άτον.
Η απάντηση: Ευχαριστώ. Να είσαι καλά.
Στις Προπόσεις
Εις υγείαν.
Ο Θεός καλά να φέρει άτο.
Δεξιά τα πάντα.
Να ζούμε αλλήλους.
Και του χρόνου καλλιότερα.
Κατά το φαγητό.
Η πεθερά ν' αγαπά σε.
Ορίστε ας τρώγομαι.
Η απάντηση: Ύαν κ' έρηξην.
Ένοστοι. Ο Θεός να πλεθύνει άτα.
Ο Θεός να δί τ' εφτά ευλοΐας.
Mετά την Εκκλησία.
Να βοηθά η Ανάσταση (ο Προφήτης Ηλίας, ο άγιος Γεώργιος κλπ.),
Η απάντηση: Να βοηθά και του λόγου σου.
Για καινούρια ρούχα .
Με την ϋαν και με τη χαράν
κι ατά κι άλλα χχίλια. Απάντηση: Ευχαριστώ.
Κατά το φτάρνισμα.
Με της ΰας. Απάντηση: Ευχαριστώ.
Ευχές του ζητιάνου.
Ο Θεός να δί σε τ' εφτά ευλοΐας.
Ν' αγιάζνε τα χώματα 'σ (η τ' άποθαμενί 'σ τα χώματα).
Να σκουτουλίζνε τα χώματα 'σ
(ή τα στούδια 'σ ή τ' άποθαμενί 'σ τα στούδια).
Ο Θεός να πλεθύνει άτα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου