Η Γέννηση (Στη Σαντα)

Η γέννηση του κοριτσιού στην Σαντά δεν ήταν ευχάριστο γεγονός. Μάλιστα  συνηθιζόταν να λένε, όταν πήγαιναν επίσκεψη σε κάποιο σπίτι που είχε νιόπαντρο ζευγάρι:
"Να ζουν και να χαίρουνταν και αγούρια παιδία". Δηλαδή να ζήσουν και να χαίρονται και να αποκτήσουν αγόρια!
Ίσως είναι λίγο παράδοξο σ' ένα τόπο που τα πάντα τα επωμίζονταν οι γυναίκες, να θεωρείται βάρος το κορίτσι. Η γυναίκα στο σπίτι φρόντιζε για την ανατροφή των παιδιών, για τους γονείς ή τα πεθερικά της, αυτή  κρατούσε την οικογένεια. Η γυναίκα ήταν ο στυλοβάτης του σπιτιού, αυτή καταγινόταν με την γεωργία , την κτηνοτροφία, ήταν ο πιο σταθερός οικονομικός παράγοντας.
Οι άντρες , επειδή το  έδαφος ήταν φτωχό , από νωρίς ξενιτεύονταν. Αρκετοί δεν  γύριζαν ποτέ, άλλοι πάλι δεν έβγαζαν αρκετά για να στείλουν και στα σπίτια τους. Το εισόδημα από τον ξενιτεμό μπορεί να θεωρηθεί συμπληρωματικό.
Υπήρχαν βέβαια και οικογένειες που ζούσαν καλά, γιατί οι ξενιτεμένοι ήταν μετρημένοι άνθρωποι και έστελναν συχνά επιταγές στα σπίτια τους. Οι πετυχημένοι ήσαν λίγοι και πολλές φορές έπαιρναν μαζί τους και τις οικογένειες τους.
Η αντίληψη που επικρατούσε στην Σαντά και γενικότερα στον Πόντο , συναντάται ακόμα και σήμερα σ' ορισμένα χωριά της Ελλάδας. Ρωτούσαν γονείς πόσα παιδιά έχετε και η απάντηση ήταν έχω δυο παιδιά και ένα κορίτσι! Αυτό δεν είναι...παιδί! Αν συνέβαινε αυτό που ήθελαν, στο τέλος δεν θα έβρισκαν γυναίκες για τα αρσενικά τους.
Αλλά ευτυχώς η φύση άλλα προστάζει......Όταν μια γυναίκα γεννούσε αγόρι τότε η μαμή το σήκωνε ψηλά και έλεγε: "Φως 'ς  ομμάτα 'σουν, έρθεν τ' αγούρ', έρθεν ο άγουρον, ετοιμάστεν τα στυχαράτ'κα". Συγχαρητήρια έκφραση για ευχάριστα γεγονότα: Ήρθε το αγόρι, ήρθε ο άντρας, ετοιμάστε τα συχαρίκια!
Όταν γεννούσε κορίτσι ,έμεινε σιωπηλή και μετά με χαμηλή φωνή έλεγε: "Η νύφε ελευθερώθεν, εποίκεν έναν παντέμορφον, έναν φωταχτέρ κορτσόπον!" Η νύφη γέννησε, έκανε ένα πανέμορφο κοριτσάκι! Άρχιζε τα παινέματα για να μετριάσει την απογοήτευση της μάνας και των σπιτικών της.
Στη Σαντά δεν χρησιμοποιούσαν την λέξη "εγέννεσεν" για την γυναίκα, αλλά έλεγαν: "ελευτερώθεν» ή εποίκεν μωρόν". Τη λεξη"εγέννεσεν" την χρησιμοποιούσαν μόνο για τις αγελάδες: " Το χτήνον εγέννεσεν".