Τον Δεκέμβρη του 1903 ο Γρηγόρης Μελίδης έκαμε λόγο για την Ίδρυση Αναγνωστηρίου στο Ισχανάντων και κάλεσε όλους τους νέους του χωριού να τον βοηθήσουν στην προσπάθεια του αυτή.
Πρώτα τον βοηθήσαμε στο έργο του εμείς οι δάσκαλοι Ισχανάντων, κοντά δε σ’ εμάς κόλλησαν ο Συμεών Γαρατσάλ, ο Γιάννης Λιάν, ο Ζαχαρίας Γιαμάκ και πολλοί άλλοι. Άγιος ο σκοπός μα έλειπαν τα μέσα. Ούτε βιβλία είχαμε, ούτε αίθουσα κατάλληλη. Ζήτησε τότε ο Μελίδης απ’ τη Σχολική μας Εφορία να μας παραχωρήσει την αίθουσα του κάτω πατώματος του διδακτηρίου για αναγνωστήριο.
Η Εφορία μουρμούρισε λιγάκι, μα στο τέλος δέχτηκε. Πολλές νύχτες μαζεύονταν οι νέοι του χωριού μας στο Αναγνωστήριο, έφερνε ο καθένας απ’ το σπίτι του βιβλία εφημερίδες και περιοδικά, πήραμε και λίγα βιβλία της σχολικής βιβλιοθήκης και διαβάζαμε όλοι μέχρι τα μεσάνυχτα.
Μια νύχτα εκεί που διαβάζαμε, πετιέται ο Μελίδης και μας λέει: "θα σας πω παιδιά τον σκοπό μου και παρακαλώ να μη με παρεξηγήσετε. Το Αναγνωστήριο που έχουμε θα το μεταβάλλω με την άδειά σας... σε Ελεγκτήριο αν επιτρέπεται η λέξη και γιατί: Επειδή κατά κακή τύχη δεν γίνεται κανένας σοβαρός έλεγχος στην διαχείριση των εσόδων του σχολικού μας και εκκλησιαστικού ταμείου, πολλά λεφτά του ταμείου τσεπώνονται από τους επιτήδειους, κάποτε δε ξοδεύονται λεφτά εκεί που δεν πρέπει και έτσι δεν πάμε καλά.
Οι ξενιτεμένοι μας αν ακούσουν πως ασκούμε έλεγχο στα έσοδα του σχολικού μας ταμείου θα ευχαριστηθούν και θα στείλουν αθρόες εισφορές, γιατί θα είναι βέβαιοι πως δεν χάνεται ο οβολός τους.
Ενώ τώρα; Διστάζουν να στείλουν και μια δεκάρα, γιατί δεν ξέρουν τι μας γίνεται. Εκτός απ’αυτό θα κάνουμε και κάτι άλλα, που να μοιάζουν λιγάκι Βουλή, θα ακυρώσουμε μερικούς κοινοτικούς φόρους, θα ψηφίσουμε νέους, θα τροποποιήσουμε μερικούς και γενικά θα εξασφαλίσουμε την κανονική λειτουργία του κοινοτικού μας οργανισμού".
Όλοι συμφώνησαν με τα λεγόμενα του Μελίδη και κάλεσαν την Σχολική Εφορία να παρουσιάσει τα βιβλία του σχολικού και εκκλησιαστικού ταμείου για έλεγχο. Οι τρεις γέροι έφοροι Κοσμάς Αμάραντος, ο Νικόλαος Γαρατσάλ και ο Χριστόφορος Γιαμάκ αρνήθηκαν να παρουσιάσουν τα βιβλία με την πρόφαση πως είναι αναξιοπρεπές και παράνομο να ελέγχει τα βιβλία του ταμείου κάποιος άλλος εκτός από την Ιερά Μητρόπολη.
Ο Μελίδης στο άκουσμα αυτό αναπήδησε από την καρέκλα του,θέλησε δε για μια στιγμή να πάει να βρει τους εφόρους στα σπίτια τους και να δώσει δραματική λύση στο ζήτημα, μα εμείς οι δάσκαλοι τον συγκρατήσαμε και του υποσχεθήκαμε πως θα μεσολαβήσουμε οι ίδιοι για να έρθουν τα βιβλία στη μέση.
Το άλλο βράδυ φέραμε τα βιβλία στο αναγνωστήριο και άρχισε ο έλεγχος. Με την πρώτη ματιά που ρίξαμε αντιληφθήκαμε όλοι ότι τσεπώνονται λεφτά, γιατί ενώ στις απλές Κυριακές που εκκλησιάζονταν 10 γυναίκες και 2 άνδρες είχε εισπράξεις το ταμείο 20—30 γρόσια, κατά τα Χριστούγεννα και τις άλλες μεγάλες γιορτές δεν είχε εισπράξεις παραπάνω από 20-60 γρόσια.
Εκτός απ’ αυτό είδαμε και δαπάνες υπερβολικές και αδικαιολόγητες, και συστήσαμε στη Σχολική εφορία αυστηρό περιορισμό των δαπανών εκείνων που δεν αφορούσαν άμεσα την λειτουργία του σχολείου. Ο έλεγχος βάσταξε 10 νύχτες συνέχεια και τροποποιήσαμε πολλούς κοινοτικούς φόρους προς όφελος του σχολικού ταμείου.
Τέλη Μαρτίου 1904 φεύγει ο Μελίδης στην ξενιτιά και αυτόματα καταργείτε το Αναγνωστήριο, παύει ο έλεγχος και επανέρχονται τα πράγματα στην παλιά κατάσταση. Αίτιοι της οπισθοδρόμησης αυτής ήσαν οι Σχολικοί Έφοροι που με τις πονηριές τους έσβησαν τον ζήλο των νέων μας προς κάθε νεωτεριστική κίνηση.
Τον Αύγουστο του 1904 ήρθαν από την Σαμψούντα οι αδελφοί Λάζαρος και Χριστόφορος Λαζαρίδης, υπέβαλαν αναφορά προς τον Μητροπολίτη Γερβάσιο και ζήτησαν την ανασύσταση του Αναγνωστηρίου.
0 Μητροπολίτης σαν κληρικός που ήταν δεν ευνοούσε την κίνηση αυτή γιατί ήθελε να παραμείνει ο έλεγχος των κοινοτικών πραγμάτων στην Μητρόπολη και μόνο σ’ αυτή και απάντησε στους Λαζαριδαίους πως για την ανασύσταση του Αναγνωστηρίου κανένας δεν μπορεί να τους εμποδίσει, αρκεί μονάχα το Αναγνωστήριο να παραμείνει καθαρό Αναγνωστήριο και όχι να μετατραπεί σε εξελεγκτική επιτροπή.
Οι Λαζαριδαίοι μπροστά στη γνωμάτευση αυτή της Μητρόπολης αποσύρθηκαν, μα αργότερα κατά τον χειμώνα του 1913 οι Πολυχρόνιος Παυλίδης και Κωνσταντίνος Αγγελίδης με τον έλεγχο της διαχείρισης του σχολικού ταμείου που έκαναν έφεραν σε δύσκολη θέση τους τότε Σχολικούς έφορους.
Μιλτιάδης Νυμφόπουλος
Δάσκαλος
 |
| 1915:Σανταίοι μαθητές του Φροντιστηρίου Τραπεζούντας |
Πρώτα τον βοηθήσαμε στο έργο του εμείς οι δάσκαλοι Ισχανάντων, κοντά δε σ’ εμάς κόλλησαν ο Συμεών Γαρατσάλ, ο Γιάννης Λιάν, ο Ζαχαρίας Γιαμάκ και πολλοί άλλοι. Άγιος ο σκοπός μα έλειπαν τα μέσα. Ούτε βιβλία είχαμε, ούτε αίθουσα κατάλληλη. Ζήτησε τότε ο Μελίδης απ’ τη Σχολική μας Εφορία να μας παραχωρήσει την αίθουσα του κάτω πατώματος του διδακτηρίου για αναγνωστήριο.
Η Εφορία μουρμούρισε λιγάκι, μα στο τέλος δέχτηκε. Πολλές νύχτες μαζεύονταν οι νέοι του χωριού μας στο Αναγνωστήριο, έφερνε ο καθένας απ’ το σπίτι του βιβλία εφημερίδες και περιοδικά, πήραμε και λίγα βιβλία της σχολικής βιβλιοθήκης και διαβάζαμε όλοι μέχρι τα μεσάνυχτα.
Μια νύχτα εκεί που διαβάζαμε, πετιέται ο Μελίδης και μας λέει: "θα σας πω παιδιά τον σκοπό μου και παρακαλώ να μη με παρεξηγήσετε. Το Αναγνωστήριο που έχουμε θα το μεταβάλλω με την άδειά σας... σε Ελεγκτήριο αν επιτρέπεται η λέξη και γιατί: Επειδή κατά κακή τύχη δεν γίνεται κανένας σοβαρός έλεγχος στην διαχείριση των εσόδων του σχολικού μας και εκκλησιαστικού ταμείου, πολλά λεφτά του ταμείου τσεπώνονται από τους επιτήδειους, κάποτε δε ξοδεύονται λεφτά εκεί που δεν πρέπει και έτσι δεν πάμε καλά.
Οι ξενιτεμένοι μας αν ακούσουν πως ασκούμε έλεγχο στα έσοδα του σχολικού μας ταμείου θα ευχαριστηθούν και θα στείλουν αθρόες εισφορές, γιατί θα είναι βέβαιοι πως δεν χάνεται ο οβολός τους.
Ενώ τώρα; Διστάζουν να στείλουν και μια δεκάρα, γιατί δεν ξέρουν τι μας γίνεται. Εκτός απ’αυτό θα κάνουμε και κάτι άλλα, που να μοιάζουν λιγάκι Βουλή, θα ακυρώσουμε μερικούς κοινοτικούς φόρους, θα ψηφίσουμε νέους, θα τροποποιήσουμε μερικούς και γενικά θα εξασφαλίσουμε την κανονική λειτουργία του κοινοτικού μας οργανισμού".
Όλοι συμφώνησαν με τα λεγόμενα του Μελίδη και κάλεσαν την Σχολική Εφορία να παρουσιάσει τα βιβλία του σχολικού και εκκλησιαστικού ταμείου για έλεγχο. Οι τρεις γέροι έφοροι Κοσμάς Αμάραντος, ο Νικόλαος Γαρατσάλ και ο Χριστόφορος Γιαμάκ αρνήθηκαν να παρουσιάσουν τα βιβλία με την πρόφαση πως είναι αναξιοπρεπές και παράνομο να ελέγχει τα βιβλία του ταμείου κάποιος άλλος εκτός από την Ιερά Μητρόπολη.
Ο Μελίδης στο άκουσμα αυτό αναπήδησε από την καρέκλα του,θέλησε δε για μια στιγμή να πάει να βρει τους εφόρους στα σπίτια τους και να δώσει δραματική λύση στο ζήτημα, μα εμείς οι δάσκαλοι τον συγκρατήσαμε και του υποσχεθήκαμε πως θα μεσολαβήσουμε οι ίδιοι για να έρθουν τα βιβλία στη μέση.
Το άλλο βράδυ φέραμε τα βιβλία στο αναγνωστήριο και άρχισε ο έλεγχος. Με την πρώτη ματιά που ρίξαμε αντιληφθήκαμε όλοι ότι τσεπώνονται λεφτά, γιατί ενώ στις απλές Κυριακές που εκκλησιάζονταν 10 γυναίκες και 2 άνδρες είχε εισπράξεις το ταμείο 20—30 γρόσια, κατά τα Χριστούγεννα και τις άλλες μεγάλες γιορτές δεν είχε εισπράξεις παραπάνω από 20-60 γρόσια.
 |
| Ισχανάντων |
Εκτός απ’ αυτό είδαμε και δαπάνες υπερβολικές και αδικαιολόγητες, και συστήσαμε στη Σχολική εφορία αυστηρό περιορισμό των δαπανών εκείνων που δεν αφορούσαν άμεσα την λειτουργία του σχολείου. Ο έλεγχος βάσταξε 10 νύχτες συνέχεια και τροποποιήσαμε πολλούς κοινοτικούς φόρους προς όφελος του σχολικού ταμείου.
Τέλη Μαρτίου 1904 φεύγει ο Μελίδης στην ξενιτιά και αυτόματα καταργείτε το Αναγνωστήριο, παύει ο έλεγχος και επανέρχονται τα πράγματα στην παλιά κατάσταση. Αίτιοι της οπισθοδρόμησης αυτής ήσαν οι Σχολικοί Έφοροι που με τις πονηριές τους έσβησαν τον ζήλο των νέων μας προς κάθε νεωτεριστική κίνηση.
Τον Αύγουστο του 1904 ήρθαν από την Σαμψούντα οι αδελφοί Λάζαρος και Χριστόφορος Λαζαρίδης, υπέβαλαν αναφορά προς τον Μητροπολίτη Γερβάσιο και ζήτησαν την ανασύσταση του Αναγνωστηρίου.
0 Μητροπολίτης σαν κληρικός που ήταν δεν ευνοούσε την κίνηση αυτή γιατί ήθελε να παραμείνει ο έλεγχος των κοινοτικών πραγμάτων στην Μητρόπολη και μόνο σ’ αυτή και απάντησε στους Λαζαριδαίους πως για την ανασύσταση του Αναγνωστηρίου κανένας δεν μπορεί να τους εμποδίσει, αρκεί μονάχα το Αναγνωστήριο να παραμείνει καθαρό Αναγνωστήριο και όχι να μετατραπεί σε εξελεγκτική επιτροπή.
Οι Λαζαριδαίοι μπροστά στη γνωμάτευση αυτή της Μητρόπολης αποσύρθηκαν, μα αργότερα κατά τον χειμώνα του 1913 οι Πολυχρόνιος Παυλίδης και Κωνσταντίνος Αγγελίδης με τον έλεγχο της διαχείρισης του σχολικού ταμείου που έκαναν έφεραν σε δύσκολη θέση τους τότε Σχολικούς έφορους.
Μιλτιάδης Νυμφόπουλος
Δάσκαλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου