Οι πρώτες οικογένειες του Αετοχωρίου

Η ιστορία του Αετοχωρίου  ξεκινά ουσιαστικά  από το Σεπτέμβριο του 1921, από το ολοκαύτωμα της επτάκωμης Σάντας. Όταν οι Τούρκοι αποφάσισαν να εκπορθήσουν τη Σάντα, δόθηκαν σκληρές μάχες· στις διηγήσεις των Σανταίων κυριαρχεί η μορφή του καπετάν Ευκλείδη (Ευκλείδης Κουρτίδης) ο οποίος αντιστάθηκε με σθένος στη μανία των Τούρκων. Η Γενοκτονία του Ποντιακού ελληνισμού  οδήγησε στον ξεριζωμό από τις Πατρίδες. Οι Σανταίοι  μετά από την εφιαλτική πορεία προς το Ερζερούμ που κράτησε 17 ημέρες και τη παραμονή τους μέσα σε άθλιες συνθήκες  εκεί για δυο χρόνια, όταν υπογράφηκε το  σύμφωνο της υποχρεωτικής ανταλλαγής πληθυσμών (1923) επιβιβάστηκαν άλλοι στα πλοία για την Ελλάδα και άλλοι για τη Σοβιετική Ένωση αρχικά και κατόπιν για την Ελλάδα.

 

Το σχολείο (Χτίστηκε το 1926 με πρωτομάστορα τον Σπύρο Χαραλαμπίδη. Πρόκειται για ένα μοναδικής αρχιτεκτονικής πέτρινο κτίσμα. Λειτούργησε έως και το 1961  ως μονοθέσιο σχολείο)

Στο νομό Έβρου οι εγκαταστάσεις των Ποντίων δεν εμφανίζουν το μεγάλο αριθμό που υπάρχουν αλλού στον ελλαδικό χώρο, όπως για παράδειγμα στη Μακεδονία. Πιο  συγκεκριμένα, οι  Πόντιοι στο νομό Έβρου εγκαταστάθηκαν στα χωριά Πελία  και Μελία (καταγωγή Νικόπολη), στα Κοίλα (Σούρμενα),  Νίψα (Φάτσα, Κοτύωρα), Δωρικό (Καύκασος), Παλαγία (Αργυρούπολη), καθώς και στις Φέρες, στην Νέα Ορεστιάδα  και στην Αλεξανδρούπολη (καταγωγή από διάφορες περιοχές του Πόντου). Στην πρωτεύουσα μάλιστα του νομού Έβρου  εγκαταστάθηκε ο μεγάλος Πόντιος διανοούμενος Γ. Κανδηλάπτης- Κάνης (Αργυρούπολη), ο οποίος  έγραψε εδώ και αρκετά έργα για την ιστορία του  Πόντου, όπως και ο δάσκαλος Δημήτριος Παπαδόπουλος (Σταυρίν), ο οποίος ασχολήθηκε  με τη συγγραφή βιβλίων για τον Πόντο.

Ο  οικισμός του Αετοχωρίου δημιουργείται το 1925 όταν καταφθάνουν Σανταίοι από τις ενορίες Πιστοφάντων, Ζουρνατσάντων, Κοζλαράντων και  Ισχανάντων. Την τοποθεσία του Αετοχωρίου, στην οποία εγκαταστάθηκαν αρχικά ανατολικοθρακιώτες πρόσφυγες επέλεξε ο Σανταίος Αριστείδης Χαραλαμπίδης.

Στην γύρω περιοχή υπάρχουν και άλλα χωριά προσφύγων από την ευρύτερη περιοχή του Πόντου ενώ το διπλανό χωριό, τα Πεύκα , δημιουργήθηκε από Σανταίους κυρίως από την ενορίας  Ισχανάντων. Η φυσιολογία της περιοχής - θύμιζε πολύ τη χαμένη πατρίδα - αλλά και οι γειτονικοί ποντιακοί συνοικισμοί αποτέλεσαν σημαντικούς παράγοντες για την επιλογή της τοποθεσίας.

Το Αετοχώρι χτίστηκε στους πρόποδες βουνού με πολύ πράσινο· στην άκρη του χωριού υπήρχε «καταρράκτης», όπως τον έλεγαν οι κάτοικοι, μια πηγή που έτρεχε ασταμάτητα χειμώνα- καλοκαίρι κρυστάλλινο νερό, λατομείο πέτρας και μεταλλείο πετροκάρβουνου. Οι πληροφορίες αυτές μας οδηγούν αβίαστα στο συμπέρασμα πως οι Σανταίοι έψαχναν και τελικά βρήκαν ομοιότητες με την πατρίδα στον Πόντο. Ίσως, λένε, οι σημερινοί απόγονοι, γι΄ αυτό να επέλεξαν αυτό το σημείο.

Οι οικογένειες που εγκαταστάθηκαν στο νεοσύστατο οικισμό ήταν:

1              Μαρουφίδης     Χαράλαμπος     4              άτομα

2              Πουμπουρίδης  Ευκλείδης           5              άτομα

  3              Καλαϊτζίδης       Χρήστος               4              άτομα 

4              Τοπαλίδης          Νίκος                  4            άτομα

5              Καλαϊτζίδης       Κωνσταντίνος   7              άτομα

6              Τοπαλίδης          Άλκιβιάδης         6              άτομα

7              Πιστοφίδης        Συμεών                4              άτομα

8              Δημητριάδου    Μαρία                  5              άτομα

9              Σιτμαλίδου         Ελένη                  1                άτομα

10           Τσακμακίδης     Δημήτριος          5              άτομα

11           Καραϊλανίδης   Χρήστος               7              άτομα

12           Καϊσίδης              Ανέστης               5              άτομα

13           Κουρτίδης           Δημήτριος          7              άτομα

14           Στεφανίδης        Συμεών                4              άτομα

15           Δημητριάδου    Παρθένα             9              άτομα

16           Κοπαλίδης          Αλέκος                 5              άτομα

17           Πουνερίδου       Ευθυμία               3              άτομα

18           Στεφανίδου       Αγγέλη               3                άτομα

19           Περτσαμίδης     Νεόφυτος           3              άτομα

20           Μαρουφίδης     Ιωάννης               4              άτομα

21           Σιτμαλίδης          Παντελής            12           άτομα

22           Στεφανίδης        Παναγιώτης       5              άτομα

23           Γολιδόπουλος   Μιλτιάδης          9              άτομα

24           Χαραλαμπίδης Γιώργος                7              άτομα

25           Καϊσίδης              Χρήστος               5              άτομα

26           Πουνερίδης        Αριστείδης         6              άτομα

27           Μαροπούλου    Χριστίνα              6              άτομα

28           Σοφιανίδης        Δημήτριος          8              άτομα

29           Καϊσίδης              Παναγιώτης       5              άτομα

30           Δημητριάδης     Γεώργιος             6              άτομα

31           Καϊσίδου             Πουργαζίνα       2              άτομα

32           Χαραλαμπίδης Δημήτριος          7              άτομα

33           Σπυριδόπουλος       ίων                8              άτομα

34           Μωυσιάδης       Νικόλαος            6              άτομα

35           Χαραλαμπίδης Αριστείδης         6              άτομα

     36           Καλαϊτζίδου       Ναζί                     7                άτομα

37           Παροτσίδης       Επαμεινόντας   2              άτομα

38           Καλαϊτζίδης       Θεόδωρος          7              άτομα

39           Καλαϊτζίδης       Μιχάλης              7              άτομα

40           Καλαϊτζίδης       Κωνσταντίνος   4              άτομα

41           Καλαϊτζίδης       Δημήτριος          2              άτομα

42           Καλαϊτζίδης       Φίλιππος             6              άτομα

43           Γραμματικόπουλος     Κων/νος   7              άτομα

Συνολικά 43 οικογένειες με 231 άτομα εγκαταστάθηκαν στο Αετοχώρι ενώ αργότερα το 1930 εγκαταστάθηκε στο χωριό και η οικογένεια (7 άτομα) του Στυλιανού Ρενταρή, που ήρθε από τη Λήμνο.

Επίσης, στη δεκαετία του 1930 ήρθαν στο χωριό και Πόντιοι,  καταγόμενοι από την περιοχή του Όφεως (4 οικογένειες) οι οποίοι είχαν αρχικά εγκατασταθεί στον οικισμό της Μαυρόπετρας (10 χιλιόμετρα βόρεια της Αλεξανδρούπολης),  και σύναψαν συγγενικούς δεσμούς με τους Σανταίους.

πηγη: Πολιτιστικος Ποντιακος Συλλογος Αετοχωρίου "Η ΣΑΝΤΑ"