Εκδρομή στην Γεωργία των Ελλήνων

Η περιγραφή μιας εκδρομής της Μέριμνας Ποντίων Κυριών το 1990 στην περιοχή του Ευξείνου Πόντου και ιδιαιτέρως της Γεωργίας, από την Αφροδίτη Παπαδοπούλου - Τελίδου, που συμμετείχε σε αυτήν, παρουσιάζει πολλά ενδιαφέροντα. 
Κυρίως για τον ελληνισμό που γνώρισαν εκεί, αλλά και για τις περιοχές, τις οποίες επισκέφθηκαν και στις οποίες έζησαν επί αιώνες και Έλληνες. Η περιγραφή έχει ως εξής:

...Η διαδρομή, αρχικά  παραλιακά,  με όμορφες ακρογιαλιές και πράσινο πολύ, κυρίως πεύκα και έλατα. Προχωρούμε για την «καρδιά» της Γεωργίας. Περνούμε τον ποταμό Μπουμπουστράλε, από το χωριό Κριντίρι και μπαίνουνε στην Κουταΐδα. Πρόκειται για μεγάλη πόλη, με ωραίους δρόμους και πολύ πράσινο. 
Μέσα από την πόλη περνάει ποταμός, που πηγάζει από τα βουνά του Καυκάσου και χύνεται στη Μαύρη Θάλασσα.

Μετά από ένα γλέντι δίπλα στον ποταμό Τσιρούλα, αναχώρηση αμέσως.

 Μια στάση στη στροφή, στο ύψωμα, από όπου φαίνεται όλο το χωριό Σοκτάνι, για το χατίρι του Γιάννη Χαριτίδη, που παραθέριζε εκεί όταν ήταν παιδί, πριν από τον ξεριζωμό. Οι άλλοι τον παρακολουθούσαν που κοίταζε νοσταλγικά προς το χωριό.

Η επίσκεψη στην πόλη Γκόρι

Κατόπιν φτάσαμε στο Γκόρι, γενέτειρα του Στάλιν, όπου μείνανε αρκετή ώρα. Το Γκόρι βρίσκεται στο κέντρο της Γεωργίας, με πληθυσμό 500.000 κατοίκους Επισκεφθήκαμε το όμορφο δημαρχιακό μέγαρο, μπροστά από το οποίο υπάρχει μεγάλη πλατεία, όπου δεσπόζει ο ανδριάντας του Στάλιν.

Ήταν το μοναδικό μνημείο για τον Στάλιν, γιατί τα άλλα τα είχαν γκρεμίσει μετά την περεστρόικα του Γκορμπατσόφ. Εκεί ήταν και το προσωπικό βαγόνι του τρένου, με το οποίο ταξίδευε ο Στάλιν, καθώς και το σπίτι όπου γεννήθηκε και το μουσείο. 

Στο Γκόρι, που το διασχίζει ο ποταμός Πούκον, λειτουργεί παιδικό ινστιτούτο και υπάρχει και σταθμός λεωφορείων.

Επειδή, όμως, έπρεπε να προλάβουμε να δούμε, πριν βραδιάσει, και την πόλη Μοχέτα, φύγαμε αμέσως, χωρίς να επισκεφθούμε την πνιγμένη στη βλάστηση πόλη Μπορζόμ, στην περιοχή της οποίας ζουν πολλοί Έλληνες από τον μικρασιατικό Πόντο. Στο Μπορζόμ, με τα όμορφα πάρκα και το επίσης όμορφο τοπίο, ζουν 5.000 οικογένειες.

Είναι περίφημα τα ιαματικά λουτρά του και τα μεταλλικά νερά, με τα οποία είναι εφοδιασμένα τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια. Την πόλη διασχίζει ένα ποτάμι. 

Το Μπακουριάν, με δύο χιλιάδες οικογένειες και χιονοδρομικό κέντρο, το Τσιχισβάρι, με 800 οικογένειες, όλες ποντιακές. Το Τσιχισβάρ είναι απομονωμένο μέσα στο δάσος από έλατα και το διασχίζουν ρυάκια από τα θερμά ιαματικά νερά. Έχει πολύ αναπτυγμένη κτηνοτροφία. Το χωριό Λικάνι, με 500 οικογένειες, έχει ιαματικά νερά και νοσοκομείο.

Από το Μπορζόμ και το Τσιχισβάρι κατάγονταν οι πρώτοι κάτοικοι του Πανοράματος Θεσσαλονίκης. Μετοίκησαν στο Πανόραμα, άλλοι το 1917 και άλλοι το 1921. Από αυτούς δημιουργήθηκε το Πανόραμα. 'Ολοι, σχεδόν, κατάγονταν από την Ίμερα, το Παρτίν και την Κρώμνη του Πόντου και είχαν φύγει στη Γεωργία για να βρουν καλύτερη ζωή και να αποφύγουν τις διώξεις των Τούρκων.

Η πόλη Μσχέτα με τον ναό της Αγίας Νίνας

Η πόλη Μσχέτα βρίσκεται σε μια χαράδρα. Στην κορυφή του βουνού, επάνω από την πόλη, υπάρχει ένας τεράστιος σταυρός και το κάστρο του Γέροντα. Η εκκλησία της Αγίας Νίνας βρίσκεται στη Μσχέτα.

 Η Αγία Νίνα ήταν η πρώτη χριστιανή που γιάτρεψε τη γυναίκα του βασιλιά Ντιράν τον 5ο μ. Χ. αιώνα. Από τότε βαφτίζονται χριστιανοί ορθόδοξοι. Υπάρχουν και πολλά μοναστήρια. Το εσωτερικό του ναού της μητρόπολης ήταν πλακοστρωμένο με ταφόπλακες ανωτέρων και απλών κληρικών. 

Η Μσχέτα ήταν η πρώτη πρωτεύουσα της Γεωργίας. Ο πληθυσμός της φτάνει τις 25.000 κατοίκους. Οι Έλληνες είναι περίπου χίλιοι. Εκεί κατοικούν και αρκετοί τσιγγάνοι. Λειτουργούν στην περιοχή της Μσχέτας εργοστάσια παραγωγής στρατιωτικών αυτοκίνητων. Τα περισσότερα σπίτια έχουν τις ωραίες αυλές τους.

Στην πρωτεύουσα της Γεωργίας, την Τιφλίδα

Στην Τιφλίδα, όπου φτάνουν κατόπιν οι εκδρομείς, στην αρχή της πόλης αντικρίζουν πολλές νεόκτιστες πολυκατοικίες (των δεκαετιών 1970 και 1980). Πέρασαν από το Πολυτεχνείο και πάνω από τον ποταμό Γκούρα, που διασχίζει την Τιφλίδα. Στη λεωφόρο Στάλιν (μπουλβάρ Στάλιν) είναι το υπουργείο Οικογένειας. Δεξιά, στο βουνό, οι κεραίες των τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών. 

Ένα τελεφερίκ ανεβάζει τους επισκέπτες στο Κέντρο Τουρισμού, που βρίσκεται εκεί επάνω. Μερικές ημέρες πριν φτάσουν στην Τιφλίδα οι Έλληνες εκδρομείς, είχε σπάσει το συρματόσχοινο του τελεφερίκ και σκοτώθηκαν δέκα εννέα άτομα του βαγονιού.

Ο ποταμός Γκούρα, που πηγάζει από τα καυκασιανά όρη και αφού διασχίζει τη Γεωργία χύνεται στην Κασπία Θάλασσα, χωρίζει την Τιφλίδα στα δύο. Πάνω στο βουνό, απέναντι, επιβλητικό στέκεται το μνημείο της «Μάνας της Γεωργίας». 

Από την άλλη πλευρά, πάνω στον λόφο, ο ανδριάντας του ιδρυτή της Τιφλίδας, του Βακτάν Γκορκοσάλι, που ατενίζει έφιππος την πόλη του. Ο Γκορκοσάλι έζησε από το 452 έως το 502 μ. Χ. Πιο εκεί, το στάδιο.

Αφροδίτη Παπαδοπούλου-Τελίδου

Απόφοιτος παιδαγωγικής Ακαδημίας