Έτον το 1941 τη
χρονίας (κατοχή). Σ' όλεν την Ελλάδαν η πείνα εθέριζεν τον κόσμον. Οι Πολιτανοί
επούλναν τα προίκας τοι κοριτσί ατουν ή έλλαζαν ατα με ολίγα αλεύρα ή έναν
κομμάτ' ψωμίν.
Σο χωρίον εμούν, το
Μουστερέκ (Μελισσουργιό) τη Κιλκιζή, κάθαν ημέραν έρχουσαν ας σαν Σαλονίκην
πολλοί πουγαλεμέν' α σην πείναν με τα προίκας τον κορίτσι ατουν για να αλλάζ'ν
ατα με ολίγα αλεύρα ή ψωμία.
Οι χωρέτ' εμούν
πολλά φοράς εδίναν ατ'ς ολίγον ψωμίν ή ολίγα αλεύρα χωρίς να παίρ'νε τιδέν,
γιατί έτζουζαν ατ'ς και εντούνεν σον νουν ατουν τ' εκεινέτερον η προσφυγιά.
Πολλοί είχαν μαζί ατουν και τα παιδία 'τουν.
Έναν ημέραν το
χάταλον τη Μελήτα, η Φρειδερίκη, έτρωγεν έναν φελίν ψωμίν αλλειμμένον με
βούτυρον και μελ'. Έναν μικρόν κορτσόπον α σην Σαλονίκην ετέρνεν πως
ανεβοκατέβαιναν τα βούκας σο στόμαν ατ'ς, το καημένον α σην πείναν με το ζορ'
έστεκεν σα ποδάρα θε.
Αφού ετέρεσεν έναν
ξάι αναχάπαρα έπλωσεν το χερ 'ν αθε και είπεν:
"Α ευτάς με
και ταλεύ'ατο", δηλ. θα με κάνεις και θα το αρπάξω. Τόσο πολύ μαύρισε το
μάτι του από την πείνα, ώστε βλέποντας ότι το κορίτσι που έτρωγε δε συγκινήθηκε
από την κατάστασή του απείλησε να χρησιμοποιήσει βία για να κορέσει την πείνα
του.
Μαύρα καιρούς και μαύρα χρόνα: Η εικόνα αυτή
έμεινε βαθιά χαραγμένη στη μνήμη μου.
Ε. Φραγκίδης
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ:
1. Πουγαλεμέν' = απογοητευμένοι, ταλαίπωροι
2. Εντούνεν σον νουν ατουν = τους ερχόταν στο
μυαλό, θυμούνταν
3. Έτζουζαν ατ'ς = τους λυπόταν
4. Τ' εκεινέτερον = η δική τους
5. Χάταλον = μωρό, νήπιο
6. Έναν ξάι = λιγάκι
7. Αναχάπαρα = ξαφνικά
8. Ευράς με = θα με κάνεις
9. Ταλεύω = αρπάζω
Δημοσιεύτηκε:
"Ποντιακή Εστία" Τευχ. 118, 1998.
