Στο
ιστόρημα του "Kalloandro" ο Ιταλός Μarini γράφει για το τοπίο του
Πόντου(μάλλον της περιοχής Λιβεράς, περίπου 50 χιλιόμετρα νότια απο την
Τραπεζούντα)
"...Ολα τα θέλγητρα που μπορούν να δημιουργήσουν σε συνεργασία η φύση και η τέχνη, τα συναντά κανείς σε μια ενότητα σ'εναν τόπο...και μακάριος θα ήταν εκείνος που θα μπορούσε να περάσει τη ζωή του σ'αυτόν το μαγευτικό τόπο, γιατί η αιώνια άνοιξη αυτού του τοπίου δεν άφησε να μαραθεί το δικό μας άνθος".
"Η Παφλαγονία (δυτικά των Κοτυώρων)" είπε ο Εκατώνυμος (Κύρου Ανάβασις) "έχει και κάμπους ωραιότατους και βουνά παρά πολύ ψηλά".
Μεγάλη και μαγευτική έλξη δημιουργούσε η χώρα του Πόντου στους υποψηφίους περιηγητες. Σημειωνει ο Φον Λινγκενταλ (1840):
"Όχι πως λαχταρούσα του Πόντου τις άγριες βουνοσειρές να δω, του Ξενοφώντα και των Μύριων του το διάβα να γνωρίσω, ούτε τη γλυκολαλιά της όμορφης πριγκίπισσας της Τραπεζούντας με τράβηξαν κατά κει..."
Η πρωτεύουσα του Πόντου , κατά τον Falmerayer(1829) "αποτελούσε ένα κλειστό και αυτάρκες σύνολο, και είχε την δυνατότητα να προσφέρει στις ξένες χώρες περισσότερα απο όσα είχε ανάγκη να πάρει απο αυτές.
Γι αυτόν το λόγο άλλωστε και ο χαρακτήρας των κατοίκων της ήταν ιδιορρυθμος, γι αυτό και τα πολλά κράτη-δουκάτα , στα οποία διασπάστηκε η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας.
Γιατί σε όλη την έκταση της παραλιακής ζώνης απο τον ποταμό Βαθύ μέχρι το ακρωτήριο Ιασωνιο και ακόμη και πιο πέρα, καθώς και στο εσωτερικό της χωράς, η οποία δημιούργησε όμορφες οάσεις ανάμεσα σε ψηλά δασωμένα βουνά και σε ερημιές όπου προσφέρθηκαν με αφθονία στους ανθρώπους αλλού πλουσιοπάροχη γονιμότητα του βιότοπου και αλλού απομονωμένα μέρη που τους ενθάρρυναν στη διεκδίκηση της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας τους"
"...Ολα τα θέλγητρα που μπορούν να δημιουργήσουν σε συνεργασία η φύση και η τέχνη, τα συναντά κανείς σε μια ενότητα σ'εναν τόπο...και μακάριος θα ήταν εκείνος που θα μπορούσε να περάσει τη ζωή του σ'αυτόν το μαγευτικό τόπο, γιατί η αιώνια άνοιξη αυτού του τοπίου δεν άφησε να μαραθεί το δικό μας άνθος".
"Η Παφλαγονία (δυτικά των Κοτυώρων)" είπε ο Εκατώνυμος (Κύρου Ανάβασις) "έχει και κάμπους ωραιότατους και βουνά παρά πολύ ψηλά".
Μεγάλη και μαγευτική έλξη δημιουργούσε η χώρα του Πόντου στους υποψηφίους περιηγητες. Σημειωνει ο Φον Λινγκενταλ (1840):
"Όχι πως λαχταρούσα του Πόντου τις άγριες βουνοσειρές να δω, του Ξενοφώντα και των Μύριων του το διάβα να γνωρίσω, ούτε τη γλυκολαλιά της όμορφης πριγκίπισσας της Τραπεζούντας με τράβηξαν κατά κει..."
Η πρωτεύουσα του Πόντου , κατά τον Falmerayer(1829) "αποτελούσε ένα κλειστό και αυτάρκες σύνολο, και είχε την δυνατότητα να προσφέρει στις ξένες χώρες περισσότερα απο όσα είχε ανάγκη να πάρει απο αυτές.
Γι αυτόν το λόγο άλλωστε και ο χαρακτήρας των κατοίκων της ήταν ιδιορρυθμος, γι αυτό και τα πολλά κράτη-δουκάτα , στα οποία διασπάστηκε η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας.
Γιατί σε όλη την έκταση της παραλιακής ζώνης απο τον ποταμό Βαθύ μέχρι το ακρωτήριο Ιασωνιο και ακόμη και πιο πέρα, καθώς και στο εσωτερικό της χωράς, η οποία δημιούργησε όμορφες οάσεις ανάμεσα σε ψηλά δασωμένα βουνά και σε ερημιές όπου προσφέρθηκαν με αφθονία στους ανθρώπους αλλού πλουσιοπάροχη γονιμότητα του βιότοπου και αλλού απομονωμένα μέρη που τους ενθάρρυναν στη διεκδίκηση της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας τους"