Μεγάλη σημασία έχουν οι χοροί μας για τη
σφυρηλάτηση της εθνικής μας φυσιογνωμίας. Μέσα από τον χαρακτήρα του χορού
μπορεί κανείς να παρακολουθήσει ολόκληρη την ιστορική πορεία ενός λαού και τον
βαθμό επιβίωσης του πολιτισμού του.
Είναι παρατηρημένο ότι, όσο οι συνθήκες
επιβίωσης είναι δύσκολες τόσο περισσότερο ένας λαός έχει την ανάγκη να
διασφαλίσει την εθνική του δύναμη με την ενότητα.
Οι δυσκολίες της ζωής και γενικά οι
εθνικές περιπέτειες για επιβίωση δημιουργούν την ανάγκη στην ομάδα, στο έθνος,
σ' αυτούς που μετέχουν στον χορό να ενώνουν με την ίδια δύναμη και το ίδιο πάθος
τις δυνάμεις τους και να συνεργάζονται ομαδικά για το κοινό αποτέλεσμα, γιαυτό
ο πρώτος γίνεται τελευταίος και ο τελευταίος πρώτος.
Ο Πόντιος χορευτής δεν επιδιώκει να
διακριθεί μεμονωμένα, όπως γίνεται σε άλλους μη ποντιακούς χορούς, αλλά
επιδιώκει την ανάδειξη της ομάδας, μέσα από μια σωστή
συνεργασία.
Στο ποντιακό χορευτικό συγκρότημα δεν λέμε
αυτός χόρεψε ωραία, αλλά το συγκρότημα. Το αμάρτημα ενός χορευτή βαραίνει όλο
το συγκρότημα, γιατί ο καθένας αποτελεί μέλος του συνόλου και οφείλει να
συμμετέχει και να συμβάλλει στην αρμονική παρουσίαση της
ομάδας.
Με τους ειρηνικούς χορούς οι Πόντιοι
φανερώνουν το πολιτιστικό τους ήθος, τραγουδούν τη χαρά και τους καημούς της
ζωής, τον έρωτα, την ομορφιά, τη φύση, την ξενιτιά, τη φιλία, τα αισθήματα
αφοσίωσης και σεβασμού προς τις αξίες και τα ιδανικά της ζωής και ό,τι έχει
σχέση με τους ανερμήνευτους πόθους της ψυχής.
Με τους πολεμικούς χορούς ο ποντιακός λαός
εκφράζει το αλύγιστο και αδούλωτο εθνικό του φρόνημα και πείσμα για τα εθνικά
πεπρωμένα της φυλής του, το πολεμικό μένος και την αντρειοσύνη του για την
ελευθερία και ανεξαρτησία της πατρίδας του. Με άλλα λόγια, οι πολεμικοί χοροί
εκφράζουν την πολεμική αρετή του.
Οι ποντιακοί χοροί είναι: Μονός (μονόν
τικ), τρυγόνα (παρθενικός χορός), κοτσαγγέλ’, μητερίτσα, τρομαχτόν, ομάλ Καρς,
κότσαρι, μόντσονος, οαιρεαννίτσα (χαίρε Αννα) - παρθενικός χορός, κοτσ',
μηλίτσα, λατσίνας, πατούλας, ομάλ Τραπεζούντας, ομάλ Νικόπολης, εμπροπίσ', Σέρα
- πυρρίχιος (πιτσάκ ωίν), γουβαλάντουν και μερικοί άλλοι.
Ολοι οι ποντιακοί χοροί είναι κυκλικοί,
εκτός από τους χορούς κοτσαγγέλ', κότσ', οαιρεαννίτσα, λατσίνας, εμπροπίσ' και
πυρρίχιος. Χορεύονται όλοι από άνδρες και γυναίκες, εκτός από τους χορούς
τρομαχτόν, λατσίνας και πυρρίχιο, οι οποίοι χορεύονται μόνον από
άνδρες.
Δημήτριος Αθανασιάδης