Λαραχανή-Akarsu

Η προέλευση του τοπωνυμίου

Για τo τοπωνύμιο Λαραχανή, κατά τη γνώμη μας μπορούν να γίνουν οι παρακάτω τοποθετήσεις:

α) Ίσως το όνομα κάποιου πανδοχέα Λάρα και το χάνι του, στο οποίο διανυκτέρευαν εμπορευόμενοι ταξιδιώτες, να έδωσαν το όνομα στο χωριό, με πρώτο συνθετικό το όνομα του ιδιοκτήτη Λάρα και δεύτερο συνθετικό τη λέξη χαν (πανδοχείο). Λάρα χαν (του Λάρα το χάνι), και για ελληνοποίηση, Λαραχανή, όπως Χαμουρί, Χοζαρί, Κουσπιδί κ. τ. λ., που είναι τοπωνύμια άλλων χωριών της περιοχής.

Την υπόθεσή μας αυτή στηρίζουμε στο γεγονός ότι η Λαραχανή, χτισμένη πάνω στον μοναδικό δρόμο επικοινωνίας του εσωτερικού της χώρας, από την Τραπεζούντα προς τη Μέση Ανατολή (Παϊπούρτη, Βαγδάτη, Περσία κ. τ. λ.), με το επίνειο του εμπορίου Ανατολής - Δύσης, την Τραπεζούντα, υποχρεωτική στάση για διανυκτέρευση.

Η Λαραχανή απέχει από την Τραπεζούντα σαράντα χιλιόμετρα, δηλαδή πορεία μιας ημέ­ρας, με υποχρεωτική στάθμευση για τη διανυκτέρευση των καραβανιών, γιατί στη συνέχεια, μετά από 30 έως 40 χιλιόμετρα έρημης περιοχής, ο ταξιδιώτης θα συναντήσει πάλι κατοικη­μένο τόπο προς το ορεινό εσωτερικό της χώρας. Γιαυτό η Λαραχανή είχε πολλά χάνια.

Μπορεί, επομένως, χρονολογικά, το πρώτο και πιο ξακουστό χάνι του χωριού να ανή­κε σε κάποιον που τον έλεγαν Λάρα. Και επειδή τον ταξιδιώτη ενδιαφέρει άμεσα, πρώτα η διανυκτέρευση, επικράτησε ως τοπωνύμιο το όνομα του πανδοχέα, με την προσθήκη της λέξης χάνι.

Δεν αποκλείεται, μάλιστα, το χάνι του Λάρα να υπήρχε πριν να δημιουρ­γηθεί ο οικισμός και αργότερα να δημιουργήθηκαν εδώ και άλλα χάνια, από χαντωήδες και κτηνοτρόφους, που μετακινήθηκαν με τις οικογένειές τους προς την περιοχή. Σημει­ώνεται ότι η Λαραχανή διαθέτει πολλά και πλούσια παρχάρια (βοσκοτόπια), που ευνο­ούν την ανάπτυξη μεγάλης κτηνοτροφίας.

Με τον καιρό, φαίνεται πως πύκνωσε ο πληθυσμός και η Λαραχανή εξελίχθηκε σε μεγάλο κεφαλοχώρι, με το όνομα του Λάρα. Τέτοια τοπωνύμια, υπάρχουν πολλά κατά μήκος αυτού του δρόμου, όπως είναι τα χάνια του Γοργόλογλη, του Γεσίρογλου, του Μιχιρτωή και πολλά άλλα.

 Αλλά και στην Ελλάδα, το χάνι αποτελεί βασικό συμπλήρωμα τοπωνυμίων, όπως το Μουχαρέμ Χαν, το Χατζή Χαν κ. ά. Το ίδιο και στην Αλβανία, όπως είναι το Μπαλαμπάνι Χαν, το Βινοκάζιτ Χαν, το Μπούμπεσι Χαν κ. τ. λ.

β) Άλλη πιθανή εκδοχή για την προέλευση του τοπωνυμίου

Άλλη πιθανή εκδοχή είναι να είναι η λέξη αραβοπερσική, κατάλοιπο στην περιοχή αυτή από την εποχή της περσικής κυριαρχίας.

γ) Και μια τρίτη εκδοχή, αυτή που δεχόμαστε περισσότερο

Τρίτη εκδοχή, προς την οποία αποκλίνουμε περισσότερο, είναι ότι η λέξη Λαραχανή είναι σύνθετη, με πρώτο συνθετικό την τουρκική λέξη ιλέρ, που σημαίνει μπροστινό, προκεχωρημένο, και δεύτερο συνθετικό τη λέξη χάνι, πολύ συνηθισμένη και στον Πόντο και στον ελεύθερο ελλαδικό χώρο, με την ίδια σημασία, πανδοχείο, που με τις συνεχείς μετασχηματικές μορφές γίνεται Ιλέρχαν — Ιλέρχαν, και με αποβολή του αρχικού φωνήεντος I, μένει Λέρχαν, και στη συνέχεια με τροπή του ε σε α, γίνεται Λάρχαν, όπως λέγεται και σήμερα από τους Τούρκους και όπως σημειώνεται και στον χάρτη της Τουρκίας.

Με την κατοπινή ανάπτυξη από τους Έλληνες του α, ανάμεσα στο ρ και το χ, για να ακούγεται η λέξη καλύτερα, και προσθήκη της κατάληξης η, που κάνει τη λέξη ελληνικότερη, έγινε η οξύτονη πρωτόκλιτη λέξη Λαραχανή. Αυτήν την τρίτη άποψη πιστεύουμε και δεχόμαστε ως περισσότερο πιθανή και αληθινή.

Η Λαραχανή απέχει από το Τσεβισλούκ εφτά χιλιόμετρα, από τον παλιό δρόμο που κατασκεύασαν οι Ρώσοι το 1916 - 1917, όταν κατέλαβαν την περιοχή της Τραπεζού­ντας. 

 Χωριό της Ματσούκας του νομού Τραπεζούντας. Σημερινή ονομασία Akarsu, όπως επίσης είναι γνωστή ως Larhan. Βρίσκεται σε απόσταση 25 χλμ νοτιοδυτικά της Ματσούκας (Τσεβιζλούκ), και σχεδόν 55χλμ στα νότια της Τραπεζούντας. 3 ώρες με τα πόδια από τη Ματσούκα, 9 από την Τραπεζούντα και 3,5 ώρες από το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. 

Η Λαραχανή διασχίζεται από τον ποταμό Νικάχολα, που κοντά στο «Κουσπιδί» ενώνεται με τον πυξίτη ποταμό (Τη Παναΐας το ποτάμ). 

Πιο κάτω, κοντά στη Ματσούκα, τα δυο ποτάμια ενώνονται με το μεγάλο ποτάμι που έρχονταν από το Χαψίκιοϊ. Το χωριό συνορεύει: Ανατολικά με το βουνό «Φοσίν», δυτικά με την οροσειρά «Καράκαπαν», βόρεια με την κούτουλα και νότια με τον ποταμό Νικάχολα Η Λαραχανή αποτελούνταν από τους εξής μαχαλάδες: 

 1)Λυκοματάντων, 

2)Τρικιλάντων, 

3)Σιαμανάντων, 

4)Καστελλά, 

5)Καρακεζάντων,

 6)Γουμερά, 

7)Σκεντεράντων, 

8)Κουρκουλούκ, 

9)Χαντζιουράντων