Δεκάδες ήταν τα πολύ δραστήρια σωματεία στον Πόντο, όπως στην Τραπεζούντα, η Ανατολή, ο Προμηθεύς, ο Ξενοφών, η Μέλισσα, η Πρόοδος, η Ελληνική Εθνική Ένωσις, η Αδελφότης Κυριών Τραπεζούντας «Μέριμνα», η Αδελφότης Κρωμναίων κ. ά., στην Αμισό (Σαμψούντα), η Φιλόπτωχος Αδελφότης «Ορθοδοξία», η Φιλόπτωχος Αδελφότης Κυριών, ο Πανευξείνιος Ελληνικός Σύλλογος «Αναγέννησις», ο Μουσικός Σύλλογος «Ορφεύς», η Αδελφότης «Πατριάρχης Φώτιος ο Ομολογητής», ο Πολιτικός Σύλλογος «Περικλής», ο Σύλλογος Οινοέων Αμισού, ο Σύλλογος Σινωπέων Αμισού, το Σωματείο Καπνεργατών Αμισού, η Φιλόπτωχος Αδελφότης Αργυρουπόλεως, η Φιλόπτωχος Αδελφότης Σάντας, η «Αναγέννησις» και ο «Ευαγγελισμός» Οινόης, οι «Αργοναύται» Κερασούντας, ο «Αδαμάντιος Κοραής» Τμερας, η «Αναγέννησις» Πουλαντζάκης, η «Αγάπη» Χατς, ο «Ηρακλής» Κοτυώρων (Ορδούς), η «Ακτίς» Παϊπούρτης, ο «Βράχος» Πράσαρης, ο «Διογένης», ο «Απόστολος Ανδρέας» και ο «Μιθριδάτης» Σινώπης, η «Ερμώνασσα» Πλατάνων, η «Ομόνοια» και ο «Ευφράτης» Ερζερούμ (Θεοδοσιούπολη), ο «Ήλιος» Σουρμένων, η «Ομόνοια» Σαντάς, ο «Χρύσανθος» Ριζαίου κ. ά.
Σωματεία υπήρχαν και στα μικρά χωριά. Επίσης, λειτουργούσαν στην Τραπεζούντα σύλλογοι τοπικοί κατοίκων της, που προέρχονταν από διάφορες περιοχές του Πόντου. Τα περισσότερα σωματεία είχαν ως πρώτο καταστατικό τους σκοπό την ενίσχυση, με διάφορους τρόπους, των σχολείων. Οι φορείς αυτοί λειτούργησαν από τα τέλη του 19ου αιώνα έως και την καταστροφή του 1922.1908: Γλέντι στα Σούρμενα |
Τα τελευταία χρόνια πριν από το 1923 και την αναγκαστική ανταλλαγή, σημαντική δραστηριότητα είχε αναπτύξει το Εθνικόν Συμβούλιον του Πόντου Ελεύθερος Πόντος, που είχε έδρα το Βατούμ και μέλη σε ολόκληρο τον Πόντο. Η οργάνωση αυτή είχε σαφείς πολιτικούς και εθνικούς στόχους. Αγωνιζόταν για μια ανεξάρτητη δημοκρατία του Πόντου. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία για τη συμμετοχή επιφανών Ποντίων στην οργάνωση αυτή, εκτός εκείνων που αναφέρει ο γιατρός Θεοφύλακτος Κ. Θεοφύλακτος, που υπήρξε η ψυχή του Ελεύθερου Πόντου.
Στην Ελλάδα, οι πρώτες οργανώσεις των Ποντίων έκαναν την εμφάνιση τους μετά το 1908, αλλά η τάση για συσσωμάτωση ανάμεσα στους Πόντιους πήρε τεράστιες διαστάσεις μετά, κυρίως, το 1970. Τότε ιδρύονται τα περισσότερα σωματεία. Και είναι οι Πόντιοι μοναδικοί ανάμεσα στους υπόλοιπους Έλληνες που οργανώνονται με μαζικότητα, ενθουσιασμό και φανατισμό. Σε όλους, σχεδόν, τους Πόντιους υπάρχει έντονη η αίσθηση της αδικίας που έχει γίνει σε βάρος των γονέων τους και των ίδιων από το ελληνικό κράτος, το οποίο μόνον τα τελευταία χρόνια προχώρησε κάπως στην αναγνώριση της προσφοράς του ποντιακού ελληνισμού στο έθνος, την ορθοδοξία και τον ελληνικό πολιτισμό.
Δυναμικοί φορείς, που έχουν πολλά μέλη ή που αναπτύσσουν σημαντική δραστηριότητα σήμερα στην Ελλάδα, είναι η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδας, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ποντιακών Σωματείων, η «Παναγία Σουμελά», η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης, η Εύξεινος Λέσχη Βέροιας, η Εύξεινος Λέσχη Κοζάνης, η Ένωση Ποντίων Νικαίας - Κορυδαλλού, η Ένωση Ποντίων Πιερίας, η Εύξεινος Λέσχη Νάουσας, η Αδελφότητα Κρωμναίων Καλαμαριάς, η Αδελφότητα Ιμεραίων Πανοράματος, η Εύξεινος Λέσχη Σερρών κ. ά.Σωματεία και ομοσπονδίες Ποντίων υπάρχουν και δραστηριοποιούνται στην Κύπρο, στη Γερμανία, στις Ηνωμένες Πολιτείες - Καναδά, στην Αυστραλία, στη Σουηδία, στη Νότια Αφρική, στη Γεωργία, στη Ρωσία, στην Ελβετία, στο Βέλγιο και αλλού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου