Το ψωμί συνέδεε την Αθήνα με τον Βόσπορο τον 4ο αι. π.Χ. Η ανάπτυξη των εμπορικών σχέσεων μεταξύ της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και του Κιμμερίου Βοσπόρου (βόρεια παράλια του Ευξείνου) αποτέλεσε το συνδετικό κρίκο της Αθήνας με την απόμακρη αυτή περιοχή του ελληνικού κόσμου.
Υπάρχει ειδική μνεία σε ψήφισμα της εποχής, στο οποίο αναφέρεται ότι προσφέρονται προνόμια στην οικογένεια του κυβερνήτη του Πόντου από την Αθήνα λόγω της ανάπτυξης αυτής της εμπορικής δραστηριότητας.
Επίσης, ο Δημοσθένης αναφέρει ότι οι Αθηναίοι εισάγουν 410.000 μεδήμνους σίτου από τον Πόντο, ποσότητα που αναλογεί στο ήμισυ των εισαγωγών τους από διάφορα κέντρα. Τα οφέλη που αποκόμισαν οι Αθηναίοι από το εμπόριο αυτό ήταν πολλά, αλλά και το κράτος του Κιμμερίου Βοσπόρου γνώρισε περίοδο μεγάλης ακμής την ίδια εποχή, λόγω των εμπορικών σχέσεων με την Αθήνα.
Για τη λίγο-πολύ ξεχασμένη ιστορία αυτής της περιοχής διάλεξε να μιλήσει ο Ουκρανός αρχαιολόγος Αλέξανδρος Γκούροφ σήμερα στις 7 μ.μ., στο πλαίσιο των διαλέξεων της Εταιρείας των Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στο αμφιθέατρο του μουσείου (Τοσίτσα 1), με θέμα: «Εισαγωγή στην πολιτική ιστορία του κράτους του Κιμμερίου Βοσπόρου (5ος-2ος αι. π.Χ.)».
Ο κ. Γκούροφ έχει σπουδάσει στην Ιστορική Σχολή του Πανεπιστημίου του Λένινγκραντ και έχει ειδικευθεί στην ιστορία και αρχαιολογία των αρχαίων ελληνικών αποικιών της Μαύρης Θάλασσας. Εχει λάβει μέρος στην ανασκαφή της χερσονήσου της Ταυρικής, του κλασικού νεκροταφείου Πάνσκογε της Κριμαίας και στην Ολβία Ουκρανίας. Στον ελληνικό χώρο μετείχε σε ανασκαφές της αρχαίας Μεσσήνης, της Σαμοθράκης, έκανε σωστικές ανασκαφές στη Λιβαδειά και στο αεροδρόμιο των Σπάτων.
Στην ομιλία του θα δείξει το ιστορικό πλαίσιο της περιοχής του Κιμμερίου Βοσπόρου και θα φωτίσει πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο στην ιστορία της περιοχής. «Ο Κιμμέριος Βόσπορος υπήρξε αναπόσπαστο κομμάτι του αρχαίου ελληνικού κόσμου», όπως αποδεικνύουν και τα αρχαιολογικά ευρήματα. «Προοίμιο της ιστορίας του αποτέλεσε η έλευση πληθυσμών στο πλαίσιο του ιωνικού κυρίως αποικισμού στην Ανατολική Κριμαία, την Ταυρική των αρχαίων και στη χερσόνησο Ταμάνσκι. Περί τα μέσα του 6ου αι. π.Χ. ιδρύθηκαν οι πρώτες ανεξάρτητες πόλεις.
Οι πόλεις αυτές στις αρχές του 5ου αι. π.Χ. συνενώθηκαν με κέντρο το Ποντικάπαιο, υπό την εξουσία της δυναστείας των Αρχαιανακτιδών, με την οποία ουσιαστικά αρχίζει μακρά εξελικτική πορεία της δημιουργίας του κράτους του Κιμμερίου Βοσπόρου. Σταθμός σ' αυτή την πορεία υπήρξε η άνοδος, το 438 π.Χ., στην εξουσία της δυναστείας των Σπαρτοκιδών που κυβέρνησαν ώς τα τέλη του 2ου αι. π.Χ.
Στα μέσα του 4ου αι. π.Χ. ο Κιμμέριος Βόσπορος παρουσιάζεται ως ολοκληρωμένη οντότητα. Είναι τότε που αναπτύσσει εμπορικές σχέσεις με την Αθήνα. Στα τέλη αυτού του αιώνα μια έντονη δυναστική έριδα φέρνει στην εξουσία τον Ευμήλο, χαρακτηριστικό δυνάστη ελληνιστικού τύπου. Τον 3ο αι. π.Χ. οι Σπαρτοκίδες φέρουν τον βασιλικό τίτλο. Ακολουθεί περίοδος στασιμότητας (3ος-2ος αι. π.Χ.), αποτέλεσμα της οποίας υπήρξε η ανάμειξη στα πολιτικά πράγματα του Βοσπόρου των Σκυθών και ανατροπή της δυναστείας των Σπαρτοκιδών. Πρωταγωνιστής των πολιτικών πραγμάτων ήταν πλέον ο Μιθριδάτης Στ' Ευπάτωρ. Ο Βόσπορος ως ανεξάρτητο κράτος ήταν πλέον παρελθόν».
Για τη λίγο-πολύ ξεχασμένη ιστορία αυτής της περιοχής διάλεξε να μιλήσει ο Ουκρανός αρχαιολόγος Αλέξανδρος Γκούροφ σήμερα στις 7 μ.μ., στο πλαίσιο των διαλέξεων της Εταιρείας των Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στο αμφιθέατρο του μουσείου (Τοσίτσα 1), με θέμα: «Εισαγωγή στην πολιτική ιστορία του κράτους του Κιμμερίου Βοσπόρου (5ος-2ος αι. π.Χ.)».
Ο κ. Γκούροφ έχει σπουδάσει στην Ιστορική Σχολή του Πανεπιστημίου του Λένινγκραντ και έχει ειδικευθεί στην ιστορία και αρχαιολογία των αρχαίων ελληνικών αποικιών της Μαύρης Θάλασσας. Εχει λάβει μέρος στην ανασκαφή της χερσονήσου της Ταυρικής, του κλασικού νεκροταφείου Πάνσκογε της Κριμαίας και στην Ολβία Ουκρανίας. Στον ελληνικό χώρο μετείχε σε ανασκαφές της αρχαίας Μεσσήνης, της Σαμοθράκης, έκανε σωστικές ανασκαφές στη Λιβαδειά και στο αεροδρόμιο των Σπάτων.
Στην ομιλία του θα δείξει το ιστορικό πλαίσιο της περιοχής του Κιμμερίου Βοσπόρου και θα φωτίσει πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο στην ιστορία της περιοχής. «Ο Κιμμέριος Βόσπορος υπήρξε αναπόσπαστο κομμάτι του αρχαίου ελληνικού κόσμου», όπως αποδεικνύουν και τα αρχαιολογικά ευρήματα. «Προοίμιο της ιστορίας του αποτέλεσε η έλευση πληθυσμών στο πλαίσιο του ιωνικού κυρίως αποικισμού στην Ανατολική Κριμαία, την Ταυρική των αρχαίων και στη χερσόνησο Ταμάνσκι. Περί τα μέσα του 6ου αι. π.Χ. ιδρύθηκαν οι πρώτες ανεξάρτητες πόλεις.
Οι πόλεις αυτές στις αρχές του 5ου αι. π.Χ. συνενώθηκαν με κέντρο το Ποντικάπαιο, υπό την εξουσία της δυναστείας των Αρχαιανακτιδών, με την οποία ουσιαστικά αρχίζει μακρά εξελικτική πορεία της δημιουργίας του κράτους του Κιμμερίου Βοσπόρου. Σταθμός σ' αυτή την πορεία υπήρξε η άνοδος, το 438 π.Χ., στην εξουσία της δυναστείας των Σπαρτοκιδών που κυβέρνησαν ώς τα τέλη του 2ου αι. π.Χ.
Στα μέσα του 4ου αι. π.Χ. ο Κιμμέριος Βόσπορος παρουσιάζεται ως ολοκληρωμένη οντότητα. Είναι τότε που αναπτύσσει εμπορικές σχέσεις με την Αθήνα. Στα τέλη αυτού του αιώνα μια έντονη δυναστική έριδα φέρνει στην εξουσία τον Ευμήλο, χαρακτηριστικό δυνάστη ελληνιστικού τύπου. Τον 3ο αι. π.Χ. οι Σπαρτοκίδες φέρουν τον βασιλικό τίτλο. Ακολουθεί περίοδος στασιμότητας (3ος-2ος αι. π.Χ.), αποτέλεσμα της οποίας υπήρξε η ανάμειξη στα πολιτικά πράγματα του Βοσπόρου των Σκυθών και ανατροπή της δυναστείας των Σπαρτοκιδών. Πρωταγωνιστής των πολιτικών πραγμάτων ήταν πλέον ο Μιθριδάτης Στ' Ευπάτωρ. Ο Βόσπορος ως ανεξάρτητο κράτος ήταν πλέον παρελθόν».
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/10/2005
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου