Η Σαντά με το όνομα Άλμη ιδρύθηκε μέσα στους οχτώ προχριστιανικούς αιώνες, όταν οι Έλληνες της αρχαίας Ελλάδας, δηλαδή της Θράκης, της Μακεδονίας, της Πελοποννήσου, της Κρήτης και της Μιλήτου, ξεκίνησαν για μετανάστευση στην απέραντη Ήπειρο της Ασίας και κατέλαβαν την Μ. Ασία, που αρχίζει από τον Βόσπορο, περνά τον Εύξεινο Πόντο, φτάνει στην Κριμαία της Ρωσίας, περνά τον Βόλγα Ποταμό, παρακάμπτει τα κράσπεδα της Κασπίας θάλασσας κι αγκαλιάζει με τις ακτές της τη Μεσόγειο θάλασσα.
Έτσι μια μερίδα μεταναστών Ελλήνων έρχονται στο κέντρο του Πόντου, χτίζουν την Άλμη και πέφτουν με όλη τους την προθυμία στη δουλειά. Τόπος πλούσιος από δάση, από έκταση, την οποία αυτοί καλλιεργούν και δεν αργεί να δώσει στους κατοίκους μια ανάπτυξη.
Σε λίγο ανακαλύπτουν κάτω από τα χαλκώδη και αμμουδερά εδάφη της, ιδίως στην περιοχή Χαρτωτή, θησαυρούς μεταλλείων, χρυσού, αργύρου, χαλκού, σιδήρου. Έτσι η μεγάλη εκμετάλλευση αυτών των φυσικών θησαυρών, αναδεικνύει τους κατοίκους της Άλμης σε δεινούς μεταλλουργούς.
Πως ονομάστηκε από Άλμη σε Σαντά;
Αν ρωτήσει κανείς γιατί η Άλμη μετονομάστηκε Σαντά, οι ιστορικοί μας λένε, ότι οφείλεται σε γλωσσικό ιδίωμα του Πόντου. Γνωρίζουμε πως η Ποντιακή γλώσσα κατά το μισό είναι Αττική διάλεκτος και κατά το μισό Ομηρική διάλεκτος. Απόδειξη ότι ο Όμηρος στην Ιλιάδα του (κεφ. Ψ'), γράφει: «Άναντα, κάταντα πάραντα τ'ήλθον» δηλαδή ανέβηκαν, κατέβηκαν βουνά και λαγκάδια και ηλθαν.
Η ποντιακή γλώσσα λέει «πάγω σ'άναντα», που θα πει , πηγαίνω στην ανηφόρα, αντί πάγω σά άναντα, αφού η Ποντιακή αντί της πρόθεσης -εις- προτάσσει το σά, παραδείγματος χάρη σα λιβάδια. Έτσι και απ' τη λέξη σά άναντα , με μια περικοπή, έμεινε η λέξη Σάντα.
Να γιατί με την πάροδο του χρόνου, η Άλμη πήρε το όνομα Σάντα ή Σαντά.
Σ.Σ. Ο κάθε ιστορικός που ασχολήθηκε με τη Σαντα δίνει και τη δική του εξήγηση σχετικά με την ονομασία ....
Santeos
Έτσι μια μερίδα μεταναστών Ελλήνων έρχονται στο κέντρο του Πόντου, χτίζουν την Άλμη και πέφτουν με όλη τους την προθυμία στη δουλειά. Τόπος πλούσιος από δάση, από έκταση, την οποία αυτοί καλλιεργούν και δεν αργεί να δώσει στους κατοίκους μια ανάπτυξη.
Σε λίγο ανακαλύπτουν κάτω από τα χαλκώδη και αμμουδερά εδάφη της, ιδίως στην περιοχή Χαρτωτή, θησαυρούς μεταλλείων, χρυσού, αργύρου, χαλκού, σιδήρου. Έτσι η μεγάλη εκμετάλλευση αυτών των φυσικών θησαυρών, αναδεικνύει τους κατοίκους της Άλμης σε δεινούς μεταλλουργούς.
Πως ονομάστηκε από Άλμη σε Σαντά;
Αν ρωτήσει κανείς γιατί η Άλμη μετονομάστηκε Σαντά, οι ιστορικοί μας λένε, ότι οφείλεται σε γλωσσικό ιδίωμα του Πόντου. Γνωρίζουμε πως η Ποντιακή γλώσσα κατά το μισό είναι Αττική διάλεκτος και κατά το μισό Ομηρική διάλεκτος. Απόδειξη ότι ο Όμηρος στην Ιλιάδα του (κεφ. Ψ'), γράφει: «Άναντα, κάταντα πάραντα τ'ήλθον» δηλαδή ανέβηκαν, κατέβηκαν βουνά και λαγκάδια και ηλθαν.
Η ποντιακή γλώσσα λέει «πάγω σ'άναντα», που θα πει , πηγαίνω στην ανηφόρα, αντί πάγω σά άναντα, αφού η Ποντιακή αντί της πρόθεσης -εις- προτάσσει το σά, παραδείγματος χάρη σα λιβάδια. Έτσι και απ' τη λέξη σά άναντα , με μια περικοπή, έμεινε η λέξη Σάντα.
Να γιατί με την πάροδο του χρόνου, η Άλμη πήρε το όνομα Σάντα ή Σαντά.
Σ.Σ. Ο κάθε ιστορικός που ασχολήθηκε με τη Σαντα δίνει και τη δική του εξήγηση σχετικά με την ονομασία ....
Santeos
Το ονομα Σάντα ή Σαντάν προέρχεται από το τουρκικό Τσάν-ντάν, που σημαίνει στο μέρος που κατοικούν οι Τσάνοι. Οι Τσάνοι είναι αρχαίο προ-ελληνικό φύλο, που κάποιοι ιστορικοί το ταυτίζουν με τούς Λαζούς.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜέτα την πτώση της Τραπεζούντας στους Τούρκους το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων άφησε την πόλη και εγκαταστάθηκε σε ορεινούς οικισμούς.
Οι Έλληνες που τελικά εγκαταστάθηκαν στην Σάντα κατάγονταν από την Τραπεζούντα και τα Πλάτανα. Κατά μιαν εκδοχή αρχικά είχαν εγκατασταθεί στην περιοχή της Τόνγιας άλλα ένα μέρος τους έφυγε και εγκαταστάθηκε στην Σάντα.
Όταν εγκαταστάθηκαν οι Έλληνες εκεί ο προϋπάρχον οικισμός των Τζάνων ήταν εγκαταλελειμμένος.