Οι Σανταίες τραγουδούσαν όλα τα γεγονότα, ερωτικά, κοινωνικά ακόμη και θρησκευτικά.Μια τέτοια περίπτωση ήταν η εκδίωξη του ηγούμενου της Ιεράς Μονής Παναγίας Σουμελά Χατζηπαρθένιου (Δοξόπουλου).
Το 1895 το Πατριαρχείο Κων/πόλεως ανέθεσε στον Μητροπολίτη Τραπεζούντας να κάνει έλεγχο στα οικονομικά της Μονής Παναγίας Σουμελά, επειδή έγιναν πολλές καταγγελίες σε βάρος του ηγούμενου της Μονής.
Ο Μητροπολίτης διαπίστωσε, ύστερα από τον έλεγχο της ειδικής επιτροπής, τις ατασθαλίες του ηγούμενου Χατζηπαρθένιου, γι' αυτό, και τον καθήρεσε και διόρισε ηγούμενο της Μονής τον Σανταίο Γεράσιμο Μωυσιάδη. Ο Χατζηπαρθένιος όμως, αρνήθηκε πεισματικά να εγκαταλείψει την Μονή και τότε οι Σανταίοι αποφάσισαν να τον διώξουν βίαια.
Πήραν τα όπλα τους και ξεκίνησαν για το Μοναστήρι. Για να πετύχουν τον σκοπό τους οι Σανταίοι, έστειλαν πρώτα μερικές γυναίκες. Άφοβες οι γυναίκες, χτύπησαν την εξώπορτα της Μονής μια και δυο και τρεις φορές, γιατί οι καλόγεροι από μέσα ήσαν διστακτικοί.
Όταν όμως, οι καλόγεροι είδαν πως ήσαν μόνο λίγες γυναίκες, ανέβηκαν και τις άνοιξαν και τότε όρμησαν οι άνδρες, μπήκαν στο Μοναστήρι, άρπαξαν τον ηγούμενο και σέρνοντάς τον, τον κατέβασαν από τις σκάλες και τον πέταξαν έξω.
Ο Χατζηπαρθένιος σε κακά χάλια πήγε στην Τραπεζούντα και διαμαρτυρήθηκε στον Δεσπότη για τις βιαιότητες των Σανταίων. Δεν έπεισε όμως τον Δεσπότη, αν και ήταν δεινός ομιλητής. Αρκέστηκε μόνο να ακούσει τις συμβουλές του Δεσπότη με κατεβασμένο κεφάλι.
Αυτό ικανοποίησε τους Σανταίους γιατί φάνηκε πως ο Δεσπότης τους δικαίωσε.
Αυτό το θρησκευτικό γεγονός έγινε τραγούδι από τις γυναίκες:
"'Υναίκ' έσαν άμον αγούρ' και ς' σην πόρταν εντώκαν,
οι καλοέρ' έσαν απέσ' και ατείν'ς χαπάρ' εδέκαν.
Από πίσ' έρθαν οι αγούρ', έπαν' άπ' έναν ρόμι,
οι Σαντέτ' κι εφοέθανε να Ματσούκαν να Κρώμη.
Ο Παρθένιον έλεεν τ' όσπίτα 'σουν βεράνα,
εγλούπ'σετεν τον κόλο μου απάν 'ς' σα μαρτιβάνα.
Και-ν-ο Χατζηπαρθένιον, ο πρώτον αφουκάτον
αρ' ο Δεσπότ'ς εδάσκευεν κι εκείνος εφουκράτον".
(Γυναίκες αντρογυναίκες χτυπήσανε την πόρτα,
ν' ακούσουν οι καλόγεροι που ήσαν εκεί μέσα.
Οι άνδρες ήρθαν ύστερα, ήπιαν και από ένα ρούμι
εκείνοι δεν φοβήθηκαν, ούτε Ματσούκα ούτε Κρώμνη.
Ο Παρθένιος έλεγε τα σπίτια σας ρημάδια
μου γδάρατε τον πισινό πάνω στα σκαλοπάτια.
Και ο Χατζηπαρθένιος, ο πρώτος δικηγόρος
Ο Δεσπότης συμβούλευε κι αυτός αφουγκραζόταν).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου