ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΡΟΚΙΔΑ

Σωτήριος  Κροκιδάς

Η Επαναστατική Επιτροπή ανέθεσε την ευθύνη της ενάσκησης της πολιτικής εξουσίας σε κυβέρνηση υπό την προεδρία του Σωτηρίου Κροκιδά, στην οποία συμμετείχαν ο Ν. Πολίτης ως υπουργός των Εξωτερικών, ο Ε. Κανελλόπουλος ως υπουργός Εθνικής Οικονομίας, ο Α. Χαραλάμπους των Στρατιωτικών, ο αρεοπαγίτης Φ. Βασιλείου ως υπουργός Δικαιοσύνης, ο γιατρός Απ. Δοξιάδης ως υπουργός Περιθάλψεως, ο I. Σιώτης της Παιδείας, ο Αλ. Διομήδης των Οικονομικών, ο Γ. Εμπειρίκος του Επισιτισμού. Το υπουργείον Εσωτερικών κράτησε προσωπικά ο πρωθυπουργός.

Η νέα κυβέρνηση ήταν φερέφωνο της Επαναστατικής Επιτροπής στους κόλπους της οποίας συγκρούονταν ήδη διάφορες τάσεις και ιδεολογικά ρεύματα, από το υπερσυντηρητικό υπό το Στυλιανό Γονατά, το κεντρώο που απηχούσε τις απόψεις των Βενιζελικών υπό τον Πλαστήρα με κύριο πολιτικό και ιδεολογικό σύμβουλό του τον Γεώργιο Παπανδρέου, και το ρεύμα που τραβούσε προς τα Αριστερά, με κύριους εκπροσώπους τους Μπακιρτζή, Ψαρρό, Αθηνέλη, Κοντεκάκη, Φλούλη κ.ά. οι οποίοι επέμεναν ότι τότε θα πήγαινε μπροστά η λεγομένη «Επανάσταση του 22» αν οι φορείς της υιοθετούσαν τα αιτήματα της εργατικής τάξης. Με την επιμονή αυτών των τελευταίων αποφυλακίστηκε στις 22 Σεπτέμβρη 1922 η φυλακισμένη στου Συγγρού ηγεσία του ΚΚΕ, η οποία είχε κινητοποιήσει ήδη τους οπαδούς της και το δημοσιογραφικό όργανο του κόμματος «Ριζοσπάστης» στον αγώνα της αποστράτευσης, της γενικής αμνηστίας και της αποζημίωσης των θυμάτων πολέμου. 

Το ΚΚΕ πρόβαλε επίσης έντονα τα προγραμματικά αιτήματα του κόμματος για εκλογές με αναλογική, αποκατάσταση των συνταγματικών ελευθεριών, κατάργηση της λογοκρισίας, αποφυλάκιση των αγωνιστών κρατουμένων. Επίσης το ΚΚΕ απαιτούσε προσέγγιση της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας προς την ΕΣΣΔ, με κύριο αίτημα τη μεσολάβησή της για το κλείσιμο μιας έντιμης ειρήνης με την Τουρκία.

Στο μεταξύ και πριν αγκυροβολήσει στο Φάληρο το θωρηκτό «Λήμνος» που συνόδευσε τα μεταγωγικά του στρατού, ο Θεόδωρος Πάγκαλος προσπάθησε να εγκαταστήσει στην Αθήνα εξουσία υπό την προσωπική του επιρροή, εξαπολύοντας ένα κύμα διωγμών εναντίον των αντιπάλων του. Τις ενέργειες του Παγκάλου αποδοκίμασαν οι επικεφαλείς της Επαναστατικής Επιτροπής και επίσης ο φρούραρχος Αθηνών με τις παρακάτω ανακοινώσεις τους:

«Αριθ. 55/3 Ανακοινωθέν

 Χθες, και προ της εισόδου του επαναστατικού στρατού εις Αθήνας, αξιωματικοί τινες και υπάλληλοι, μη διατελούντες εν ενεργεία κατέλαβον εν τη πρωτευούση Αρχάς τινας προς εξασφάλισιν της τάξεως, εκδώσαντες και προκηρύξεις, ως Προσωρινή Επαναστατική Επιτροπή. Δηλούμεν ότι διά τας ενεργείας των ταύτας δεν εξουσιοδοτήθηκαν παρά της Επαναστατικής Επιτροπής, ήτις θα εγκαταστήση τας νέας Αρχάς συμφώνως προς το πνεύμα της πρώτης προκηρύξεώς της.

Εκ της Επαναστατικής Επιτροπής 

Συνταγματάρχαι: Γονατάς, Πλαστήρας, Αντιπλοίαρχος Φωκάς».

Επίσης και ο νέος φρούραρχος αντ/ρχης Μαυροσκότης έβγαλε κι αυτός προκήρυξη δηλώνοντας τα εξής:         

«Επειδή παρετηρήθη, ότι αναρμόδιοι ενήργησαν συλλήψεις ατόμων και κατ’ οίκον ερεύνας, χωρίς ούτε δικαίωμα, ούτε διαταγήν προς τούτο να έχωσι καθίσταται γνωστόν τοις πάσιν ότι θέλει ποινικώς διωχθεί πας τις, ενεργών αναρμοδίως σύλληψιν ή κατ’ οίκον έρευναν, συλλαμβανόμενος αμέσως».

Τάσου Βουρνά: Η ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ