Αν…

Εάν μέσα στην αναστάτωση κρατάς την ψυχραιμία,

Ομοίως υποδέχεσαι τη δόξα και το κραχ…

Και ξεπερνάς αδιάφορος την ύπουλη συκοφαντία

Με σιγουριά εκπέμποντας το δίκαιο σαν πατισάχ.

Εάν μπορείς μ’ υπομονή να περιμένεις ως την ορισμένη ώρα,

Μες στον ωκεανό ψευτιάς να μείνεις αψευδής.

Εάν δαμάζεις μέσα σου την μισαλλοδοξία την αιμοβόρα,

Και δεν εκθέτεις τον εαυτό σου ως πολύξερο και αμαθή.

Εάν του ονείρου απατηλού δεν καταντάς να γίνεις σκλάβος,

Δε λογαριάζεις τη ροή της σκέψης σου σαν ύψιστο αυτοσκοπό,

Την ήττα και τη νίκη που σου στέλνει η ζωή απρόβλεπτη σαν χάος

Τις δέχεσαι αδιάφορος και ήρεμος με ύφος αρρενωπό.

Εάν έχεις τη δύναμη να συγκρατιέσαι, όταν κλέβουν το δικό σου λόγο

Για ν’ αμαυρώσουν την αλήθεια σου οι επιδέξιοι απαγωγείς.

Εάν το έργο της ζωής γκρεμίζεται από την τυφλή μοίρα

Και πάνω στα ερείπια μπορείς ξανά θεμέλιο να ανοικοδομείς.

Εάν ρισκάρεις και ποντάρεις στην κορώνα, όμως βγαίνει: γράμματα,

Όλο το βιος σου χάνεις μες σε μια στιγμή

Και το ειρωνικό χαμόγελο, και η μεγάλη στενοχώρια

Δε θίγουν με τη σκιά τους ούτε το πρόσωπό σου, ούτε την ψυχή.

Εάν σε μια κακή στιγμή απελπισίας, φρικτού πόνου,

Όταν από το κατακουρασμένο σώμα είναι έτοιμη να φύγει η ζωή,

Εσύ μπορείς να επιβάλλεις στην καρδιά τη σιδερένια θέλησή σου

Και το κορμί σου να ορθώσεις με ανελέητο: Εμπρός!

Εάν μπορείς με τους ιθύνοντες να συζητάς μ’ αξιοπρέπεια, στα ίσια,

Να λες στο μανιασμένο πλήθος την αλήθεια την πικρή,

Εάν το μίσος των εχθρών σου και των φίλων η αγάπη είναι γνήσια,

Καμιά φορά δε συμφωνείς να είσαι ουραγός μα ούτε φαβορί.

Εάν γεμίζεις κάθε δευτερόλεπτο με νόημα και κόπο

Καταλαβαίνοντας της ανεπίστρεπτης ζωής το γρήγορο ρυθμό,

Όλο το Σύμπαν με τα λαμπερά του άστρα, είναι δικό σου, είσαι Άνδρας,

Και να δεχθείς και την αγάπη μου και τον απέραντό μου σεβασμό. 

Τζόζεφ Ράντγιαρντ Κίπλινγκ*

Μετάφραση Γ. Σοϊλεμεζίδης

*Εμβληματικός άγγλος μυθιστοριογράφος, διηγηματογράφος και ποιητής, που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1907, σε ηλικία μόλις 42 ετών. Στο ελληνικό κοινό είναι γνωστός κυρίως για το παραινετικό ποίημά του «Αν» («If-») , τη συλλογή διηγημάτων «Το Βιβλίο της Ζούγκλας» («The Jungle Book») με ήρωα τον Μόγλη, που ενέπνευσε τον ιδρυτή του Προσκοπισμού Μπέιντεν - Πάουελ στη δημιουργία των «Λυκόπουλων» και τη νουβέλα «Ο άνθρωπος που θα γινόταν βασιλιάς» («The Man Who Would Be King»), που μετέφερε στη μεγάλη οθόνη ο Τζον Χιούστον το 1975.

Ο Τζόζεφ Ράντγιαρντ Κίπλινγκ (Joseph Rudyard Kipling) γεννήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 1865 στη Βομβάη της Βρετανικής Ινδίας, όπου ο πατέρας του υπηρετούσε ως έφορος του μουσείου της Λαχώρης. Ο Τζον Λόκγουντ Κίπλινγκ ήταν καλλιτέχνης και λόγιος και άσκησε αξιοσημείωτη επίδραση στο έργο του.

Πολλά από τα χρόνια της παιδικής του ηλικίας ήταν δυστυχισμένα. Οι γονείς του τον πήγαν στην Αγγλία όταν ήταν έξι ετών και τον άφησαν για πέντε χρόνια σε μία «οικογενειακή εστία» στο Σάουθσι. Τις φρικτές εμπειρίες του εκεί τις περιέγραψε στην ιστορία «Μπε, μπε, το Μαύρο Πρόβατο» (1888). Στη συνέχεια μπήκε εσωτερικός σ’ ένα δεύτερης διαλογής σχολείο στο βόρειο Ντέβον, που προετοίμαζε τους μαθητές του για το Στρατό. Τη δύσκολη ζωή του στο ιδιότυπο αυτό σχολείο αποτύπωσε στη συλλογή διηγημάτων «Στόκι και Σία» (1899).

Μετά την αποφοίτησή του, ο Κίπλινγκ ξαναγύρισε στις Ινδίες (1882) και εργάστηκε επτά χρόνια ως δημοσιογράφος. Οι γονείς του, αν και δεν κατείχαν επίσημη θέση, ανήκαν στα υψηλότερα στρώματα της αγγλο-ινδικής κοινωνίας κι έτσι ο Ράντγιαρντ είχε τη δυνατότητα να εξερευνήσει αυτό τον τρόπο ζωής σε όλο του το φάσμα. Το 1886 δημοσίευσε τα «Τραγουδάκια της υπηρεσίας» (1888), τα «Απλά παραμύθια από τους λόφους» και μεταξύ 1887 και 1889 έξι τόμους διηγημάτων.

Όταν το 1889 γύρισε στην Αγγλία, η φήμη του είχε ήδη προηγηθεί και μέσα σ’ ένα χρόνο είχε αναγνωριστεί ως ένας από τους σημαντικότερους πεζογράφους της εποχής του. Η φήμη του μεγάλωσε ακόμη πιο πολύ, όταν το 1892 δημοσιεύθηκαν οι «Μπαλάντες από το δωμάτιο ενός στρατώνα». Μετά τον Λόρδο Βύρωνα, κανένας άγγλος ποιητής δεν είχε αποκτήσει τόση φήμη με τέτοια ταχύτητα. Το 1892  νυμφεύθηκε την αμερικανίδα Καρολάιν Μπαλεστιέρ, αδελφή του αμερικανού εκδότη  Γουόλκοτ Μπαλεστιέρ, με τον οποίο είχε  συνεργαστεί σ’ ένα αποτυχημένο ρομάντζο. Το νεαρό ζευγάρι εγκαταστάθηκε στο Βερμόντ, αλλά δεν μπόρεσε να προσαρμοστεί στον αμερικάνικο τρόπο ζωής κι επέστρεψε στην Αγγλία το 1896.

Στα χρόνια που έζησε στην Αμερική δημοσίευσε: «Το φως που έσβησε» (1890), την ιστορία ενός ζωγράφου, ο οποίος τυφλώνεται ενώ ταυτόχρονα τον απορρίπτει η γυναίκα που αγαπά, το περιπετειώδες «Γενναίοι καπετάνιοι» (1897) και το αριστούργημά του για πολλούς «Κιμ» (1901), ένα κατά βάση παιδικό βιβλίο με ήρωα ένα ορφανό και τα δύο «Βιβλία της ζούγκλας», με ήρωα τον Μόγλη, το αγόρι που μεγάλωσε στη ζούγκλα και ανατράφηκε από μία οικογένεια λύκων, με σύντροφο μια αρκούδα, τον Μπαλού κι φίλο ένα βόα, τον Κάα. Και τα δυο αυτά βιβλία είναι έξοχα από άποψη ύφους και μία ακόμη απόδειξη ότι ο Κίπλινγκ έδινε τον καλύτερο εαυτό του, όταν αφηγούνταν μία σύντομη ιστορία, ενώ δεν μπορούσε με την ίδια συνέπεια και συνοχή να γράψει μεγάλα μυθιστορήματα.

Το 1902 ο Κίπλινγκ αγόρασε ένα σπίτι στο Μπέργουος του Σάσεξ, το οποίο έγινε η κατοικία του μέχρι το θάνατό του. Το Σάσεξ έδωσε το φόντο σε πολλά μεταγενέστερα κείμενά του, ιδιαίτερα στα: «Ο Πακ από τον λόφο Πουκ» (1906), το «Ανταμοιβές και Νεράιδες» (1910), δύο βιβλία τα οποία παρουσιάζουν δραματοποιημένα με απλό τρόπο γεγονότα της αγγλικής ιστορίας, ενώ ταυτόχρονα εκφράζουν μερικούς από τους βαθύτερους στοχασμούς του.

Το 1907 τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας σε ηλικία 42 ετών και μέχρι σήμερα παραμένει ο νεώτερος κάτοχος του βραβείου. Τρία χρόνια αργότερα δημοσίευσε το ποίημα του «Αν» («If-»), με τις παραινέσεις ενός πατέρα προς τον γιο του, που αποτελεί μέχρι σήμερα το σήμα κατατεθέν της ποίησής του. Το 1915 έχασε τον μοναχογιό του Τζον (1897-1915), στα πεδία των μαχών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και λίγο αργότερα του αφιέρωσε το ποίημα «My Boy Jack». Νωρίτερα είχε χάσει και την πρωτότοκη κόρη του Τζόζεφιν σε ηλικία επτά ετών (1892-1899), ενώ η Τζέσι (1896-1976) ήταν το μόνο παιδί του που επέζησε του θανάτου του, που επισυνέβη στις 18 Ιανουαρίου 1936.

Ο Ράντγιαρντ Κίπλινγκ περνούσε μεγάλα διαστήματα της ζωής του στη Νότιο Αφρική, όπου ανέπτυξε ιδιαίτερη φιλία με τον μεγιστάνα των διαμαντιών και πολιτικό Σέσιλ Ρόουντς (1853-1902). Η σχέση αυτή καλλιέργησε τις ιμπεριαλιστικές πεποιθήσεις του Κίπλινγκ, οι οποίες μεγάλωναν με το πέρασμα του χρόνου.

«Προφήτη του Βρετανικού Ιμπεριαλισμού» τον αποκάλεσε ένας άλλος σπουδαίος άγγλος συγγραφέας, ο Τζορτζ Όργουελ, που ήταν θαυμαστής του έργου του. «Λάτρευα τον Κίπλινγκ στα 13, τον μισούσα στα 17, τον απολάμβανα στα 20, τον περιφρονούσα στα 25 και τώρα μάλλον τον θαυμάζω πάλι». Η αμφίθυμη αυτή στάση για το έργο και την προσωπικότητα του Κίπλινγκ, τον ακολουθεί μέχρι της μέρες μας. 

Αρκετοί μελετητές του έργου του επισημαίνουν ότι δεν θα πρέπει να απορρίψει κανείς τις πεποιθήσεις του αυτές με ευκολία. Ήταν συνδεδεμένες με μία πραγματική πίστη στην αποστολή του πολιτισμού στην εποχή της ακμής της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, η οποία απαιτούσε από κάθε Άγγλο και γενικότερα κάθε Λευκό να μεταφέρει τον ευρωπαϊκό πολιτισμό στους άγριους ιθαγενείς του μη πολιτισμένου κόσμου.