Η γλώσσα στη Ματσούκα

Η γλώσσα της Περιφερείας ήτο η Βυζαντινή, όπως μπορεί πολύ καλά να καταλάβη κανένας, που διαβάζει τον Πτωχοπρόδρομον και όπως φαίνεται και από τα σχόλια του καθηγητού Φ. Κουκουλέ εις τα λαογραφικά του δια τον Ευστάθιον Θεσ/νίκης.

Μπήκαν βέβαια στη γλώσσα πολλές τουρκικές λέξεις, όπως μπήκαν και στο λεξιλόγιον όλου του Ελληνισμού, όπως φαίνεται τούτο πολύ καλά στ' απομνημονεύματα του στρατηγού Μακρυγιάννη και άλλων.

Ματσούκα

Τελευταία όμως, όσο αναπτύσσονταν η παιδεία με τα σχολεία, σιγά-σιγά οι μη απαραίτητες τουρκικές λέξεις έφευγαν και την θέσιν τους έπαιρναν οι ελληνικές ιδίως τη καθαρευούσης, διότι η δημοτική ήτο πολύ ολίγον γνωστή στον Πόντο.

Χαρακτηριστικό δε είναι ότι στα γραπτά πολύ ολίγον μετεχειρίζοντο τουρκικές λέξεις, όχι μονάχα οι λόγιοι, αλλά και ο απλός λαός.

Υπάρχουν αρκετές παραλλαγές και της Ποντιακής διαλέκτου, όπως της Περιφερείας Νικοπόλεως, Αμισού και μικρότερες ακόμα παραλλαγές της Κρώμνης και της Σάντας, των Σουρμένων κλπ. Η καθαρότερη όμως μου φαίνεται, πως είναι της Ματσούκας και της Περιφερείας Τραπεζούντος. Εδώ πρέπει να σημειώσω, όταν ομιλεί ο Ματσουκάτης αργά και αποφεύγει ιδίως να μεταχειρισθεί τουρκικές λέξεις, πράγμα όχι πολύ δύσκολον, διότι υπήρχαν κατά το πλείστον αντίστοιχες λέξεις στην Ποντιακή νομίζω, ότι γινόταν απόλυτα κατανοητός από κάθε Έλληνα, όπως γνωρίζω ότι τούτο συνέβη με τον αείμνηστον Ελ. Βενιζέλον, ο οποίος εδοκίμασε να συνεννοηθή με αγράμματον Πόντιον από την Ματσούκαν και συνεννοήθηκαν καλά.

Περικλής  Τριανταφυλλίδης
Εκπαιδευτικός

Σ.Σ. Προσπαθήσαμε να μην κάνουμε επεμβάσεις στο αρχικό κείμενο , αφού πρόκειται για ένα είδος απομνημονευμάτων, τα οποία δεν μεταβάλλονται "επ' ουδενί λόγω"