Το Καρά Χισάρ (Κολωνεία) και η Νικόπολη (Şebinkarahisar)

Κάτοικοι, πριν από την Ανταλλαγή: 12.000
 Τούρκοι  8.000 ,  'Ελληνες 3.500,  Αρμένιοι 500

Η Κολώνεια, γνωστή από τη ρωμαϊκή ακόμη περίοδο για τα στυπτούχα μεταλλεία της (γι' αυτό  και ονομαζόταν Σεμπίν καρά Χισάρ) και Καρά Χισάρ Σαρκί γνώρισε μεγάλη άνθηση μετά τον Ιουστινιανό, οπότε οχυρώθηκε με νέα και εξελίχτηκε σε έδρα θέματος.
Αλλά και επί τουρκοκρατίας ήταν σημαντική πόλη και έδρα Σαντζακίου. Βρίσκεται στα νότια της Κερασούντας, με την οποία συνδέεται με αμαξωτό δρόμο και αναπτύσσει ζωηρό εμπόριο. Τα παραγόμενα γεωργικά και κτηνοτροφικα προϊόντα της περιοχής ήταν περιζήτητα για την ποιότητά τους.
Εκκλησιαστικά, το Καρά Χισάρ ήταν έδρα του Μητροπολίτη Κολωνείας, στη δικαιοδοσία
του οποίου υπάγονταν γύρω στις 120 ελληνικές κοινότητες. Με ιδιαίτερο πανηγυρικό τρόπο γιόρταζαν τη γιορτή του Αγ. Ιωάννη του Ησυχαστού, επισκόπου Κολωνείας, στα τέλη του 5ου αι.
Κατά την παράδοση, ο  Άγ. Ιωάννης ίδρυσε το Μοναστήρι της Θεοτόκου (κοντά στην πόλη), που γιόρταζε στις 15 Αυγούστου. Κάθε χρόνο προσέλκυε χιλιάδες προσκυνητές, Έλληνες και Τούρκους, με τη θαυματουργό εικόνα της Παναγίας μέσα σε σπήλαιο που διαμορφώθηκε σε εκκλησία (όπως στη Σουμελά).

Νικόπολη ( Şebinkarahisar)

Νοτιοδυτικά της Κολωνείας βρίσκεται η Νικόπολη, που ως πριν λίγα χρόνια ταυτιζόταν με εκείνην, αλλά μάλλον πρόκειται για διαφορετική πόλη. Σώζεται το ρωμαϊκό κάστρο της, που ίδρυσε ο Πομπήιος σε ανάμνηση της νίκης του κατά του Μιθριδάτη ΣΤ' και του Τιγράνη (66 μ.Χ.).
Μνημεία περιοχής Καρά Χισάρ:

Κάστρο  Νικόπολης

-Το κάστρο της ρωμαϊκής Νικόπολης.
-Τουρκικά τζαμιά.
-Εκκλησίες.
-Ερείπια βυζαντινού Ιουστινιάνειου φρουρίου στην κορυφή του βουνού, όπου απλώνεται η πόλη.
-Το Δημοτικό Σχολείο της Νικόπολης.
Στην περιφέρεια Νικόπολης (Σεμπίν Καρα- Χισάρ) ανήκουν πολλά χωριά, όπως: Αγούλια, Αλούτζε, Κιράτς, Κόρατζα, Λάηα, Πουλάκ, Τσοράχ, Αλούντζαρα, Γκιολέχισαρ (Κολωνία), Εμπές, Μελέτ (Μελάνθιο), Μεσουντιέ, Ρεφαγιά, Σούσεχρι κ.ά.