Στα χρόνια αμέσως μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, θυμάμαι ότι στα σχολεία γινόταν διανομή γάλατος, σοκολάτας και άλλων ειδών τυριού και γλυκών από την Ολλανδία, για τα παιδιά μόνον του σχολείου. Επειδή, φαίνεται, ότι απαγορευόταν να τρώνε οι δάσκαλοι από τα είδη αυτά, μια μέρα ο Πελοπίδας (ο δάσκαλος Πελοπίδας Χεριστανίδης) πήρε μια μεγάλη σοκολάτα και άρχισε να την τρώει μπροστά μας, για να μας δείξει, όπως είπε, πώς τρώγεται η σοκολάτα. Δηλαδή, ο άνθρωπος, για εκπαιδευτικούς μόνον λόγους αναγκάστηκε να φάει μπροστά μας τη σοκολάτα, απλώς για να μας δείξει πώς τρώγεται!
Το κέντρο της Καλαμαριάς, τότε
Δίπλα στο σχολείο μας ήταν η αστυνομία, που πίσω είχε έναν κήπο. Η αστυνομία είχε περίφραγμα, το σχολείο και η εκκλησία μας δεν είχαν. Στα σκαλιά της αστυνομίας, δεξιά ήταν το μαγειρείο και αριστερά το κρατητήριο. Πιο πέρα από την αστυνομία ήσαν τα θεμέλια του Πλάτωνα, πάνω στα οποία, αργότερα, έχτισε ο γαμπρός του, ο Αμερικάνος, το σπίτι και το καφενείο του. Δίπλα στα θεμέλια, ήταν το σπίτι και το καφενείο του Σαράφη. Μετά τον Σαράφη ήταν το μοναδικό φαρμακείο, από Ντεπώ μέχρι Νέα Κρήνη. Ήταν το φαρμακείο του Λαζαρίδη. Είχε και τηλέφωνο - μεγάλη υπόθεση! - για ώρες ανάγκης.
Ακριβώς δίπλα στο φαρμακείο Λαζαρίδη, ήταν ο Τριπολίτης, με το καφενείο και το κουρείο του. Αξέχαστο το κούρεμά του! Όταν η μηχανή έφτανε στο επάνω μέρος του μαλακού εγκεφάλου, τα μάτια μας δάκρυζαν από τον πόνο. Τότε κουρεύαμε τα μαλλιά μας σύρριζα, για υγεία και καθαριότητα. Για τα παιδιά του σχολείου ήταν και υποχρεωτικό αυτό το κούρεμα.
Πιο πέρα από τον Τριπολίτη, ήταν ένα ημιυπόγειο κατασκεύασμα. Ήταν το σπίτι ενός μοναχικού γέρου, που πέρασε με το παρατσούκλι ο «Κάιζερ». Είχε έναν γιο, που ζούσε στο εξωτερικό. Μετά τον θάνατό του, ο γιος του το πούλησε το ακίνητο. Πάντως, κατά την κατοχή και στις επιδρομές των αγγλικών αεροπλάνων και τους βομβαρδισμούς, όλοι τρέχαμε στο υπόγειο του «Κάιζερ», γιατί το θεωρούσαμε ασφαλές καταφύγιο.
Μετά τον «Κάιζερ» ήταν το σπίτι του Θεόφιλου, με ένα κουρείο μπροστά. Έπειτα ένα οικόπεδο, όπου, πολύ αργότερα, έχτισαν το ακίνητό τους οι Ζαμπέτογλου, το καφενείο του Καραμανλή, το μπακάλικο του Μεντεκίδη, το μαγαζί του «Δύτη», με τους ξηρούς καρπούς και τέλος ο Τζώρτζης, απέναντι, ακριβώς, από το μπακάλικο του Φουντούκ. Αυτή ήταν η καρδιά της Καλαμαριάς. Και μέσα σε αυτήν την Καλαμαριά παίχθηκαν όλα τα έργα των παιδικών μου αναμνήσεων, με πρώτο επεισοδιακό έργο την Κατοχή.
Όταν μπήκαν οι Γερμανοί στην Καλαμαριά...
Όταν μπήκαν οι Γερμανοί στην Καλαμαριά, έτυχε να έχω πυρετό και ήμουν ξάπλα. Έτσι έχασα το πρώτο θέαμα. Εκείνο που με στεναχώρησε πολύ ήταν ότι πήραν το σχολείο μας και το γέμισαν στρωτιώτες. Έμεινα με το όνειρο να μεγαλώσω και να πάω σε εκείνο το σχολείο. Μας το πήραν οι Γερμανοί. Η αλάνα πίσω από την παράγκα μας γέμισε και αυτή με Γερμανούς στρατιώτες, που είχαν στήσει αντίσκηνα. Αυτά, αργότερα, διαλύθηκαν, αλλά τα σχολεία μας έγιναν στρατόπεδο και παρέμειναν κλειστά για μας, καθ όλη τη διάρκεια της κατοχής.
Το ίδιο συνέβηκε και στα άλλα σχολεία, της Αρετσούς και της Νέας Κρήνης. Μάλιστα, από το Κατιρλί έδιωξαν πολλές οικογένειες και τα σπίτια τους μπήκαν μέσα στο συρματόπλεγμα, για να χρησιμοποιηθούν ως στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Στην Καλαμαριά, θυμάμαι, αργότερα, που επίταξαν το ακίνητο του Ασλανίδη. Δεν ξέρω πόση ώρα έδωσαν προθεσμία. Την ίδια ημέρα άδειασαν μαγαζί και σπίτι. Ο Λεωνίδας και η Σοφία Ασλανίδη έτρεχαν και δεν προλάβαιναν.
Στρογγυλό και υψηλό συρματόπλεγμα χώρισε τα σχολεία μας από εμάς και η πρόσβαση πια ήταν αδύνατη. Η αυλή του σχολείου μας, και αυτή γεμάτη σκηνές και στρατιώτες. Μαζί με την κατοχή ήρθε και ο πρώτος χειμώνας. Ο χειμώνας της πείνας.
Ο Γιάννης Βλασταρίδης (Τσανάκαλης) με άλλους Καλαμαριώτες, δεξιά ο μικρός Παναγιώτης Ασλανίδης (ο λυράρης). |
Το κέντρο της Καλαμαριάς, τότε
Δίπλα στο σχολείο μας ήταν η αστυνομία, που πίσω είχε έναν κήπο. Η αστυνομία είχε περίφραγμα, το σχολείο και η εκκλησία μας δεν είχαν. Στα σκαλιά της αστυνομίας, δεξιά ήταν το μαγειρείο και αριστερά το κρατητήριο. Πιο πέρα από την αστυνομία ήσαν τα θεμέλια του Πλάτωνα, πάνω στα οποία, αργότερα, έχτισε ο γαμπρός του, ο Αμερικάνος, το σπίτι και το καφενείο του. Δίπλα στα θεμέλια, ήταν το σπίτι και το καφενείο του Σαράφη. Μετά τον Σαράφη ήταν το μοναδικό φαρμακείο, από Ντεπώ μέχρι Νέα Κρήνη. Ήταν το φαρμακείο του Λαζαρίδη. Είχε και τηλέφωνο - μεγάλη υπόθεση! - για ώρες ανάγκης.
Ακριβώς δίπλα στο φαρμακείο Λαζαρίδη, ήταν ο Τριπολίτης, με το καφενείο και το κουρείο του. Αξέχαστο το κούρεμά του! Όταν η μηχανή έφτανε στο επάνω μέρος του μαλακού εγκεφάλου, τα μάτια μας δάκρυζαν από τον πόνο. Τότε κουρεύαμε τα μαλλιά μας σύρριζα, για υγεία και καθαριότητα. Για τα παιδιά του σχολείου ήταν και υποχρεωτικό αυτό το κούρεμα.
Πιο πέρα από τον Τριπολίτη, ήταν ένα ημιυπόγειο κατασκεύασμα. Ήταν το σπίτι ενός μοναχικού γέρου, που πέρασε με το παρατσούκλι ο «Κάιζερ». Είχε έναν γιο, που ζούσε στο εξωτερικό. Μετά τον θάνατό του, ο γιος του το πούλησε το ακίνητο. Πάντως, κατά την κατοχή και στις επιδρομές των αγγλικών αεροπλάνων και τους βομβαρδισμούς, όλοι τρέχαμε στο υπόγειο του «Κάιζερ», γιατί το θεωρούσαμε ασφαλές καταφύγιο.
Μετά τον «Κάιζερ» ήταν το σπίτι του Θεόφιλου, με ένα κουρείο μπροστά. Έπειτα ένα οικόπεδο, όπου, πολύ αργότερα, έχτισαν το ακίνητό τους οι Ζαμπέτογλου, το καφενείο του Καραμανλή, το μπακάλικο του Μεντεκίδη, το μαγαζί του «Δύτη», με τους ξηρούς καρπούς και τέλος ο Τζώρτζης, απέναντι, ακριβώς, από το μπακάλικο του Φουντούκ. Αυτή ήταν η καρδιά της Καλαμαριάς. Και μέσα σε αυτήν την Καλαμαριά παίχθηκαν όλα τα έργα των παιδικών μου αναμνήσεων, με πρώτο επεισοδιακό έργο την Κατοχή.
Όταν μπήκαν οι Γερμανοί στην Καλαμαριά...
Όταν μπήκαν οι Γερμανοί στην Καλαμαριά, έτυχε να έχω πυρετό και ήμουν ξάπλα. Έτσι έχασα το πρώτο θέαμα. Εκείνο που με στεναχώρησε πολύ ήταν ότι πήραν το σχολείο μας και το γέμισαν στρωτιώτες. Έμεινα με το όνειρο να μεγαλώσω και να πάω σε εκείνο το σχολείο. Μας το πήραν οι Γερμανοί. Η αλάνα πίσω από την παράγκα μας γέμισε και αυτή με Γερμανούς στρατιώτες, που είχαν στήσει αντίσκηνα. Αυτά, αργότερα, διαλύθηκαν, αλλά τα σχολεία μας έγιναν στρατόπεδο και παρέμειναν κλειστά για μας, καθ όλη τη διάρκεια της κατοχής.
Το ίδιο συνέβηκε και στα άλλα σχολεία, της Αρετσούς και της Νέας Κρήνης. Μάλιστα, από το Κατιρλί έδιωξαν πολλές οικογένειες και τα σπίτια τους μπήκαν μέσα στο συρματόπλεγμα, για να χρησιμοποιηθούν ως στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Στην Καλαμαριά, θυμάμαι, αργότερα, που επίταξαν το ακίνητο του Ασλανίδη. Δεν ξέρω πόση ώρα έδωσαν προθεσμία. Την ίδια ημέρα άδειασαν μαγαζί και σπίτι. Ο Λεωνίδας και η Σοφία Ασλανίδη έτρεχαν και δεν προλάβαιναν.
Στρογγυλό και υψηλό συρματόπλεγμα χώρισε τα σχολεία μας από εμάς και η πρόσβαση πια ήταν αδύνατη. Η αυλή του σχολείου μας, και αυτή γεμάτη σκηνές και στρατιώτες. Μαζί με την κατοχή ήρθε και ο πρώτος χειμώνας. Ο χειμώνας της πείνας.
Γιώργος Ανδρεάδης
Συγγραφέας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου