Ο αξέχαστος φιλόλογος Νίκος Λαπαρίδης

Ο Νίκος Λαπαρίδης γεννήθηκε το 1920 στο Νοβοροσίσκι της Ρωσίας. Η καταγωγή του ήταν από τη Ζάβερα της Ματσούκας του Πόντου. Η οικογένεια του ήρθε στην Ελλάδα το 1925 και εγκαταστάθηκε στο χωριό Κοιλάδα Κοζάνης. Έζησε και μεγάλωσε στο αμιγές από Ματσουκαίους αυτό χωριό. Κατείχε το γλωσσικό ιδίωμα της Ματσούκας, πηγαίο και ανόθευτο από κάθε επίδραση νεοποντιακών και νεοελληνικών στοιχείων. Σπούδασε πρώτα στην παιδαγωγική ακαδημία και κατόπιν φιλολογία στο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Υπηρέτησε σε γυμνάσια - λύκεια της Αξιούπολης Κιλκίς, της Κοζάνης και της Θεσσαλονίκης. Συνταξιοδοτήθηκε με το βαθμό του λυκειάρχη.
Από νεαρή ηλικία ασχολήθηκε με την ποντιακή λαογραφία, τη γλωσσολογία και τη λογοτεχνία. Υπήρξε συνεργάτης της ετήσιας έκδοσης της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών «Αρχείον Πόντου», υπεύθυνος έκδοσης του περιοδικού «Ποντιακό Βήμα» της Ευξείνου Λέσχης Κοζάνης, της Εγκυκλοπαίδειας του Ποντιακού Ελληνισμού, του περιοδικού «Ποντιακή Εστία» του Σωματείου «Παναγία Σουμελά» και άλλων περιοδικών και εφημερίδων. Πολλά άρθρα του τα έγραψε στην ποντιακή διάλεκτο, στο ιδίωμα της Ματσούκας.
Ήταν εισηγητής σε παγκόσμια συνέδρια Ποντίων (στο Β'συνέδριο, μάλιστα, έκανε εισήγηση στην ποντιακή διάλεκτο, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει), στα συμπόσια λογοτεχνίας και λαογραφίας της Επιτροπής Ποντιακών Εκδηλώσεων και, προσκεκλημένος, σε διάφορες άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Με τη φροντίδα του μαθητή του στο γυμνάσιο Αξιούπολης Πάνου Καϊσίδη, μίλησε σε εκπομπές του ραδιόφωνου και της τηλεόρασης.
Εξέδωσε το «Ετυμολογικόν Λεξιλόγιον αρχαίων ελληνικών λέξεων διατηρουμένων εις την ποντιακήν διάλεκτον» σε δύο εκδόσεις, όπου παρουσιάζει την προέλευση και την καταγωγή της ποντιακής διαλέκτου, καθώς και το αδιάσπαστο της ελληνικής γλώσσας. Εξέδωσε το βιβλίο «Η Ζάβερα της Ματσούκας του Πόντου».
 Τελευταία εξέδωσε τα βιβλία «Η Ματσούκα του Πόντου-Ιστορική διαδρομή» «Παρχάρια της Ματσούκας» και το σύντομο ιστορικό βιβλίο «Ο δήμος Ελλησπόντου» (Τα Μπουτσάκια της Κοζάνης).
Το 2014 συμπληρώθηκαν δέκα χρόνια από τον θάνατό του (το 2004). Όσοι τον γνώρισαν ή διάβασαν το έργο του, θα τον θυμούνται πάντα.

Πάνος Καϊσίδης
Δημοσιογράφος