ΑΤΣΚΒA (Σχολειά & Εκκλησίες)

Ως συνοικισμός το χωριό Ατσκβα δημιουργήθηκε στα χρόνια 1883- 1885 από τους Έλληνες μετανάστες από την περιοχή της Τραπεζού­ντας. Οι περισσότεροι άνδρες ήταν γνωστοί μάστορες λιθοξόοι. Αργό­τερα το 1897 από την περιοχή της Τραπεζούντας σ’ αυτό το χωριό ε­γκαταστάθηκαν οικογένειες των Ιαλάμωφ και Σαπλαχίδν. Οι κάτοικοι του χωριού προσπαθούσαν να μην καθυστερούν την οικοδόμηση της εκ­κλησίας, όμως δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να πραγματοποι­ήσουν τα σχέδιά τους. Γι’ αυτό η εκκλησία σ’ αυτό το χωριό χτίστηκε λίγο αργότερα.

Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του χωριού Κάτω Άτσκβα

Το 1889 άρχισαν να κάνουν έρανο από τους κατοίκους του χωριού και το 1890 άρχισαν την οικοδόμηση της εκκλησίας, που ολοκληρώ­θηκε το 1891. Αυτή η εκκλησία αφιερώθηκε στη μνήμη του Αγίου Γε­ωργίου Μεγαλομάρτυρα.

Να σημειώσουμε ότι οι κάτοικοι του χωριού Ατσκβα το 1888 υπέ­βαλαν αίτηση στην τοπική αυτοδιοίκηση που λέγει το εξής: «Εμείς οι κάτοικοι του χωριού Ατσκβα επιθυμούμε να χτίσουμε τη δική μας εκ­κλησία στο κέντρο του νεκροταφείου και να διατηρήσουμε με τα έξοδά μας τόσο την εκκλησία όσο και τον ιερέα». Αυτή η αίτηση είχε γραφτεί από τον εξουσιοδοτημένο Χ. Γ. Αγγελίδη.

Όμως το χωριό Ατσκβα έγινε πολύ μεγάλο και ξαπλώθηκε στα βουνά. Γ ι’ αυτό οι κάτοικοι του χωριού δεν μπόρεσαν να συνεννοηθούν για να χτίσουν μόνο μια εκκλησία. Από τότε το χωριό διαιρέθηκε σε δύο τμήματα. Κάτω και Άνω Ατσκβα. Το 1905 αποφασίστηκε να χτιστεί και δεύτερη εκκλησία. Με την καθοδήγηση τον κ. Αβραάμ Αθανάσωφ οι κάτοικοι Άνω Ατσκβα άρχισαν την οικοδόμηση της δεύτερης εκκλησίας, η οποία μετά την αποπεράτωσή της αφιερώθηκε στη μνή­μη των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Πρώτος ιερέας σ’ αυ­τές τις εκκλησίες υπηρέτησε ο παπάς Φ. Ν. Παπαδόπουλος. Έχουμε ε­πίσημο ντοκουμέντο, που μας πληροφορεί ότι ο παπάς Παπαδόπουλος γεννήθηκε στην πόλη Τρίπολη.

Μετά τις εκκλησίες οι Έλληνες άνοιξαν σχολεία, όπου εκπαιδεύο­νταν τα παιδιά τους. Πρώτος δάσκαλος και στα δύο σχολεία ήταν ο πα­πάς Παπαδόπουλος, ο οποίος δίδασκε τους απλούς κανόνες της μητρι­κής γλώσσας, την αριθμητική, την καλλιγραφία, τη γεωγραφία, το τραγούδι και τους εκκλησιαστικούς κανόνες. Έτσι συνέχισε μέχρι τη Σοβιετική περίοδο, οπότε την τρίτη δεκαετία του 20ου αιώνα έκλεισαν οι εκκλησίες και τα ελληνικά σχολεία κατ’ εντολή του Σοβιετικού κα­τεστημένου. Παράλληλα έκλεισε το αριστούργημα της ρωσικής τεχνο­τροπίας και αρχιτεκτονικής, η Μητρόπολη του Βατούμ (Σομπόφ), στη θέση του οποίου κτίσανε το ξενοδοχείο Ιντουρίστ. 

Με τα υλικά της Μη­τρόπολης, που κατεδαφίστηκε, χτίστηκαν και άλλες δύο οικοδομές.

Σωκράτης Αγγελίδης

Διδάκτορας της Ιστορίας - Ανατολικολόγος