Σχολική χρονιά 1868 - 69.

 Στο σχολείο Ισχανάντων δίδαξε πάλι ο Σ. Μαντίδης. Τα γραμματοδιδασκαλεία όλων των ενοριών καταργήθηκαν με την εμφάνιση του χάρου τους Γ. Κυριακίδη  και πολλά παιδιά απ' όλες τις ενορίες συγκεντρώθηκαν στο σχολείο Ισχανάντων. Οι μαθητές του σχολείου Ισχανάντων αυξήθηκαν σε 185, πράγμα πρω­τοφανές για τη Σαντά. Κανένα σχολείο της Σαντάς μέχρι της καταστρο­φής δεν παρουσίασε την μαθητική αυτή πληθώρα. Τον Μάρτη της χρονιάς αυτής οι ιερείς παπα Γεώργιος Μωϋσιάδης και παπα Παύλος Κεχαγιόπουλος αποφάσισαν να μετατρέψουν τα γραμματοδιδασκαλεία τους σε δημοτικά σχολεία  και γι αυτό τον σκοπό ανέβηκαν στο Ισχανάντων, παρακολούθησαν πολλές φορές τις παραδόσεις του Σπύρου Μαντίδη, γιατί ανα­γνώριζαν κάποια ανωτερότητα σ’ αυτόν  και κατάρτισαν πρόγραμμα με τα μαθήματα του προγράμματος του σχολείου Ισχανάντων.

Λίγες μέρες αργότερα άρχισαν την εφαρμογή του προγράμματος ο μεν Παπα Γεώργιος Μωϋσιάδης στο σχολείο Κοζλαράντων, ο δε Παπά Παύλος Κεχαγιόπουλος στο σχολείο Ζουρνατσάντων. Οι Πιστοφανταίοι φιλοτιμήθηκαν κι  αυτοί να ιδρύσουν δημοτικό σχολείο, προσέλαβαν για δάσκαλο το Ισχανανταίο Γυμνασιόπαιδο Γιάννη  Αμάραντο και την επόμενη χρονιά λει­τούργησε το σχολείο τους.

Το σχολικό κτίριο του Ισχανάντων δεν ήταν δυνατόν να στεγάσει τα 200 περίπου παιδιά που φοιτούσαν σ' αυτό  και τέλη Μάη κάλε­σαν οι Σχολικοί Έφοροι και ο διευθυντής του σχολείου Σπύρου Μαντίδης γενι­κή συνέλευση των κατοίκων, όπου ααποφασίσθηκε να γίνουν προετοιμα­σίες για την ανέγερση νέου ευρύχωρου διδακτηρίου δίπλα στην εκκλη­σία της Αγίας Κυριακής. Για τον σκοπό αυτό έγινε μεταξύ των κατοίκων Ισχανάντων έρανος, ο οποιος απέδωσε το ποσόν των 200 χρυσών λιρών που ήσαν αρκετές για την ανέγερση του διδακτηρίου.

Στις εξετάσεις του σχολείου Ισχανάντων παρευρέθηκαν πάλι ο Γ. Κυριακίδης και οι άλλοι Τραπεζούντιοι, οι οποίοι έμειναν κστενθουσιασμένοι από την πρόοδο των μαθητών και από την φιλοξενία των κατοίκων. Ο Γ. Κυριακίδης μάλιστα δεν έβρισκε λέξεις να εκφράσει τη χαρά του για την πνευματική κίνηση που σημειώ­θηκε και στις άλλες ενορίες και παρακινούσε τους τοπικούς παράγοντες να ενισχύσουν ηθικά κοι υλικά τους νέους δασκάλους στις προσπάθειες τους.

Όταν ετοιμάσθηκαν οι Τραπεζούντιοι ν' αποχαιρετήσουν το πλήθος και να κατέβουν στην Τραπεζούντα, δή­λωσαν πως στα σχολεία των περιχώρων της Τραπεζούντας προχωρεί πιο αργά η μεταρρύθμιση και φώναξαν με ενθουσιασμό : Είστε αξιέπαινοι εσείς οι Σανταίοι για την εθνική σας αυτή δράση !