Πρώτα ονομαζόταν Γιαννάντων από το όνομα του μεγαλύτερου γιου του οικιστή Γιάννε. Αργότερα πήρε το όνομα Τερζάντων από το όνομα κάποιου ράφτη (τερζή).
Οι Σανταίοι την ονόμαζαν Κάθεν χωρίον γιατί ήταν η τελευταία (βορειότερη) ενορία. Ήταν η πιο φτωχή ενορία, από τους διαπληκτισμους και τα σκάνδαλα τριών προπάντων οικογενειών Γλιτσιάντων (Σπαθάρων), Εβλιάντων (Ηλιόπουλων) και Σιπάντων (Γραμματικόπουλων). Στα κοινοτικά ακολουθούσε πότε την ενορία Ισχανάντων και πότε την Πιστοφάντων. Είχε 500 ψυχές.
Εκκλησίες
Του Αγ. Θεοδώρου του Τήρωνος.
Παρεκκλήσια
Η Μεταμόρφωση στην άκρη του χωριού, Αέρτς ο Μαρέτες και η Ανάληψη (καλύβα χωρίς στέγη).
Ύδρευση
To πεγάδ τη Παγιάν, τη Παντίν, τη Γιαννάκ, τ’ Αϊβάζ.
Χαμαιλέτε τη Σιαπλάχ και τη Γιαμάκ. Νερόμυλοι που έχουν περιγραφεί.
Αφκά Παϊράμ. Βοσκότοπος. Οι Σανταίοι για να αποφύγουν την επίθεση των Κολοσιαλήδων και των άλλων Τούρκων, δήλωσαν ότι αλλαξοπιστούν και γιόρτασαν στο μέρος αυτό μαζί με τους Κολοσιαλήδες το πρώτο Παϊράμ (τη μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή των Μωαμεθανών) και από τότε πήρε το όνομα αυτό. Την ίδια στιγμή άλλοι Σανταίοι γιόρτασαν το Παϊράμ πάνω στο οροπέδιο, στο Απάν Παϊράμ .
ΑεΜαρίνα. Παρεκκλήσι Κοσλαράντων πάνω από το μύλο τη Γιαμάκ μέσα στο δάσος.
Τσιαμουρόπα (τουρκ. λάσπες). Ανοιξιάτικος και φθινοπωρινός συνοικισμός αγελάδων Κοσλαράντων.
Τη Μαρέτα τ’ ορμίν. Ρυάκι.
Αέρτς ο Μαρέτες. Παρεκκλήσι Τερζάντων. Το όνομά του το χρωστά ίσως στον ιδρυτή του Μαριόγλη.
Τη Χωρέτσας το κουτάλ. Κεφαλόβρυση της οποίας την κουτάλα έκανε η Χωρέτζα (ας Ανθεν το χωρίον).
Το Βαθύν τ' ορμίν. Βαθιά ρεματιά.
Νέκος. Βράχος ψηλότερα από το Βαθύν ορμίν.
Τη Λευκί τ' ορμίν. Ρεματιά με δασικές λεύκες και καλύβες για φθινοπωρινή βοσκή.
Τη Τοσουνάβας το κουτάλ . Κεφαλόβρυση της οποίας την κουτάλα έκανε η Τοσουνάβα (Ταυρίδου).
Το Πουρούν (τουρκ. προεξοχή). Προεξοχή του βουνού και καλύβες για φθινοπωρινό συνοικισμό αγελάδων Πιστοφάντων.
Τη Καμένονος τ' ορμίν. Ρεματιά.
Καμένος. Δάσος που κάηκε και φθινοπωρινός συνοικισμός αγελάδων.
Τη Λύκονος το Λαγκάδ. Λαγκαδιά όπου συχνά ήταν κρυμμένος λύκος.
Κιλκιανλούχ (τουρκ. δάσος οξιάς). Μεγάλο δάσος οξιάς.
Τη Κιλιανλουχί τ' ορμίν. Ρεματιά.
Οι Σανταίοι την ονόμαζαν Κάθεν χωρίον γιατί ήταν η τελευταία (βορειότερη) ενορία. Ήταν η πιο φτωχή ενορία, από τους διαπληκτισμους και τα σκάνδαλα τριών προπάντων οικογενειών Γλιτσιάντων (Σπαθάρων), Εβλιάντων (Ηλιόπουλων) και Σιπάντων (Γραμματικόπουλων). Στα κοινοτικά ακολουθούσε πότε την ενορία Ισχανάντων και πότε την Πιστοφάντων. Είχε 500 ψυχές.
 |
| Αγ. θεοδώρου |
Εκκλησίες
Του Αγ. Θεοδώρου του Τήρωνος.
Παρεκκλήσια
Η Μεταμόρφωση στην άκρη του χωριού, Αέρτς ο Μαρέτες και η Ανάληψη (καλύβα χωρίς στέγη).
Ύδρευση
To πεγάδ τη Παγιάν, τη Παντίν, τη Γιαννάκ, τ’ Αϊβάζ.
1) Από Τερζάντων προς Κιλκιανλούχ και Γαράκοτυλ
Χαμαιλέτε τη Σιαπλάχ και τη Γιαμάκ. Νερόμυλοι που έχουν περιγραφεί.
Αφκά Παϊράμ. Βοσκότοπος. Οι Σανταίοι για να αποφύγουν την επίθεση των Κολοσιαλήδων και των άλλων Τούρκων, δήλωσαν ότι αλλαξοπιστούν και γιόρτασαν στο μέρος αυτό μαζί με τους Κολοσιαλήδες το πρώτο Παϊράμ (τη μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή των Μωαμεθανών) και από τότε πήρε το όνομα αυτό. Την ίδια στιγμή άλλοι Σανταίοι γιόρτασαν το Παϊράμ πάνω στο οροπέδιο, στο Απάν Παϊράμ .
ΑεΜαρίνα. Παρεκκλήσι Κοσλαράντων πάνω από το μύλο τη Γιαμάκ μέσα στο δάσος.
Τσιαμουρόπα (τουρκ. λάσπες). Ανοιξιάτικος και φθινοπωρινός συνοικισμός αγελάδων Κοσλαράντων.
Τη Μαρέτα τ’ ορμίν. Ρυάκι.
Αέρτς ο Μαρέτες. Παρεκκλήσι Τερζάντων. Το όνομά του το χρωστά ίσως στον ιδρυτή του Μαριόγλη.
Τη Χωρέτσας το κουτάλ. Κεφαλόβρυση της οποίας την κουτάλα έκανε η Χωρέτζα (ας Ανθεν το χωρίον).
Το Βαθύν τ' ορμίν. Βαθιά ρεματιά.
Νέκος. Βράχος ψηλότερα από το Βαθύν ορμίν.
Τη Λευκί τ' ορμίν. Ρεματιά με δασικές λεύκες και καλύβες για φθινοπωρινή βοσκή.
Τη Τοσουνάβας το κουτάλ . Κεφαλόβρυση της οποίας την κουτάλα έκανε η Τοσουνάβα (Ταυρίδου).
Το Πουρούν (τουρκ. προεξοχή). Προεξοχή του βουνού και καλύβες για φθινοπωρινό συνοικισμό αγελάδων Πιστοφάντων.
Τη Καμένονος τ' ορμίν. Ρεματιά.
Καμένος. Δάσος που κάηκε και φθινοπωρινός συνοικισμός αγελάδων.
Τη Λύκονος το Λαγκάδ. Λαγκαδιά όπου συχνά ήταν κρυμμένος λύκος.
Κιλκιανλούχ (τουρκ. δάσος οξιάς). Μεγάλο δάσος οξιάς.
Τη Κιλιανλουχί τ' ορμίν. Ρεματιά.
Σκουτελίτζα. Ρεματιά. To όνομά του φανερώνει πήλινο δοχείο βελνικωμένο.
Γαρά Κοτύλ. Βλ. Φτελένια.
2) Από Τερζάντων προς Τρανόν Φτελέν
Αρόζ. Τοποθεσία έξω από το χωριό, της οποίας άγνωστη είναι η ετυμολογία.
Γαργαλάτς. Τοποθεσία με πολλές πέτρες στρογγυλές (γαργαλάτς πέτρα στρογγυλή).
Ανεφοροκέφαλος. Το τέλος του ανηφορικού δρόμου.
Κουτάλ. Κεφαλόβρυση.
Το Γεφύρ τ’ Ά-Γιαννί. Πέτρινη θολωτή γέφυρα πάνω στο ποτάμι της Χαρτωτής.
Ά-Γιάννες. Παρεκκλήσι σε ίσωμα και γυμνό από δένδρα, κοινό όλης της Σαντάς που γιόρταζε στις 29 Αυγούστου.
Κουτάλ και Καθιστέρας Ά-Γιαννί. Κεφαλόβρυση και ξερότοιχος για τους κουρασμένους.
Τη Παύλ . Ομαλή γυμνή έκταση. Αγνωστη η ετυμολογία.
Τ' Εβλιά το τεκιανόπον. Ερείπια μικρομάγαζου του Χαρ. Εβλιά, που το παράτησε γιατί σκότωσε τον Τούρκο Σαλέχ, που ήρθε να τον ληστεύσει. Να και ένα σχετικό δίστιχο:
Κοντός, κοντός ο Εβλιάς και με το τυφιαγκόπον,
εσκότωσε και τον Σαλέχ, απέσ σο τικιανόπον.
Τη Μερτσιάν. Σπίτι δεξιά του δρόμου, όπου χειμώνα καλοκαίρι έμενε ο Μερτσιάντζ.
Τη Πιπιλίκα. Σπίτι του Πιπιλίκα δεξιά του δρόμου, όπου κατασκεύαζε βαρέλια.
Τη Καρπαρίκα τ' ορμίν. Ρεματιά με πολλούς θάμνους καρπαρίτας, φυτού από τους σπόρους του οποίου κατασκευάζουν και σήμερα φθηνά κομπολόγια.
Το Χαντζάρ. Χειμωνιάτικος συνοικισμός Τερζάντων από 10 σπιτάκια. Το όνομα φανερώνει μέρος καψαλισμένο από πυρκαγιά.
Αμονοκούρ. Δάσος αραιό. Το όνομά του ίσως να έγινε από το Μονόν - κουρίν.
Τη Χαπιάρ. Σπίτι του Χαπιάρ (Αγγελίδη) δεξιά.
Τρανόν Φτελέν. Συνοικισμός από 15 οικογένειες και δύο μικρομάγαζα.
 |
| Ισχανάντων- Πινατάντων - Τερζάντων |
3) Από Τερζάντων προς Τραπεζούντα
Τοι Κλερθάντων. Συνοικισμός από 2 οικογένειες πάνω από την ενορία.
Toι Γιαννιτσάντων. Συνοικισμός από 3 οικίες που κατοικούνταν μόνο το καλοκαίρι.
Κοιλάδ. Βλ. Ισχανάντων.
4) Από Τερζάντων προς Χαρτωτή
Τ' Ηλί τ' ομάλ. Β.Δ. του χωριού χορτολίβαδο.
Στάθης Αθανασιάδης (Γεροστάθης)
Εκπαιδευτικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου