Μια βδομάδα ύστερα από τον εκτοπισμό
του πληθυσμού της Σαντάς , μόλις απομακρύνθηκε ο στρατός οι αντάρτες γυρίσανε
στα χωριά και η πρώτη τους φροντίδα ήταν να συγκεντρώσουν για τον εαυτό
τους από τους παχτσέδες των χωριών πατάτες και λάχανα για τον χειμώνα.
Για την συντήρηση των γυναικόπαιδων δεν παρουσιάστηκε ανάγκη να
σκεφτούν γιατί μέσα σε λίγες μέρες όλα σχεδόν τα γυναικόπαιδα έφυγαν στην
Τραπεζούντα και στη Γεμουρά , τα λίγα που έμειναν στα Σέλια του Πογιαχανέ
φρόντιζαν μόνα τους να προμηθευτούν κατά τη διάρκεια της νύχτας πατάτες και
λάχανα από τους παχτσέδες του αντικρινού χωριού Δώδεκα Αλάτια.
Με μεγάλη αδημονία και αγανάκτηση είδανε οι αντάρτες τότε τους
γύρω της Σαντάς Τούρκους να μπαινοβγαίνουν στη Σαντά για να λεηλατήσουν τα
άθικτα σπίτια και να κλέψουν σανίδια, κεραμίδια και οτιδήποτε άλλο. Όταν όμως
ύστερα από λίγες μέρες οι Τούρκοι έβαλαν χέρι στους λαχανόκηπους και στα
πατατοχώραφα, τότε πια έφτασε το μαχαίρι στο κόκκαλο. Είδαν τότε οι αντάρτες
πως κλέβονται από τους Τούρκους οι πατάτες και τα λάχανα που ήσαν απαραίτητα
για τη συντήρηση τους και ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι τους. Μια μέρα κάτω
στο Παϊράμ πιάσανε 7 Τούρκους που κλέψανε πατάτες
και λάχανα για να τα μεταφέρουν στα χωριά τους. Αυτούς τους φέρανε στο Βαθίν τ' ορμίν και τους σκοτώσανε με μαχαιριές.
Οι αντάρτες σκεφτήκανε ότι έπρεπε με κάθε θυσία να περισώσουν τα
λαχανικά των παχτσέδων της Σαντάς και αποφάσισαν να χτυπήσουν και να
τρομοκρατήσουν τους Τούρκους που θα τολμούσαν να εισβάλουν την Σαντά και να ρημάξουν τους λαχανόκηπους.
Το βράδυ της ίδιας μέρας που σκοτώσανε τους 7 Τούρκους μπήκανε σε
μια σπηλιά έξω από των Ζουρνατσάντων , στήσανε εκεί ενέδρα το πρωί και
περιμένανε. Φάνηκαν τότε να βγαίνουν από τα χωριά μας πολλοί Τούρκοι φορτωμένοι
κεραμίδια, πατάτες, λάχανα και άλλα κλοπιμαία. Επίσης κατέβαιναν από το
Κωφολείβαδο και άλλοι Τούρκοι για να μπουν στα χωριά μας. Αυτοί που ήσαν
φορτωμένοι μόλις είδανε τους αντάρτες τρόμαξαν ρίξανε τα φορτία τους και
... τόδωσαν δρόμο. Οι αντάρτες ανοίξανε πυρ εναντίον τους και σκοτώσανε 32 απ'
αυτούς. Έτσι σταμάτησε η λεηλασία, αλλά πολλοί παχτσέδες ρημάχτηκαν και
οι αντάρτες κατέγιναν τότε στο να περιμαζέψουν τ' απομεινάρια και να τα
συγκεντρώσουν στις σπηλιές και στα δάση για να τους χρησιμέψουν στην
ανάγκη. Επειδή όμως δεν ήταν δυνατόν να ζήσουν οι αντάρτες μονάχα με πατάτες
και λάχανα αναγκάστηκαν να κάνουν επιδρομές στα γύρω τουρκοχώρια για να
προμηθευτούν ψωμί και άλλα τρόφιμα τα οποία τους πρόσφεραν οι Τούρκοι,
από φόβο περισσότερο.
Για την προμήθεια των τροφίμων συχνά πυκνά οι αντάρτες
επισκέπτονταν, μετά την καταστροφή της Σαντάς τα χωριά της περιφέρειας Σουμελά και της Γαλίανας, οι δε Γαλιανίτες και Σουμελιώτες με μεγάλη προθυμία τους πρόσφεραν ότι μπορούσαν. Το γεγονός
αυτό το έμαθαν οι Αρχές, οι οποίες αποφάσισαν μια μέρα να εκτοπίσουν και τον ελληνικό πληθυσμό της Γαλίανας. Είδε κι έπαθε ο Ηγούμενος
της Μονής Περιστερά Γρηγόριος να σταματήσει το κακό. Συγκέντρωσε με πολλούς
κόπους 1.200 τούρκικες παγκανότες και τις πρόσφερε στους ισχυρούς
Τούρκους. Έτσι έσωσε και τον ελληνικό πληθυσμό της Γαλίανας , εξασφάλισε δε έμμεσα και την
διατροφή των ανταρτών της Σαντάς.
Μιλτιάδης Κ. Νυμφόπουλος
Εκπαιδευτικός
Ιστοριογράφος της Σαντάς
Μιλτιάδης Κ. Νυμφόπουλος
Εκπαιδευτικός
Ιστοριογράφος της Σαντάς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου