Ο γραίον και η γραία (Σατιρικό ποίημα)

Ακσέστεν μίαν ντ’ έπαθαν ο γραίον και η γραία, 

εσκάλωσαν και έλεγαν ντ’ εποίναν σα παλαία.

-Εξέρ’τς, λέει άτον η γραία, άσ’  επαίρα σε μαλέα, 

άρ ατότε κουσούρ’ ’κ’ είχα, τ’ εμορφιάδας  όλια είχα.

Τ’ οφρύδια μ’ εταν γαϊτάνια κι είχα έμορφα κερτάνια, 

το στόμα μ’ έτον μικρόν, το πρόσωπο μ’ στρογγυλόν

και τσαχούρια τ’ ομματόπα μ’ κι άμον αίμαν τα χειλόπα μ’. 

Έπρεπε με βασιλέας, γιόκ άμον εσέν σιαφλέας.

Τ’ ωτία σ’ άμον καλάθια, τα γένια σ’ άμον χωράφια.

Αρ εκούζεψεν ο γραίον.

-Ναι κουτσή, λέει, μαλλιαρία, τσί θ’ επαίρνε σε, γιά πέ με, 

αρ  εσέν την τσιμπλιαρίαν; Τα μαγλόπα σ’ εσουφρώθαν, 

ελείφτασεν τ’ αχουλόπο σ’ κι εζάρωσεν το στομόπο σ’.

 Άγρια- άγρια ντο τερείς, να μασάς πα ’κ’ επορείς.

Αρ εκούζεψεν η γραία.

-Τέρεν, λέει άτον μυξέα, όι να βράζω σε σιαφλέα,

το μυτί σ’ πα ’κι τερείς, να συντσιών’τς πα ’κ’ επορείς.

Κι ετάλεψεν σα γενόπα τ’ και σ’ άσπρα τα μουστακόπα τ’.

Η γραία ’κι λαλασεύ’, σο χτούπιμαν πουγουσεύ’.

- Όϊ, τζαΐζ’  ο κοτσιαμάνον, τα μαλλία σ’ θα αχπάνω.

Ετάλεψεν σα μαλλία άτ’ς και εξέβεν η λαλία τ'ς.

-Όϊ  εχτούπ’σες τα μαλλία μ’ και εποίκες με κελίαν.

-Κι άμ εσύ τα μουστακόπα μ’ κι εναν-εναν τα γενόπα μ’, 

εχτούπ’σες άτα, ναι γάρη, ’ποικες με άμον παλληκάρι!

Η γραία σκαλών' και κλαίει και ο γραίον ατέν λέει:

-Εσύ με την μασχαρίαν, ’χτούπ’σες  ολια τα μαλλία μ’.

Ο γραίον ανοί τα χέρια τ’, αγκαλιάσκετ’ την στερέα τ’.

Η γραία άλλο ’κί κλαίει, τον γραίον άτ’ς λαλασεύ’!

Η Δοξία και ο 'Παμεινώντας

                                      ★★★

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

κερτάνια = το καρέ της γυναίκας, κάλλη (μεταφορ.),

τσαχούρια = γαλανά,

εκούζεψεν = παραθύμωσε,

μαλλιαρία = μαλλιάρα, βρωμιάρα,

τσιμπλιαρίαν = τσιμπλιάρα,

αχουλόπον = μυαλουδάκι,

συντσιών’τς = μιλάς, συζητάς,

ετάλεψεν = έπιασε βίαια,

λαλασεύ' = χαϊδεύει,

χτούπιμαν = βίαιο βγάλσιμο,

πογουσεύ’ = αγωνίζεται με πείσμα, με πάθος,

κοτσιαμάνον = άντρας, σύζυγος,

αχπάνω = βγάζω βίαια,

κελίαν = φαλακρή,

γάρη = γυναίκα,

μασχαρίαν = το αστείο, αστειότητα, στερέα = αγάπη, αγαπημένη, (μεταφορ.).

Σημ. Είναι πολύ χαριτωμένα τα καυγαδάκια τούτα ανάμεσα στο γερασμένο αντρόγυνο. Δεν πρόκειται για πραγματικές έριδες. Είναι ερεθίσματα περιστασιακά. Οι γλυκές αναμνήσεις του παρελθόντος δεν αφήνουν τον γέρικο θυμό να ξεχειλίσει.

 Μόνον οι πρώτοι δύο στίχοι είναι δεκαπεντασύλλαβοι και  έχουν μέτρο ιαμβικό. Όλοι οι άλλοι έχουν τροχαϊκό μέτρο και είναι δεκατετρασύλλαβοι ή δεκαεξασύλλαβοι.

Ο γέρος κι η γριά

Ακούστε ο γέρος κι η γριά μια μέρα, τι έπαθαν,

 θυμηθήκαν τα νιάτα τους και λέγανε τι κάναν.

Και του λέει πρώτα εκείνη, σαν σε πήρα βρε μισκίνη, 

κουσούρι τότε δεν είχα και τα κάλλη  όλα είχα.

Είχα φρύδι γαϊτανάκι, κάτασπρο το καρεδάκι

 και μικρό το στοματάκι, στρογγυλό το προσωπάκι

 και τσακίρικο ματάκι και σαν αίμα το χειλάκι.

Μάξιζε και βασιλιάς! Βρε σαλιάρη, τι κοιτάς;

Δες τ’ αυτιά σου τα καλάθια και τα γένια, σαν χωράφια!

 Παραθύμωσε ο γέρος.

-Βρε κουρέλι με τις τρίχες, που σ’ απέφευγαν οι άντρες,

 πούχες μάτια με τις τσίμπλες και στο πρόσωπο τις ζάρες, 

το μυαλό σου είν’ λειψό και το στόμα σου στραβό. 

Αγρια, τι μέ θωρείς; Να μασήσεις δεν μπορείς.

Κι ή γριά παραθυμώνει.

-Άκου βρε παλιομυξιάρη, να σε βράσω βρε σαλιάρη,

 τη μύτη σου να κοιτάς! Δεν μπορείς και να μιλάς.

Και τα γένια του αρπάζει, τα μουστάκια του τραβάει!

Δεν χαϊδεύει η γριά, γενιομούστακα μαδά!

- Ωχ... ο γέροντας φωνάζει! Τα μαλάκια της αρπάζει 

και σαν πιάνει τα μαλλιά και της βγαίνει η λαλιά!

-Ωχ... όλα μου τάχεις βγάλει και φαλακρή μ’ έχεις κάνει.

-Μα εσύ το μουστακάκι και τα γένια μου με άχτι, 

όλα μου τα έχεις βγάλει, μ’ έκανες σαν παλικάρι!

 Αρχισε η γριά να κλαίει, μα ο γέροντας της λέγει:

-Με τ’ αστεία σου, γριά μου, μου μάδησες τα μαλλιά μου!

 Έλα, έλα βρε γριά μου, έλα μέσ’ στην αγκαλιά μου!

 Η γριούλα πια δεν κλαίει και τον γέρο της χαϊδεύει!...

Στάθης  Ι. Ευσταθιάδης