ΚΛΑΡΙΝΟ, ΒΙΟΛΙ κ.ά.

Το κλαρίνο είναι σύγχρονο δημιούργημα. Χαρακτηρίζεται ως ευθύαυλος, που συσχετίζεται άμεσα με τον αρχαίο αυλό. 
Τελειοποιείται το 1690 στην Νυρεμβέργη από τον Χριστόφορο Ντέννερ.

Μεταγενέστερα βελτιώνεται ακόμη περισσότερο. Είναι γνωστό στο Δυτικό Πόντο και στην περιοχή Καρς.

Για το βιολί, που είναι γνωστό στις ίδιες —όπου και το κλαρίνο— περιοχές του Πόντου, λέγεται ότι προέρχεται από το ινδικό όργανο «ραβάναστρον» ή «ραβανάστρα» και, κατ’ άλλους, από το αραβικό μονόχορδο όργανο «ρεμπέκ», το οποίο εμφανίζεται στήν Κεϋλάνη τό 5000 π.Χ. Η τελειοποίηση και του βιολιού γίνεται στην Ευρώπη κατά τους τελευταίους αιώνες,

Το ούτι, η κιθάρα, το μαντολίνο κ.ά. χρησιμοποιούνται από ποντίους ορισμένων περιοχών, όχι όμως σαν γνήσια μουσικά λαϊκά όργανα, αλλά απλώς σαν μουσικά εκφραστικά μέσα για την απόδοση όχι τόσο παραδοσιακών σκοπών, όσο για την εκτέλεση διαφόρων άλλων τραγουδιών. 

Υπάρχουν βέβαια και άλλοι τρόποι, με τους οποίους εκφράζει ο λαός τα μουσικά του αισθήματα, όπως αύτά διαμορφώνονται μέσα στά πλαίσια τής γραφικής αγροτικής ζωής. Π.χ., με την κατασκευή ενός πρόχειρου καί υποτυπώδους αυλίσκου «ζαμπάρα» από καλάμι σταχυού. Οι μουσικές αυτές επιδόσεις αποτελούν κυρίως ψυχαγωγία των παιδιών και προπαίδεια για την κατοπινή είσοδό τους στη σφαίρα της ποντιακής μούσας.

Εκτός από τον συνδυασμό ζουρνά και νταουλιού, εναρμονίζονται και άλλα όργανα για τη συγκρότηση λαϊκών ορχηστρών. Σε περιοχές, π.χ., του Δυτικού Πόντου και του Κάρς συγκροτούνται τέτοιες ορχήστρες με κλαρίνο (ή ζουρνά), βιολί (ή λύρα), νταούλι (στην Κερασούντα π.χ., ούτι ή κιθάρα) κλπ., που καλύπτουν ανάγκες, μουσικές και χορευτικές, στα διάφορα πανηγύρια, τους γάμους κλπ.