Ο βίος του Επιτροπάτου της Υπερκαυκασίας στάθηκε εφήμερος. Όταν τον Μάη του 1918 συνήλθε στο Βατούμ μια συνδιάσκεψη για τη σύναψη ειρήνης ανάμεσα στις τρεις εθνότητες από τη μια μεριά και την Τουρκία από την άλλη, δεν άργησαν να εκδηλωθούν διαφωνίες ανάμεσα στις εθνότητες - μέλη του Επιτροπάτου. Έτσι, η Συνέλευση της 26 Μαΐου 1918 κήρυξε τη διάλυση του Επιτροπάτου και την ίδρυση τριών ανεξάρτητων Δημοκρατιών, της Αρμενίας, της Γεωργίας και του Αζερμπαϊτζάν. Όμως, οι τρεις αυτές Δημοκρατίες αποδείχτηκαν τελικά πιο εύθραστες από το Επιτροπάτο.
Το Μάρτη του 1918, ενώ συνεχιζόταν ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, υπογράφτηκε η γνωστή Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ με την οποία η Τουρκία αποκτούσε ξανά τις επαρχίες του Καρς και του Αρταχάν. Ήδη, λίγο νωρίτερα, αμέσως μετά την έκρηξη της Οκτωβριανής Επανάστασης, τα ρωσικά στρατεύματα εγκατέλειψαν τις τουρκικές επαρχίες, τις οποίες είχαν καταλάβει με την προέλαση του 1916 .
Αυτό είχε δυσμενείς επιπτώσεις στους ελληνικούς πληθυσμούς που κατοικούσαν στις επαρχίες του Πόντου, κοντά στα ρωσοτουρκικά σύνορα καθώς επίσης και στους Έλληνες της Αρμενίας. Τα ρωσικά στρατεύματα, καθώς υποχωρούσαν, χωρίς κάποιο οργανωμένο σχέδιο, άφηναν πίσω τους πολύτιμο στρατιωτικό υλικό και αποθήκες με τρόφιμα στα προελαύνοντα τουρκικά στρατεύματα. Οι Έλληνες των παραπάνω περιοχών περιήλθαν σε δεινή κατάσταση, αδύναμοι και αβοήθητοι μπροστά στην επερχόμενη τουρκική απειλή.
Αφού, λοιπόν, τα ρωσικά στρατεύματα είχαν αποχωρήσει από τις περιοχές, τις οποίες είχαν καταλάβει με την προέλασή τους του 1916, ακολούθως αποχώρησαν και από τις περιοχές του Καυκάσου.
Από την άλλη μεριά, η Τουρκία, εφαρμόζοντας τους όρους της Συνθήκης του Μπρεστ-Λιτόφσκ, εισέβαλε στρατιωτικά στον Καύκασο και μέσα σε λίγες εβδομάδες είχε καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν. Ακόμη, τον Μάρτη του 1918 αποχώρησαν από το Καρς και οι τελευταίες ρωσικές αρχές. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να διακοπεί και τυπικά ο ανεξάρτητος βίος της Αρμενίας. Επίσης, η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν μετατράπηκε σε πειθήνιο όργανο της Τουρκικής διοίκησης, ενώ η Γεωργία απέφυγε βέβαια την τουρκική κατοχή, από την άλλη μεριά όμως έχασε την ανεξαρτησία τους, αφού την ίδια περίοδο εγκαταστάθηκε στην πρωτεύουσά της, την Τιφλίδα, γερμανική φρουρά.
Ιωάννης Φ. Καζταρίδης
Το Μάρτη του 1918, ενώ συνεχιζόταν ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, υπογράφτηκε η γνωστή Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ με την οποία η Τουρκία αποκτούσε ξανά τις επαρχίες του Καρς και του Αρταχάν. Ήδη, λίγο νωρίτερα, αμέσως μετά την έκρηξη της Οκτωβριανής Επανάστασης, τα ρωσικά στρατεύματα εγκατέλειψαν τις τουρκικές επαρχίες, τις οποίες είχαν καταλάβει με την προέλαση του 1916 .
Αυτό είχε δυσμενείς επιπτώσεις στους ελληνικούς πληθυσμούς που κατοικούσαν στις επαρχίες του Πόντου, κοντά στα ρωσοτουρκικά σύνορα καθώς επίσης και στους Έλληνες της Αρμενίας. Τα ρωσικά στρατεύματα, καθώς υποχωρούσαν, χωρίς κάποιο οργανωμένο σχέδιο, άφηναν πίσω τους πολύτιμο στρατιωτικό υλικό και αποθήκες με τρόφιμα στα προελαύνοντα τουρκικά στρατεύματα. Οι Έλληνες των παραπάνω περιοχών περιήλθαν σε δεινή κατάσταση, αδύναμοι και αβοήθητοι μπροστά στην επερχόμενη τουρκική απειλή.
Αφού, λοιπόν, τα ρωσικά στρατεύματα είχαν αποχωρήσει από τις περιοχές, τις οποίες είχαν καταλάβει με την προέλασή τους του 1916, ακολούθως αποχώρησαν και από τις περιοχές του Καυκάσου.
Από την άλλη μεριά, η Τουρκία, εφαρμόζοντας τους όρους της Συνθήκης του Μπρεστ-Λιτόφσκ, εισέβαλε στρατιωτικά στον Καύκασο και μέσα σε λίγες εβδομάδες είχε καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν. Ακόμη, τον Μάρτη του 1918 αποχώρησαν από το Καρς και οι τελευταίες ρωσικές αρχές. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να διακοπεί και τυπικά ο ανεξάρτητος βίος της Αρμενίας. Επίσης, η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν μετατράπηκε σε πειθήνιο όργανο της Τουρκικής διοίκησης, ενώ η Γεωργία απέφυγε βέβαια την τουρκική κατοχή, από την άλλη μεριά όμως έχασε την ανεξαρτησία τους, αφού την ίδια περίοδο εγκαταστάθηκε στην πρωτεύουσά της, την Τιφλίδα, γερμανική φρουρά.
Ιωάννης Φ. Καζταρίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου