1913
1 Ιανουαρίου: Παράτολμη ενέργεια του τουρκικού καταδρομικού Χαμηδιέ αιφνιδιάζει τα ελληνικά πλοία που κάνουν περιπολία, από τα οποία καταφέρνει να ξεφύγει. Έπειτα από δύο μέρες βομβαρδίζει την Ερμούπολη της Σύρου και το επίτακτο Μακεδονία που βρίσκεται εκεί, το οποίο αυτοβυθίζεται για να αποφύγει την αιχμαλωσία.
5 Ιανουαρίου: Ο ελληνικός στόλος εξαναγκάζει τον τουρκικό, έπειτα από δεινή καταδίωξη, να υποχωρήσει στα Στενά των Δαρδανελίων (ναυμαχία της Λήμνου).
11 Ιανουαρίου: Η τουρκική κυβέρνηση υπό τον Μαχμούτ Σεφκέτ ανατρέπεται από πραξικόπημα του ισχυρού άντρα του κομιτάτου «Ένωση και Πρόοδος» Εμβέρ μπέη, με αποτέλεσμα να διακοπούν οριστικά οι συνομιλίες της Πρεσβευτικής Συνδιάσκεψης του Λονδίνου.
24 Ιανουαρίου: Το αεροσκάφος Ναυτίλος τύπου Maurice Farman Hydroplane, με πιλότο τον υπολοχαγό Μιχαήλ Μουτούση και παρατηρητή το σημαιοφόρο Αριστείδη Μωραϊτίνη, εκτελεί με επιτυχία τολμηρή αναγνωριστική πτήση πάνω από τον τουρκικό ναύσταθμο του Ναγαρά στα Δαρδανέλια. Εκεί καταγράφει με ακρίβεια τις θέσεις του τουρκικού στόλου.
10 Φεβρουαρίου: Ο ολυμπιονίκης της Στοκχόλμης (1912) Κώστας Τσικλητήρας πεθαίνει από μηνιγγίτιδα στο μέτωπο. Ο εξαίρετος αθλητής αρνείται να εκμεταλλευτεί τις αθλητικές του επιτυχίες για να αποφύγει τη στράτευση. Ο Τσικλητήρας είναι συγχρόνως και ο βασικός τερματοφύλακας του Πανελλήνιου Ποδοσφαιρικού Ομίλου -Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών πριν από το 1910-, ο οποίος αργότερα μετονομάζεται σε ΠΑΟ.
19 Φεβρουαρίου: Αρχίζει η ελληνική γενική επίθεση για την κατάληψη των Ιωαννίνων.
20 Φεβρουαρίου: Ελληνικά τμήματα του 1ου Συντάγματος Ευζώνων (ταγματάρχης Βελισσαρίου) καταλαμβάνουν αιφνιδιαστικά τις νότιες παρυφές της πόλης των Ιωαννίνων, αναγκάζοντας τον Εσάτ πασά, που νομίζει ότι το μέτωπο έχει καταρρεύσει, να ζητήσει εσπευσμένα συνθηκολόγηση.
21 Φεβρουαρίου: Ο ελληνικός στρατός εισέρχεται στα Ιωάννινα έπειτα από πολιορκία ενός και πλέον μήνα. Τα τουρκικά στρατεύματα παραδίδονται άνευ όρων.
22 Φεβρουαρίου: Ο αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος εισέρχεται θριαμβευτικά στα Ιωάννινα.
23 Φεβρουαρίου: Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει το Λεσκοβίκι της Βόρειας Ηπείρου.
24 Φεβρουαρίου: Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει την Κόνιτσα και την Πάργα.
25 Φεβρουαρίου: Απελευθερώνονται οι Φιλιάτες.
2 Μαρτίου: Καταλαμβάνεται η Σάμος.
3 Μαρτίου: Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει το Αργυρόκαστρο και το Δέλβινο.
Αεροσκάφος τύπου Bleriot ΧΙ-2 Genie, με κυβερνήτη τον έφεδρο ανθυπολοχαγό του μηχανικού Εμμανουήλ Αργυρόπουλο και παρατηρητή τον ιδιώτη Κωνσταντίνο Μάνο, συντρίβεται εξαιτίας μηχανικής βλάβης κοντά στο Λαγκαδά και σκοτώνονται και τα δύο μέλη του πληρώματος. Είναι οι πρώτοι νεκροί στην ιστορία της στρατιωτικής αεροπορίας στην Ελλάδα.
4 Μαρτίου: Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει τους Αγίους Σαράντα και την επομένη το Τεπελένι.
5 Μαρτίου: Δολοφονείται στη Θεσσαλονίκη ο βασιλιάς Γεώργιος Α' από κάποιο ανισόρροπο άτομο (Σχινάς). Μερικοί ιστορικοί και πολιτικοί προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι ο δολοφόνος ενήργησε για λογαριασμό ξένης δύναμης (Γερμανίας ή Βουλγαρίας;).
8 Μαρτίου: Ο Κωνσταντίνος ορκίζεται βασιλιάς με το όνομα Κωνσταντίνος Α'.
31 Μαρτίου: Η Βουλγαρία συνάπτει ανακωχή με την Τουρκία.
22 Απριλίου: Υπογράφεται Ελληνοσερβικό Πρωτόκολλο, το οποίο περιγράφει αδρά τα ελληνοβουλγαρικά και σερβοβουλγαρικά σύνορα. Παράλληλα, προβλέπει και τις αμοιβαίες εγγυήσεις σε περίπτωση βουλγαρικής επίθεσης.
1 Μαΐου: Υπογράφεται Ελληνοσερβική Στρατιωτική Σύμβαση.
6 Μαΐου: Σοβαρά επεισόδια λαμβάνουν χώρα ανάμεσα σε ελληνικές και βουλγαρικές μονάδες στον Αγγίστα (σ.σ. Αγγίτης) ποταμό νοτιοανατολικά των Σερρών.
8-18 Μαΐου: Οι βουλγαρικές δυνάμεις προσπαθούν να προωθηθούν στην ουδέτερη ζώνη και να απωθήσουν τις ελληνικές από την περιοχή του Παγγαίου. Οι Έλληνες αντιστέκονται. Σποραδικές συγκρούσεις σημειώνονται στην περιοχή της Νιγρίτας Σερρών. Έπειτα από συνεννόηση των κυβερνήσεων των δύο χωρών σταματούν οι αψιμαχίες.
17 Μαΐου: Υπογράφεται στο Λονδίνο η ομώνυμη συνθήκη ανάμεσα στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία, το Μαυροβούνιο, τη Σερβία και την Τουρκία, με την οποία η τελευταία εκχωρεί στους συμμάχους τα εδάφη δυτικά της γραμμής Αίνου (επί του Αιγαίου Πελάγους)-Μηδείας (επί του Ευξείνου Πόντου) και παραιτείται από κάθε κυριαρχικό δικαίωμα επί της Κρήτης. Εκκρεμεί το ζήτημα της κυριαρχίας των νησιών του βόρειου και του ανατολικού Αιγαίου.
18 Μαΐου: Ιδρύεται από τον Ευάγγελο και τον Σωτήρη Παπαστράτο η ομόρρυθμη καπνεμπορική εταιρεία «Αφοί Παπαστράτου».
19 Μαΐου: Υπογράφεται στη Θεσσαλονίκη Ελληνοσερβική Αμυντική Συνθήκη.
16 Ιουνίου: Ο βουλγαρικός στρατός εξαπολύει ταυτόχρονα επίθεση εναντίον των σερβικών θέσεων στη Γευγελή και των ελληνικών στις Ελευθερές και στο Τσάγεζι. Αρχίζει ο IV Βαλκανικός Πόλεμος, ο οποίος θα οδηγήσει τελικά στη συντριβή της Βουλγαρίας και σε αναδιανομή των εδαφών της Μακεδονίας.
17 Ιουνίου: Εκκαθαρίζεται η πόλη της Θεσσαλονίκης από τα δύο βουλγαρικά τάγματα.
19 (-21) Ιουνίου: Ο ελληνικός στρατός συντρίβει τις βουλγαρικές δυνάμεις στη διπλή μάχη του Κιλκίς και του Λαχανά.
20 Ιουνίου: Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει τη Γευγελή και τη Νιγρίτα.
21 Ιουνίου: Ο ελληνικός στρατός κυριεύει το Κιλκίς, το Καλίνοβο (σημ. Σουλτογιανναίικα) και το Λαχανά.
23 Ιουνίου: Καταλαμβάνεται η Δοϊράνη.
26 Ιουνίου: Καταλαμβάνεται η Στρωμνίτσα.
27 Ιουνίου: Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει την Καβάλα και εκδιώκει από την πόλη τα βουλγαρικά στρατεύματα. Την ίδια μέρα κυριεύει και το Σιδηρόκαστρο (Ντεμίρ Χισάρ).
28 Ιουνίου: Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει τις Σέρρες.
30 Ιουνίου: Καταγγέλλονται ωμότητες σε βάρος του άμαχου πληθυσμού στην περιοχή του Δοξάτου από τις βουλγαρικές δυνάμεις που υποχωρούν.
1 Ιουλίου: Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει την πόλη της Δράμας, την οποία έχουν εγκαταλείψει τα βουλγαρικά στρατεύματα που υποχωρούν.
3 Ιουλίου: Απελευθερώνεται ο Μελένικος. Την ίδια μέρα η Βουλγαρία ζητά ανακωχή.
6 Ιουλίου: Καταλαμβάνεται το Νευροκόπι.
7 Ιουλίου: Καταλαμβάνεται το Πέτσοβο.
9 Ιουλίου: Καταλαμβάνεται η Μαχόμια στο δρόμο για την Τζουμαγιά.
10 Ιουλίου: Τα ελληνικά στρατεύματα ξεκινούν τη διάβαση των Στενών της Κρέσνας. Εισέρχονται στην Παλαιά Βουλγαρία.
11 Ιουλίου: Καταλαμβάνεται το Ντεντέ Αγάτς (Αλεξανδρούπολη).
Η Ρουμανία, η οποία παρουσιάζεται ως ένοπλος επιδιαιτητής ανάμεσα στους αντιμαχόμενους, καλεί τις κυβερνήσεις των εμπολέμων να στείλουν αντιπροσώπους τους στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης του Βουκουρεστίου.
12 Ιουλίου: Σύγκρουση με ισχυρά βουλγαρικά στρατεύματα στην περιοχή του Σιμιτλή, τα οποία κάμπτονται έπειτα από πολύνεκρη μάχη.
Ναυτικά αγήματα του ελληνικού πολεμικού ναυτικού απελευθερώνουν το Ντεντέ Αγάτς. Λίγο αργότερα, με την υπογραφή της Συνθήκης του Βουκουρεστίου, τα στρατεύματα θα υποχωρήσουν, για να επανέλθουν το 1920, οριστικά αυτή τη φορά.
13 Ιουλίου: Καταλαμβάνεται η Ξάνθη.
14 Ιουλίου: Ελληνικά στρατεύματα απελευθερώνουν για πρώτη φορά την Κομοτηνή. Λίγο αργότερα, με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου, τα ελληνικά στρατεύματα θα αποχωρήσουν για να επανέλθουν οριστικά το Μάιο του 1920.
17 Ιουλίου: Μάχη στο Πρεντέλ Χάνι. Απελευθερώνονται οι Φέρες.
18 Ιουλίου: Ανακαταλαμβάνεται το Παντζάρεβο. Οι ελληνικές δυνάμεις πλησιάζουν στην Τζουμαγιά, η κατάληψη της οποίας ανοίγει το δρόμο για τη Σόφια. Στις 12 το μεσημέρι υπογράφεται ανακωχή και σταματούν οι εχθροπραξίες.
2 Αυγούστου: Ο Χρήστος Κάκαλος πατάει το πόδι του στην ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου, τον Μύτικα (2.917 μ.), μαζί με τους Ελβετούς Φ. Μπουασονά και Ν. Μπο Μποβί, και γίνεται ο πρώτος -γνωστός- Έλληνας που κατακτά τον Όλυμπο.
10 Αυγούστου: Υπογράφεται στο Βουκουρέστι η ομώνυμη συνθήκη ανάμεσα στη Ρουμανία, την Ελλάδα, το Μαυροβούνιο, τη Σερβία και τη Βουλγαρία. Καθορίζονται τα νέα σύνορα Ελλάδας και Βουλγαρίας με βάση τη γραμμή όρος Μπέλλες-εκβολές ποταμού Νέστου. Λίγες μέρες πριν είχαν καθοριστεί στο Βελιγράδι τα ελληνοσερβικά σύνορα (Πρωτόκολλο Βενιζέλου-Πάσιτς) με βάση τη γραμμή Πρέσπες-Δοϊράνη.
8 Αυγούστου: Ο ελληνικός στρατός εκκενώνει τη Δυτική Θράκη εφαρμόζοντας τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου.
6 Σεπτεμβρίου: Ο κάιζερ Γουλιέλμος Β' απονέμει στο Βερολίνο τη στραταρχική ράβδο στο βασιλιά της Ελλάδας Κωνσταντίνο. Στον ευχαριστήριο λόγο του ο Κωνσταντίνος εκθειάζει υπέρμετρα τη γερμανική στρατιωτική εκπαίδευση, φέρνοντας σε δύσκολη θέση την ελληνική κυβέρνηση, η οποία είχε μετακαλέσει πριν από τους Βαλκανικούς Πολέμους γαλλική στρατιωτική αποστολή για την εκπαίδευση του ελληνικού στρατού.
1 Νοεμβρίου: Υπογράφεται στην Αθήνα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Οθωμανική Αυτοκρατορία η Σύμβαση των Αθηνών, με την οποία ρυθμίζονται κάποιες εκκρεμότητες της Συνθήκης του Λονδίνου και αποκαθίστανται οι διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών.
1 Δεκεμβρίου: Υψώνεται στο φρούριο των Χανίων Φιρκά η ελληνική σημαία. Η Ελλάδα εξέρχεται από τους Βαλκανικούς Πολέμους σχεδόν διπλάσια σε έκταση (από τα 63.211 τετρ. χλμ. φτάνει τα 120.308) και υπερδιπλάσια σε πληθυσμό (από τα 2.631.952 φτάνει τα 4.718.221 άτομα).
4 (17) Δεκεμβρίου: Υπογράφεται στη Φλωρεντία από τις Μεγάλες Δυνάμεις το ομώνυμο πρωτόκολλο με το οποίο καθορίζονται τα σύνορα του νεοδημιουργηθέντος αλβανικού κράτους. Ανάμεσα στους όρους του περιλαμβάνεται και η επιστροφή της Βόρειας Ηπείρου από την Ελλάδα. Οι Μεγάλες Δυνάμεις που μετέχουν στη συνδιάσκεψη (Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Ρωσία, Γερμανία και Αυστροουγγαρία) θέτουν ως μοναδικό κριτήριο γι’ αυτήν τους την απόφαση τη γλώσσα.
1914
30 Ιανουαρίου: Οι Τούρκοι αρχίζουν να εφαρμόζουν σχέδιο απέλασης Ελλήνων που διαμένουν σε περιοχές της Ανατολικής Θράκης και των δυτικών παραλίων της Μικράς Ασίας επικαλούμενοι στρατιωτικούς λόγους. Οι απελάσεις γίνονται καθ’ υπόδειξη Γερμανών συμβούλων οι οποίοι ήδη συνεργάζονται με τους Τούρκους ομολόγους τους.
31 Ιανουαρίου: Με ρηματική διακοίνωση από τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Αυστροουγγαρία και τη Ρωσία αναγνωρίζονται η ελληνική κατοχή και κυριότητα των νησιών του βόρειου και του ανατολικού Αιγαίου εκτός της Ίμβρου, της Τενέδου και του Καστελόριζου, που επανέρχονται στην Τουρκία. Σε αντάλλαγμα η Ελλάδα πρέπει να εκκενώσει τα εδάφη που προβλέπει το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας (Βόρεια Ήπειρος).
2 Φεβρουαρίου: Υπογράφεται ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και στο αγγλογαλλικό τραπεζικό συγκρότημα σύμβαση δανείου ύψους 500.000.000 γαλλικών φράγκων. Μέρος του δανείου η ελληνική κυβέρνηση το διαθέτει για να αγοράσει από τις ΗΠΑ δύο παλαιού τύπου θωρηκτά, τα οποία παίρνουν τα ονόματα Κιλκίς και Λήμνος. Έπειτα από ένα μήνα ο πρέσβης της Γερμανίας στην Αθήνα, Φον Κουάντ, τηλεγραφεί στο Βερολίνο τα εξής: «Οι Γάλλοι έχουν περιβάλει την Ελλάδα σε σιδερένιο κλοιό».
17 Φεβρουαρίου: Ο ελληνικός στρατός εγκαταλείπει τη Βόρεια Ήπειρο έπειτα από απαίτηση των Μεγάλων Δυνάμεων. Σχηματίζεται η Προσωρινή Κυβέρνηση της Βόρειας Ηπείρου υπό τον Χρηστάκη Ζωγράφο, η οποία κηρύσσει την αυτονομία της περιοχής.
13 Απριλίου: Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος συμφωνεί με τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο να προχωρήσει η Ελλάδα σε διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, ώστε να επιτευχθεί με ειρηνικό τρόπο η ανταλλαγή πληθυσμών ανάμεσα στις δύο χώρες. Εξαιτίας της τουρκικής εμμονής να επιστρέφει η Ελλάδα τη Χίο και τη Μυτιλήνη οι διαπραγματεύσεις ναυαγούν.
17 Μαΐου: Οι εκπρόσωποι των Μεγάλων Δυνάμεων και της επαναστατικής κυβέρνησης της Αυτόνομης Βόρειας Ηπείρου υπογράφουν στην Κέρκυρα πρωτόκολλο. Με αυτό παραχωρείται ευρεία αυτονομία στους Έλληνες της Βόρειας Ηπείρου μέσα στο πλαίσιο του αλβανικού κράτους.
19 Σεπτεμβρίου: Αποκαλύπτεται ότι η τουρκική κυβέρνηση έχει οργανώσει παραστρατιωτικές ομάδες οι οποίες ασχολούνται με την τρομοκράτηση των ελληνικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας. Κύμα προσφύγων κατευθύνεται προς την Ελλάδα.
15 Οκτωβρίου: Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος ανακοινώνει στη Βουλή ότι η Ελλάδα προχωρά σε κατάληψη του Αργυρόκαστρου και της Πρεμετής, αποσκοπώντας στην προστασία των ελληνικών πληθυσμών της περιοχής.
16 Οκτωβρίου: Τουρκικά πολεμικά πλοία βομβαρδίζουν τις ρωσικές ακτές του Εύξεινου Πόντου. Η Ρωσία έπειτα από τρεις μέρες απαντά με κήρυξη πολέμου.
 |
| Το τουρκικό καταδρομικό "Χαμηδιέ" |
1 Ιανουαρίου: Παράτολμη ενέργεια του τουρκικού καταδρομικού Χαμηδιέ αιφνιδιάζει τα ελληνικά πλοία που κάνουν περιπολία, από τα οποία καταφέρνει να ξεφύγει. Έπειτα από δύο μέρες βομβαρδίζει την Ερμούπολη της Σύρου και το επίτακτο Μακεδονία που βρίσκεται εκεί, το οποίο αυτοβυθίζεται για να αποφύγει την αιχμαλωσία.
5 Ιανουαρίου: Ο ελληνικός στόλος εξαναγκάζει τον τουρκικό, έπειτα από δεινή καταδίωξη, να υποχωρήσει στα Στενά των Δαρδανελίων (ναυμαχία της Λήμνου).
11 Ιανουαρίου: Η τουρκική κυβέρνηση υπό τον Μαχμούτ Σεφκέτ ανατρέπεται από πραξικόπημα του ισχυρού άντρα του κομιτάτου «Ένωση και Πρόοδος» Εμβέρ μπέη, με αποτέλεσμα να διακοπούν οριστικά οι συνομιλίες της Πρεσβευτικής Συνδιάσκεψης του Λονδίνου.
24 Ιανουαρίου: Το αεροσκάφος Ναυτίλος τύπου Maurice Farman Hydroplane, με πιλότο τον υπολοχαγό Μιχαήλ Μουτούση και παρατηρητή το σημαιοφόρο Αριστείδη Μωραϊτίνη, εκτελεί με επιτυχία τολμηρή αναγνωριστική πτήση πάνω από τον τουρκικό ναύσταθμο του Ναγαρά στα Δαρδανέλια. Εκεί καταγράφει με ακρίβεια τις θέσεις του τουρκικού στόλου.
10 Φεβρουαρίου: Ο ολυμπιονίκης της Στοκχόλμης (1912) Κώστας Τσικλητήρας πεθαίνει από μηνιγγίτιδα στο μέτωπο. Ο εξαίρετος αθλητής αρνείται να εκμεταλλευτεί τις αθλητικές του επιτυχίες για να αποφύγει τη στράτευση. Ο Τσικλητήρας είναι συγχρόνως και ο βασικός τερματοφύλακας του Πανελλήνιου Ποδοσφαιρικού Ομίλου -Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών πριν από το 1910-, ο οποίος αργότερα μετονομάζεται σε ΠΑΟ.
19 Φεβρουαρίου: Αρχίζει η ελληνική γενική επίθεση για την κατάληψη των Ιωαννίνων.
20 Φεβρουαρίου: Ελληνικά τμήματα του 1ου Συντάγματος Ευζώνων (ταγματάρχης Βελισσαρίου) καταλαμβάνουν αιφνιδιαστικά τις νότιες παρυφές της πόλης των Ιωαννίνων, αναγκάζοντας τον Εσάτ πασά, που νομίζει ότι το μέτωπο έχει καταρρεύσει, να ζητήσει εσπευσμένα συνθηκολόγηση.
21 Φεβρουαρίου: Ο ελληνικός στρατός εισέρχεται στα Ιωάννινα έπειτα από πολιορκία ενός και πλέον μήνα. Τα τουρκικά στρατεύματα παραδίδονται άνευ όρων.
22 Φεβρουαρίου: Ο αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος εισέρχεται θριαμβευτικά στα Ιωάννινα.
23 Φεβρουαρίου: Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει το Λεσκοβίκι της Βόρειας Ηπείρου.
24 Φεβρουαρίου: Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει την Κόνιτσα και την Πάργα.
25 Φεβρουαρίου: Απελευθερώνονται οι Φιλιάτες.
2 Μαρτίου: Καταλαμβάνεται η Σάμος.
3 Μαρτίου: Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει το Αργυρόκαστρο και το Δέλβινο.
Αεροσκάφος τύπου Bleriot ΧΙ-2 Genie, με κυβερνήτη τον έφεδρο ανθυπολοχαγό του μηχανικού Εμμανουήλ Αργυρόπουλο και παρατηρητή τον ιδιώτη Κωνσταντίνο Μάνο, συντρίβεται εξαιτίας μηχανικής βλάβης κοντά στο Λαγκαδά και σκοτώνονται και τα δύο μέλη του πληρώματος. Είναι οι πρώτοι νεκροί στην ιστορία της στρατιωτικής αεροπορίας στην Ελλάδα.
4 Μαρτίου: Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει τους Αγίους Σαράντα και την επομένη το Τεπελένι.
5 Μαρτίου: Δολοφονείται στη Θεσσαλονίκη ο βασιλιάς Γεώργιος Α' από κάποιο ανισόρροπο άτομο (Σχινάς). Μερικοί ιστορικοί και πολιτικοί προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι ο δολοφόνος ενήργησε για λογαριασμό ξένης δύναμης (Γερμανίας ή Βουλγαρίας;).
8 Μαρτίου: Ο Κωνσταντίνος ορκίζεται βασιλιάς με το όνομα Κωνσταντίνος Α'.
31 Μαρτίου: Η Βουλγαρία συνάπτει ανακωχή με την Τουρκία.
22 Απριλίου: Υπογράφεται Ελληνοσερβικό Πρωτόκολλο, το οποίο περιγράφει αδρά τα ελληνοβουλγαρικά και σερβοβουλγαρικά σύνορα. Παράλληλα, προβλέπει και τις αμοιβαίες εγγυήσεις σε περίπτωση βουλγαρικής επίθεσης.
1 Μαΐου: Υπογράφεται Ελληνοσερβική Στρατιωτική Σύμβαση.
6 Μαΐου: Σοβαρά επεισόδια λαμβάνουν χώρα ανάμεσα σε ελληνικές και βουλγαρικές μονάδες στον Αγγίστα (σ.σ. Αγγίτης) ποταμό νοτιοανατολικά των Σερρών.
8-18 Μαΐου: Οι βουλγαρικές δυνάμεις προσπαθούν να προωθηθούν στην ουδέτερη ζώνη και να απωθήσουν τις ελληνικές από την περιοχή του Παγγαίου. Οι Έλληνες αντιστέκονται. Σποραδικές συγκρούσεις σημειώνονται στην περιοχή της Νιγρίτας Σερρών. Έπειτα από συνεννόηση των κυβερνήσεων των δύο χωρών σταματούν οι αψιμαχίες.
17 Μαΐου: Υπογράφεται στο Λονδίνο η ομώνυμη συνθήκη ανάμεσα στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία, το Μαυροβούνιο, τη Σερβία και την Τουρκία, με την οποία η τελευταία εκχωρεί στους συμμάχους τα εδάφη δυτικά της γραμμής Αίνου (επί του Αιγαίου Πελάγους)-Μηδείας (επί του Ευξείνου Πόντου) και παραιτείται από κάθε κυριαρχικό δικαίωμα επί της Κρήτης. Εκκρεμεί το ζήτημα της κυριαρχίας των νησιών του βόρειου και του ανατολικού Αιγαίου.
18 Μαΐου: Ιδρύεται από τον Ευάγγελο και τον Σωτήρη Παπαστράτο η ομόρρυθμη καπνεμπορική εταιρεία «Αφοί Παπαστράτου».
19 Μαΐου: Υπογράφεται στη Θεσσαλονίκη Ελληνοσερβική Αμυντική Συνθήκη.
16 Ιουνίου: Ο βουλγαρικός στρατός εξαπολύει ταυτόχρονα επίθεση εναντίον των σερβικών θέσεων στη Γευγελή και των ελληνικών στις Ελευθερές και στο Τσάγεζι. Αρχίζει ο IV Βαλκανικός Πόλεμος, ο οποίος θα οδηγήσει τελικά στη συντριβή της Βουλγαρίας και σε αναδιανομή των εδαφών της Μακεδονίας.
17 Ιουνίου: Εκκαθαρίζεται η πόλη της Θεσσαλονίκης από τα δύο βουλγαρικά τάγματα.
19 (-21) Ιουνίου: Ο ελληνικός στρατός συντρίβει τις βουλγαρικές δυνάμεις στη διπλή μάχη του Κιλκίς και του Λαχανά.
20 Ιουνίου: Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει τη Γευγελή και τη Νιγρίτα.
21 Ιουνίου: Ο ελληνικός στρατός κυριεύει το Κιλκίς, το Καλίνοβο (σημ. Σουλτογιανναίικα) και το Λαχανά.
23 Ιουνίου: Καταλαμβάνεται η Δοϊράνη.
26 Ιουνίου: Καταλαμβάνεται η Στρωμνίτσα.
27 Ιουνίου: Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει την Καβάλα και εκδιώκει από την πόλη τα βουλγαρικά στρατεύματα. Την ίδια μέρα κυριεύει και το Σιδηρόκαστρο (Ντεμίρ Χισάρ).
28 Ιουνίου: Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει τις Σέρρες.
30 Ιουνίου: Καταγγέλλονται ωμότητες σε βάρος του άμαχου πληθυσμού στην περιοχή του Δοξάτου από τις βουλγαρικές δυνάμεις που υποχωρούν.
1 Ιουλίου: Ο ελληνικός στρατός καταλαμβάνει την πόλη της Δράμας, την οποία έχουν εγκαταλείψει τα βουλγαρικά στρατεύματα που υποχωρούν.
3 Ιουλίου: Απελευθερώνεται ο Μελένικος. Την ίδια μέρα η Βουλγαρία ζητά ανακωχή.
6 Ιουλίου: Καταλαμβάνεται το Νευροκόπι.
7 Ιουλίου: Καταλαμβάνεται το Πέτσοβο.
9 Ιουλίου: Καταλαμβάνεται η Μαχόμια στο δρόμο για την Τζουμαγιά.
10 Ιουλίου: Τα ελληνικά στρατεύματα ξεκινούν τη διάβαση των Στενών της Κρέσνας. Εισέρχονται στην Παλαιά Βουλγαρία.
11 Ιουλίου: Καταλαμβάνεται το Ντεντέ Αγάτς (Αλεξανδρούπολη).
Η Ρουμανία, η οποία παρουσιάζεται ως ένοπλος επιδιαιτητής ανάμεσα στους αντιμαχόμενους, καλεί τις κυβερνήσεις των εμπολέμων να στείλουν αντιπροσώπους τους στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης του Βουκουρεστίου.
12 Ιουλίου: Σύγκρουση με ισχυρά βουλγαρικά στρατεύματα στην περιοχή του Σιμιτλή, τα οποία κάμπτονται έπειτα από πολύνεκρη μάχη.
Ναυτικά αγήματα του ελληνικού πολεμικού ναυτικού απελευθερώνουν το Ντεντέ Αγάτς. Λίγο αργότερα, με την υπογραφή της Συνθήκης του Βουκουρεστίου, τα στρατεύματα θα υποχωρήσουν, για να επανέλθουν το 1920, οριστικά αυτή τη φορά.
13 Ιουλίου: Καταλαμβάνεται η Ξάνθη.
14 Ιουλίου: Ελληνικά στρατεύματα απελευθερώνουν για πρώτη φορά την Κομοτηνή. Λίγο αργότερα, με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου, τα ελληνικά στρατεύματα θα αποχωρήσουν για να επανέλθουν οριστικά το Μάιο του 1920.
17 Ιουλίου: Μάχη στο Πρεντέλ Χάνι. Απελευθερώνονται οι Φέρες.
18 Ιουλίου: Ανακαταλαμβάνεται το Παντζάρεβο. Οι ελληνικές δυνάμεις πλησιάζουν στην Τζουμαγιά, η κατάληψη της οποίας ανοίγει το δρόμο για τη Σόφια. Στις 12 το μεσημέρι υπογράφεται ανακωχή και σταματούν οι εχθροπραξίες.
2 Αυγούστου: Ο Χρήστος Κάκαλος πατάει το πόδι του στην ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου, τον Μύτικα (2.917 μ.), μαζί με τους Ελβετούς Φ. Μπουασονά και Ν. Μπο Μποβί, και γίνεται ο πρώτος -γνωστός- Έλληνας που κατακτά τον Όλυμπο.
10 Αυγούστου: Υπογράφεται στο Βουκουρέστι η ομώνυμη συνθήκη ανάμεσα στη Ρουμανία, την Ελλάδα, το Μαυροβούνιο, τη Σερβία και τη Βουλγαρία. Καθορίζονται τα νέα σύνορα Ελλάδας και Βουλγαρίας με βάση τη γραμμή όρος Μπέλλες-εκβολές ποταμού Νέστου. Λίγες μέρες πριν είχαν καθοριστεί στο Βελιγράδι τα ελληνοσερβικά σύνορα (Πρωτόκολλο Βενιζέλου-Πάσιτς) με βάση τη γραμμή Πρέσπες-Δοϊράνη.
8 Αυγούστου: Ο ελληνικός στρατός εκκενώνει τη Δυτική Θράκη εφαρμόζοντας τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου.
6 Σεπτεμβρίου: Ο κάιζερ Γουλιέλμος Β' απονέμει στο Βερολίνο τη στραταρχική ράβδο στο βασιλιά της Ελλάδας Κωνσταντίνο. Στον ευχαριστήριο λόγο του ο Κωνσταντίνος εκθειάζει υπέρμετρα τη γερμανική στρατιωτική εκπαίδευση, φέρνοντας σε δύσκολη θέση την ελληνική κυβέρνηση, η οποία είχε μετακαλέσει πριν από τους Βαλκανικούς Πολέμους γαλλική στρατιωτική αποστολή για την εκπαίδευση του ελληνικού στρατού.
1 Νοεμβρίου: Υπογράφεται στην Αθήνα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Οθωμανική Αυτοκρατορία η Σύμβαση των Αθηνών, με την οποία ρυθμίζονται κάποιες εκκρεμότητες της Συνθήκης του Λονδίνου και αποκαθίστανται οι διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών.
1 Δεκεμβρίου: Υψώνεται στο φρούριο των Χανίων Φιρκά η ελληνική σημαία. Η Ελλάδα εξέρχεται από τους Βαλκανικούς Πολέμους σχεδόν διπλάσια σε έκταση (από τα 63.211 τετρ. χλμ. φτάνει τα 120.308) και υπερδιπλάσια σε πληθυσμό (από τα 2.631.952 φτάνει τα 4.718.221 άτομα).
 |
| Φρούριο Χανίων "Φιρκά" |
4 (17) Δεκεμβρίου: Υπογράφεται στη Φλωρεντία από τις Μεγάλες Δυνάμεις το ομώνυμο πρωτόκολλο με το οποίο καθορίζονται τα σύνορα του νεοδημιουργηθέντος αλβανικού κράτους. Ανάμεσα στους όρους του περιλαμβάνεται και η επιστροφή της Βόρειας Ηπείρου από την Ελλάδα. Οι Μεγάλες Δυνάμεις που μετέχουν στη συνδιάσκεψη (Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Ρωσία, Γερμανία και Αυστροουγγαρία) θέτουν ως μοναδικό κριτήριο γι’ αυτήν τους την απόφαση τη γλώσσα.
1914
30 Ιανουαρίου: Οι Τούρκοι αρχίζουν να εφαρμόζουν σχέδιο απέλασης Ελλήνων που διαμένουν σε περιοχές της Ανατολικής Θράκης και των δυτικών παραλίων της Μικράς Ασίας επικαλούμενοι στρατιωτικούς λόγους. Οι απελάσεις γίνονται καθ’ υπόδειξη Γερμανών συμβούλων οι οποίοι ήδη συνεργάζονται με τους Τούρκους ομολόγους τους.
31 Ιανουαρίου: Με ρηματική διακοίνωση από τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Αυστροουγγαρία και τη Ρωσία αναγνωρίζονται η ελληνική κατοχή και κυριότητα των νησιών του βόρειου και του ανατολικού Αιγαίου εκτός της Ίμβρου, της Τενέδου και του Καστελόριζου, που επανέρχονται στην Τουρκία. Σε αντάλλαγμα η Ελλάδα πρέπει να εκκενώσει τα εδάφη που προβλέπει το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας (Βόρεια Ήπειρος).
2 Φεβρουαρίου: Υπογράφεται ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και στο αγγλογαλλικό τραπεζικό συγκρότημα σύμβαση δανείου ύψους 500.000.000 γαλλικών φράγκων. Μέρος του δανείου η ελληνική κυβέρνηση το διαθέτει για να αγοράσει από τις ΗΠΑ δύο παλαιού τύπου θωρηκτά, τα οποία παίρνουν τα ονόματα Κιλκίς και Λήμνος. Έπειτα από ένα μήνα ο πρέσβης της Γερμανίας στην Αθήνα, Φον Κουάντ, τηλεγραφεί στο Βερολίνο τα εξής: «Οι Γάλλοι έχουν περιβάλει την Ελλάδα σε σιδερένιο κλοιό».
17 Φεβρουαρίου: Ο ελληνικός στρατός εγκαταλείπει τη Βόρεια Ήπειρο έπειτα από απαίτηση των Μεγάλων Δυνάμεων. Σχηματίζεται η Προσωρινή Κυβέρνηση της Βόρειας Ηπείρου υπό τον Χρηστάκη Ζωγράφο, η οποία κηρύσσει την αυτονομία της περιοχής.
13 Απριλίου: Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος συμφωνεί με τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο να προχωρήσει η Ελλάδα σε διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, ώστε να επιτευχθεί με ειρηνικό τρόπο η ανταλλαγή πληθυσμών ανάμεσα στις δύο χώρες. Εξαιτίας της τουρκικής εμμονής να επιστρέφει η Ελλάδα τη Χίο και τη Μυτιλήνη οι διαπραγματεύσεις ναυαγούν.
17 Μαΐου: Οι εκπρόσωποι των Μεγάλων Δυνάμεων και της επαναστατικής κυβέρνησης της Αυτόνομης Βόρειας Ηπείρου υπογράφουν στην Κέρκυρα πρωτόκολλο. Με αυτό παραχωρείται ευρεία αυτονομία στους Έλληνες της Βόρειας Ηπείρου μέσα στο πλαίσιο του αλβανικού κράτους.
19 Σεπτεμβρίου: Αποκαλύπτεται ότι η τουρκική κυβέρνηση έχει οργανώσει παραστρατιωτικές ομάδες οι οποίες ασχολούνται με την τρομοκράτηση των ελληνικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας. Κύμα προσφύγων κατευθύνεται προς την Ελλάδα.
15 Οκτωβρίου: Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος ανακοινώνει στη Βουλή ότι η Ελλάδα προχωρά σε κατάληψη του Αργυρόκαστρου και της Πρεμετής, αποσκοπώντας στην προστασία των ελληνικών πληθυσμών της περιοχής.
16 Οκτωβρίου: Τουρκικά πολεμικά πλοία βομβαρδίζουν τις ρωσικές ακτές του Εύξεινου Πόντου. Η Ρωσία έπειτα από τρεις μέρες απαντά με κήρυξη πολέμου.
29 Οκτωβρίου: Οι Έλληνες της Κύπρου χαιρετίζουν την προσάρτηση του νησιού στη Μεγάλη Βρετανία επειδή πιστεύουν ότι έτσι ανοίγει ο δρόμος για την ένωση με την Ελλάδα.
National Geographic Magazine
National Geographic Magazine
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου