ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ ΠΑΥΛΟΥ ΤΣΙΑΤΣΙΑ

Εδώ  στην Ελλάδα έχει γράψει αρκετά ποιήματα ο Π. Τσιατσιας, που αν και γεννήθηκε στη Ρωσία και δεν ξέρει καθόλου τη Σαντά, όμως έγραψε αρκετά παραστατικά.

Σαντά- Ισχανάντων

Το θέρος

Λελεύω ’γω και τη Σαντά με τα ψηλά ραχχία

απέραντα τ' ορμάνια ’θε νερά πολλά και κρύα.

Πολλά αν εχχ και τη Σαντά κοπάνια και παΐρια,

άλλ’ ατόσα πα ’βρίουνταν ομάλια και τσσιαΐρια.

Οι νυφάδες αχπάσκουνταν τα κορίτσσια κουΐζνε

τα μερτικά ’τουν σα ψηλά θα πάγνε να θερίζνε.

Άσπρον τσσιαμπάρ σσκεπάουνταν τα τέκια κρεμαγμένα

και σο κιφάλ ολόερα τα τσάμιας τυλιγμένα.

Σπαλέρια έχνε κόκκινα το κόφλια ’τουν σσκεπτάζνε

και τα καρδίας τ’ έρημα σεβτάν ντο ’κι χορτάζνε.

Φορούν και τσόχας μάλλινα συρμένα τα μανίκια,

φοτάδας μαυροκόκκινα δεμένα με κασίκια.

Η κερεντή και το καγάν αδά κι ακεί σσυρίζνε,

πράσινα ρασσοχόρταρα τσόρια, τσόρια κρεμίζνε.

Αλλ’ χαϊκουρεϋν’ κι άλλ’ τραβωδούν μακρά άς σοι παιδάντας

και τραβωδούν για τ’ εκείνους και για τοί ξενιτιάντας.

Σ’ ολημέρα τοπλαεύκουν σα κρύα τα πεγαίδια,

να βάλν απέσ και χουμουρούν νόστιμα παξιμάδια.

Σα πεγαδομάτ ολόερα ίντανε παρχανάδας,

άλλ λέγνε κοτσακέφαλα και άλλ’ γαρσσιλαμάδας.

Ατά οντάν κρούγνε σον νού 'μ πάω να τσσιλτουρεύω.

Ανάθεμα την ξενιτιάν και τη Σαντά λελεύω.

Σαντά, Σαντά λελεύω σε και τ’ εμόν η πατρίδα,

πολλά μέρια εκλώστα ’γώ τα κάλλια 'σ πουθέν ’κ είδα.

Τα χωριά της Σαντάς , όπως διακρίνονται απο των Ζουρνατσάντων

Το ραχχιόπουλον σα ξένα

Παρχάρια καταπράσινα τσσιτσσιάκια φορτωμένα

και λαγκαδέας χαμελά κουρτούκια σσκεπαγμένα,

αρωθυμώ σας τσσιπ πολλά και καίετ’ η καρδία μ

κι αναστενάζω θλιβερά και κόπετ’ η λαλία μ.

Νουνίζω σας και ίνομαι άμον τσσιλτουρεμένος,

γιατ’ είμ’ ογώ ραχχόπουλον σήν δείσαν μαθεμένος.

Αν αποθάνω θάψτε με ψηλά σ’ έναν ραχχιόπον

τσσιοπάν ν’ ακούω σσύριγμαν και γαβαλί λαλόπον,

σουμά 'μ να τρέχχ και μουρμουρίζ κρύον ζιλάλ νερόπον

και σο ταφίμ ολόερα να φυτρών χορταρόπον.

Σο τσσιμιανόπον απαγκέσ τα χάταλα να τρέχνε

και καπ και που το κερόπο 'μ σο κοιμητέρι 'μ ν’ άφτνε.

Άρρωστον

Άρρωστος κείμαι σο κρεβάτ τα χχέρια 'μ γαγγρωμένα,

κανείς κακόν να μη παθάν, κανείς άμον εμένα.

Άρρωστος κείμαι σό κρεβάτ' τα πόνια 'μ τέλος ’κ έχνε,

τα βάσανα 'μ είναι πολλά πικρά τα διάκρια 'μ τρέχνε.

Τερμάν σον κόσμον για τ’ εμέν πουθέν, πουθέν ’κ ευρέθεν,

η ψψή 'μ πα για τ' ατό τρανόν παράπονον εχτέθεν. 

Αναστενάζω φλιβερά πάω να τσσιουλτουρεύω

κι ας σο πολλά τα βάσανα το θάνατο 'μ γυρεύω.

Ομούτ ’κ  επέμνεν για να ζω, γιατί  ’κ έρται το τέλος;

γιατί να αποθάν’ ογώ αέτς βασανισμένος;

Κακόν ’κ εποίκα γώ αδά σον κόσμον σα κανέναν.

’Κι θα λέγω και τα καλά ντ’ εποίκ’ απ' έναν, έναν.

Κανέναν ’κ εφαρμάκωσα με λόγια, με δουλείας 

γιατί να υποφέρω ’γω χωρίς νάχ’ αμαρτίας;

Ο Χάρον

Να σαν εσάς ψηλά ραχχιά πάντα χλωροφοράτε

διαβαίνε χρόνια και καιρούς καμίαν 'κι γεράτε.

Εσάς  ο Χάρον ’κι σουμών και ξάϊ ’κι θέλ  να ’λέπ' σας

γιατί περιφρονάτε άτον και γιατ’ ατό ’κι θέλ τσας.

Ο Χάρον αδιάκριτον που πάντα ακλουθά μας,

την κερεντήν σαλεύ και κόφτ χωρίς να ερωτά μας,

θερίζ και παιρ' ήντιναν θέλ κανέναν ’κι λυπάται,

σον άλλον κόσμον κούζνε σας ελάτ’ εσείν δεβάτε.

Κανείται ντ’ έζησετ’ εσείν τα χρόνια ετελέθαν

τον τόπον έσουν θέλνε άλλ' ατώρα π’ εγεννέθαν.

Πολλά τρανόν εν τ’ άχτν ατ σοί σακάτς και γεροντάδας

αλλά ήσυχα πα κι αφήν παλικάρια νυφάδας.

Ατώρα όμως οι διαττροί τον Χάρον αντικρύζνε

σοι ζωντιανούς κάμποσα χρόνια παραπάν χαρίζνε.

Σαντά του Πόντου

Η τρυγόνα

Ακεί πέραν σ’ ορμανόπον έναν έμορφον νυφόπον  

                            με τα μάγλα άμον μήλα έστεκεν κ' εποίνεν ξύλα.

Τα ξύλα ’τς έσαν οξέας κι άντρας άτς ετον μυξέας     

                       έτον και πολλά οκνέας και πάρα πολλά γουλέας.

Εκαμάτιζεν εκείνεν και ατός τιδέν ’κ εποίνεν.

Σιφτιάν γαβουρμάν επαίρνεν και ωβά να βρήκ ετέρνεν

έτρωεν μαντζούραν στύπον κι αρτούκ ερούζνεν σον ύπνον.

Η γαρή απέσ σ’ ορμάν με τα ξύλα εχχ τιαβγάν.

Σείτ' εκλάδευεν τα ξύλα κ’ εσύρνεν πλαμέρ τα φύλλα

Λύκος μακρά εγουρνέθεν και ατέ εκαρδοκόπεν

την κρωπήν σο χχέρ εκράτνεν και ολόερα ετέρνεν.

Εφορτώθεν τα ξυλόπα 'τς κ’ έτρεξεν να πάει σ’ οσπίτν άτς

και σείτ’ επέγνεν σην στράταν έναν, έναν ρουζν’ και χάνταν

τα ξύλα ας σο σσιαλιάκν άτς ξάϊ κι φαίντανε σ’ ομμάτιατς,

χωρίς να ’βγαιν η λαλία ’τς και με το σσκοινίν σ’ ωμία ’τς

εύκαιρος και τινιαγμέντζα έρθεν η ευλοημέντζα.