Νικ. Ουζούνογλου: Η «νύχτα των κρυστάλλων» του Ελληνισμού

Εξήντα χρόνια συμπληρώνονται από την 6-7 Σεπτεμβρίου 1955 της Οργανωμένης Επίθεσης από το Κράτος της Τουρκίας με σκοπό την Εξόντωση του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης. 
Την Νύκτα της 6-7 Σεπτεμβρίου 1955 η Ελληνορθόδοξη Κοινότητα της Κωνσταντινούπολης υπέστη μια προσχεδιασμένη και οργανωμένη μαζική επίθεση εξόντωσης από Τάγματα Εφόδου. Τα χρόνια που ακολούθησαν έφεραν στο φως την αλήθεια ότι το Πογκρόμ αυτό οργανώθηκε από την Ειδική Υπηρεσία Ανορθόδοξου Πολέμου της Τουρκίας και εκτελέστηκε από κρατικούς και παρακρατικούς φορείς.

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ

Το μέγεθος του συμβάντος, πριν από 60 χρόνια, είναι συγκρίσιμο με την Νύκτα Κρυστάλλων που εκτελέστηκε από το Ναζιστικό καθεστώς στη Γερμανία κατά των Εβραϊκών Κοινοτήτων στις 8-9 Νοεμβρίου 1938. Μιλά ο καθηγητής του ΕΜΠ Νικόλαος Ουζούνογλου.

-Εξήντα χρόνια μετά……

Το γεγονός ότι η οργάνωση των Υπηρεσιών Ειδικού Πολέμου στις ΝΑΤΟϊκές χώρες την περίοδο 1953-54 έγινε από πρώην στελέχη των SS και των ναζιστικών υπηρεσιών αποκαλύφθηκε στις αρχές του 1990, όταν κατέρρευσε το σοβιετικό σύστημα

Αν και έχουν περάσει σχεδόν 60 χρόνια, δεν έχει αποκαλυφθεί πλήρως εισέτι ο τρόπος που οργανώθηκε η μαζικής κλίμακας επίθεση κατά του Ελληνισμού της Πόλης τη νύχτα της 6ης προς 7η Σεπτεμβρίου 1955. Μόλις τα τελευταία χρόνια αρχίζει και φαίνεται ότι η ειδική υπηρεσία πολέμου του Αρχηγείου του Γενικού Επιτελείου έπαιξε ουσιαστικό ρόλο στην προετοιμασία της νύχτας τρόμου τον Σεπτέμβριο του 1955 κατά της ελληνικής κοινότητας της Πόλης.

Τον Νοέμβριο του 2012 ανακοινώθηκε η ογκώδης έκθεση της Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας (2.000 σελίδες), που συντάχθηκε από Ειδική Επιτροπή Ερευνας για τα στρατιωτικά κινήματα της τελευταίας πεντηκονταετίας. Στην έκθεση αυτή υπάρχει ευρεία αναφορά στα Σεπτεμβριανά, με το χαρακτηρισμό ότι αποτελούν το πρώτο βήμα στη δράση, μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, των ισχυρών παρακρατικών μηχανισμών της Τουρκίας. Αξίζει να αναφερθούν μερικά σημεία της Εκθεσης αυτής:

-Εργο προβοκατόρων;

Στην εισαγωγή τονίζεται ότι η οργάνωση της επιχείρησης στις 6-7 Σεπτεμβρίου 1955 αποτέλεσε έργο του μηχανισμού των προβοκατόρων, πρακτόρων και καταδοτών, στην προσπάθεια να στιγματιστούν οι μη μουσουλμανικές μειονότητες ως εσωτερικοί εχθροί. Γίνεται ευρεία αναφορά στην προβοκάτσια της τοποθέτησης βόμβας στο σπίτι του Μ. Κεμάλ στη Θεσσαλονίκη και στις εντολές που δόθηκαν από τη Γενική Διεύθυνση Ασφαλείας, πριν από τις 6/9/1955, προς όλες τις αστυνομικές δυνάμεις της Πόλης, να μην παρέμβουν στα γεγονότα.

Ειδικά στην περίπτωση του Oktay Engin, του αυτουργού τοποθέτησης της βόμβας στη Θεσσαλονίκη, στη σελ. 145 του α’ τόμου της Εκθεσης αναφέρεται όλη η μετέπειτα «λαμπρή σταδιοδρομία» του ως κυρίου στελέχους των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας, επιφορτισμένου μάλιστα μετά το 1961 με την παρακολούθηση των Ελλήνων της Πόλης. Ανοίγοντας μια παρένθεση, να τονίσουμε ότι το 1956 η τότε ελληνική κυβέρνηση ενέδωσε στις πιέσεις της τουρκικής και απελευθέρωσε τον Oktay Engin, με αποτελέσματα να διαφύγει στην Τουρκία. Και το χειρότερο: ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδος Μ. Παπακωνσταντίνου το 1993 πραγματοποίησε επίσκεψη αβροφροσύνης προς τον αναφερόμενο, όταν ήταν νομάρχης Νεβσεχίρ (Νεάπολη της Καππαδοκίας). 

-Το παρακράτος;

Στη σελ. 190 της Εκθεσης αναφέρεται ότι τα γεγονότα στις 6-7 Σεπτεμβρίου 1955 αποτελούν την αρχή της αλυσίδας πλήθους παρακρατικών δραστηριοτήτων, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα γεγονότα: η σφαγή της πλατείας Ταξίμ (1/5/77), οι σφαγές στο Μαράς (19-26/12/78) και Τσορούμ (5-6/1980), τα γεγονότα κατά των αλεβιτών με την πυρπόληση του ξενοδοχείου «Madimak» στη Σεβάστεια (2/7/1993) και τα γεγονότα στη συνοικία Γκαζί της Πόλης (12/3/95), φθάνοντας μέχρι τη δολοφονία του Αρμένιου δημοσιογράφου Χραντ Ντινκ (19/1/2007) και τη δολοφονία των χριστιανών εκδοτών στη Μελιτίνη (Μαλάτια, 18/4/2007).Αμέσως μετά τονίζεται ότι η Τουρκία είναι μια χώρα όπου υπάρχει πληθωρισμός των «μονάδων μυστικών υπηρεσιών» (istihbarat birimi enflasyonu) και γίνεται ειδική μνεία στην για πολλά χρόνια αμφισβητούμενη ύπαρξη της JITEM ως παρακρατικής οργάνωσης της Στρατοχωροφυλακής, στην οποία αποδίδονται πάρα πολλές δολοφονικές ενέργειες κατά πολιτών, των οποίων οι δράστες μένουν άγνωστοι.

 Στην Εκθεση η ανάλυση της διαπλοκής στρατιωτικών και μυστικών υπηρεσιών είναι λεπτομερής που αξίζει ειδικής μελέτης και πρέπει να μεταφραστεί στα ελληνικά. Μια άλλη σημαντική αναφορά στην αναφερόμενη Εκθεση είναι ότι ο πυρήνας της Υπηρεσίας Ειδικού Πολέμου προέρχεται από αξιωματικούς που είχαν σταλεί σε ειδικό ΝΑΤΟϊκό σχολείο στις ΗΠΑ, το 1953. Οι αξιωματικοί αυτοί υπήρξαν οι κύριοι παράγοντες στα μετέπειτα στρατιωτικά κινήματα στη χώρα.

Το συμπέρασμα είναι ότι στην Εκθεση της Βουλής της Τουρκίας για τα στρατιωτικά κινήματα της περιόδου μετά το 1950, γίνεται δεκτό με σαφήνεια ότι το πογκρόμ στις 6-7 Σεπτεμβρίου 1955 υπήρξε έργο του στρατιωτικού-πολιτικού βαθέος κράτους της χώρας, που στη συνέχεια προσδιόρισε την αντιδημοκρατική πορεία της χώρας για πέντε και πλέον δεκαετίες.

Η Εκθεση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, καθ’ όσον τα τελευταία χρόνια υπάρχει συστηματική προσπάθεια από «ημετέρους» εν Ελλάδι αναθεωρητές «ιστορικούς» να μειωθεί το μέγεθος και η ουσία των γεγονότων στις 6-7 Σεπτεμβρίου 1955, στο πλαίσιο της προσπάθειας υποβάθμισης των γεγονότων που οδήγησαν στον ολοκληρωτικό αφανισμό του Ελληνισμού της Ανατολής.

-Ηταν και στελέχη των SS;

Το πλέον ενδιαφέρον ίσως, που επιβεβαιώνεται και από την Εκθεση της Βουλής της Τουρκίας, είναι τα αναφερόμενα σε άρθρο του ιστορικού ερευνητή Ρετζέπ Μαρασλί, που δημοσιεύτηκε στη εφημερίδα «Agos»(10/3/2012) με τίτλο «Οι αρχιτέκτονες του Φόρου Βαρλικιού και των στρατοπέδων εργασίας Ασκαλε διδάχθηκαν από τους ναζί», που περιγράφει την επίσκεψη εργασίας σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης στελεχών ασφαλείας και μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας, στις αρχές του 1943. Μεταξύ της αποστολής υπήρχε και ο διοικητής του τμήματος μειονοτήτων της Γενικής Ασφάλειας, Σελαχαεϊτίν Κορκούντ. 
Το γεγονός ότι η οργάνωση των Υπηρεσιών Ειδικού Πολέμου στις ΝΑΤΟϊκές χώρες την περίοδο 1953-54 έγινε από πρώην στελέχη των SS και των ναζιστικών υπηρεσιών αποκαλύφθηκε στις αρχές του 1990, όταν κατέρρευσε το σοβιετικό σύστημα. Η παρατήρηση της εκπληκτικής ομοιότητας της Νύχτας των Κρυστάλλων, που οργανώθηκε και εκτελέστηκε από το ναζιστικό καθεστώς κατά της εβραϊκής μειονότητας στις 8-9/11/1938, και των Σεπτεμβριανών, που έγιναν στις 6-7/9/1955 στην Πόλη, με τα αναφερθέντα δεδομένα αποτελούν ένα ενδιαφέρον θέμα μελέτης για τους ερευνητές, που ενδεχομένως αποκαλύψει ενδιαφέροντα στοιχεία για τους σχεδιαστές των Σεπτεμβριανών.

 Υποβολή Αιτήματος της Οι.Ομ.Κω. προς την Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας στα 60 Χρόνια από τα Σεπτεμβριανά

Το υπόμνημα υποβάλλεται εξ ονόματος των τουλάχιστον 100.000 Ρωμιών της Πόλης που έχουν υποχρεωθεί να ζουν, παρά την θέληση τους, εκτός της Κωνσταντινούπολης. Η Κοινότητα αυτή αντιπροσωπεύει την συντριπτική πλειοψηφία των Ρωμιών (98%) που όπως καθορίζεται από την Συνθήκη της Λωζάννης του 1923 θα έπρεπε ως πολίτες της Τουρκίας να ζουν στην γενέτειρα τους.

Στη σύνταξη του παρόντος υπομνήματος-αιτήματος λήφθηκαν υπόψη τα ακόλουθα:

α) Οι αρνητικές συνέπειες των γνωστών γεγονότων της νύκτας της 6-7/9/1955 στην Πόλη παραμένουν σε ισχύ με κυριότερο τον εξαναγκασμό της φυγής των Ρωμιών υπηκόων της Τουρκίας. Η αλήθεια αυτή έχει παρουσιαστεί πολλές φορές από την Οι.Ομ.Κω. αλλά επίσης και από πολλούς διανοούμενους εντός της Τουρκίας.

β) Η Έκθεση που έχει συντάξει η Διερευνητική Επιτροπή της Βουλής τον Νοέμβριο του 2012 για τις αλλεπάλληλες καθεστωτικές εκτροπές στην Τουρκία τα τελευταία 60 χρόνια που για πρώτη φορά στην ιστορία θέτει σε σωστή βάση την ανάλυση του γεγονότος της 6-7/9/1955 και αναγνωρίζει ότι αυτό αποτέλεσε το πρώτο βήμα των αντιδημοκρατικών εξελίξεων τα τελευταία 60 χρόνια στην Τουρκία. Στην Έκθεση αυτή με σαφή τρόπο διατυπώνεται η αλήθεια ότι πολλά γεγονότα παρόμοια με αυτά της 6-7/9/1955 συνέβησαν τις δεκαετίες 1970-1990 (Τσόρουμ-Ευχάνεια, Μελιτίνη-Μαλάτια, Μάρας, Σεβάστεια-Σίβας).

γ) Τα τελευταία χρόνια κορυφαίοι θεσμικοί παράγοντες στην Τουρκία, όπως ο Πρόεδρος και ο Πρωθυπουργός της χώρας έχουν χαρακτηρίσει τα γεγονότα της 6-7 Σεπτεμβρίου ως την πλέον μελανή κηλίδα στην ιστορία της χώρας.

δ) Η δίκη που έγινε μετά από το στρατιωτικό κίνημα της 27/5/1960 στην νήσο Πλάτη κατά γενική ομολογία διενεργήθηκε από ένα δικαστήριο εκτάκτου καταστάσεως, χωρίς την εφαρμογή της αρχής του φυσικού δικαστή και του δικαιώματος έφεσης) και πολλοί έγκυροι νομικοί έχουν αμφισβητήσει την αμεροληψία της. Ειδικότερα η μελέτη των Πρακτικών της Δίκης των γεγονότων της 6-7/9/1955 της νήσου Πλάτης που δημοσιεύτηκαν το 2007 επιβεβαιώνουν την άποψη αυτή.

ε) Σημαντικός αριθμός ερευνητών της ιστορίας επί των γεγονότων της 6-7/9/1955 που οι πλειοψηφία τους είναι εντός της Τουρκίας έχει αποδείξει την αλήθεια ότι τα γεγονότα είχαν προετοιμαστεί από κύκλους αντιδημοκρατικών κέντρων και εξ αφορμής είχαν σχέση με τις εξωτερικές σχέσεις της Τουρκίας.

Με βάση τα ανωτέρω αναφερόμενα ζητάμε:

– Να τεθεί στην ημερήσια διάταξη της Εθνοσυνέλευσης της 60ης Επετείου των Γεγονότων και η Βουλή να εκφράσει την καταδίκη των αυτών και την έκφραση αλληλεγγύης προς την Ρωμαϊκή Κοινότητα και τις άλλες μη-Μουσουλμανικές Κοινότητες.

– Να ζητηθεί από την Εκτελεστική Εξουσία να προβεί σε μέτρα αποκατάστασης και θεραπείας προς την Ρωμαϊκή Κοινότητα της Πόλης μαζί με της Ίμβρου και Τενέδου ώστε να συνεχίσει την ιστορική της παρουσία ως μια από τις αρχαιότερες Κοινότητες της χώρας. Τα μέτρα αυτά αποτελούν προϋπόθεση για την ενίσχυση του κράτους νόμων δικαίου και να ενισχυθεί ο εκδημοκρατισμός της χώρας. Το Ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ 60/147, αποτελεί οδηγό για την σχεδίαση και εφαρμογή των μέτρων αυτών αποκατάστασης και θεραπείας για μαζικής κλίμακας παραβιάσεις των δικαιωμάτων του ανθρώπου, όπως αυτών που υπέστη η Ελληνορθόδοξη Κοινότητα της Κωνσταντινούπολης.

 Τι είναι η Οι.Ομ.Κω και τι προσπαθεί να κάνει

Η Οι.Ομ.Κω. αποτελεί τον ενωτικό φορέα των 34 Κωνσταντινουπολίτικων Σωματείων που αντιπροσωπεύουν τους εκπατρισμένους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης. Ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 2006 και έχει σαν κύριους σκοπούς :

• Την αλληλεγγύη μεταξύ των ανά τον κόσμο Κωνσταντινουπολιτών και ιδιαίτερα με τους Ομογενείς που ζουν στην Πόλη.
• Την προάσπιση και προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ειδικότερα των δικαιωμάτων των Κωνσταντινουπολιτών, αλλά και των Ίμβρίων και Τενεδίων.
• Την συμπαράσταση και υποστήριξη προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
• Την συστηματική μελέτη των προβλημάτων που απασχολούν την Ομογένεια Κωνσταντινουπόλεως, Ίμβρου και Τενέδου.
• Την προώθηση και διασφάλιση των συνθηκών για την διατήρηση του Ελληνισμού της Κωνσταντινουπόλεως στην εστία του.

Στα πλαίσια των Καταστατικών του σκοπών η ΟΙ.ΟΜ.ΚΩ μέχρι σήμερα δραστηριοποιείται σε συνεργασία με τα σωματεία μέλη του στους τομείς:

• Συνεχή ενημέρωση με λεπτομερείς Εκθέσεις και Αναφορές των ζητημάτων προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και θρησκευτικών ελευθεριών που υποβάλλονται σε Κυβερνήσεις (Ελλάδος, Τουρκίας και άλλων χωρών), Διεθνείς Οργανισμούς.

* Σταθερή διεκδίκηση από την Κυβέρνηση τα Τουρκίας για Αποκατάσταση και Θεραπεία των Αδικιών που έχουν διαπραχθεί την περίοδο μετά από την Συνθήκη της Λωζάννης

• Πολύπλευρη υποστήριξη της Ομογενειακής Παιδείας στην Πόλη.
• Συνεχή επικοινωνία και στενή συνεργασία με τους Ομογενείς της Πόλης και ιδιαίτερα με τον Σύνδεσμο Υποστήριξης Ρωμαίικων Κοινοτικών Ιδρυμάτων
• Ανάληψη ευρείας δράσης για την υποστήριξη αναξιοπαθούντων συμπολιτών μας που έχουν πληγεί από την κρίση στην Ελλάδα.
• Συνεργασία με Ακαδημαϊκά Ιδρύματα, εσωτερικού και εξωτερικού για ενίσχυση ερευνητικών δράσεων για την Ρωμιοσύνη.
• Συντονισμό της κοινής δράσης των Πολίτικων Σωματείων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για την ενίσχυση της συλλογικής δράσης των Κωνσταντινουπολιτών .

Το έργο του Δ.Σ. της ΟΙ.ΟΜ.ΚΩ υποστηρίζεται από μόνιμες Επιτροπές όπως της Ομογένειας της Πόλης, Συσπείρωσης των μελών Σωματείων, Χορηγιών, Συνεργασίας με Ακαδημαϊκά Ιδρύματα κτλ. Τα παραπάνω αποτελούν μόνο μια σύντομη περιγραφή των δραστηριοτήτων της ΟΙ.ΟΜ.ΚΩ.

Για περισσότερες πληροφορίες  στην ιστοσελίδα: www.conpolis.eu .