 |
| Στάθης Ευσταθιάδης |
Έμπρακτη έκφραση αυτής της ευγνωμοσύνης αποτελεί η τιμή που αποδίδει στο πρόσωπό τον η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης.
Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός, οι συλλογικοί κοινωνικοί φορείς να παρακολουθούν, να ξεχωρίζουν και να τιμούν τους ανθρώπους εκείνους, που με πνεύμα εθελοθυσίας και γνήσιου εθελοντισμού, χωρίς, δηλαδή, την προσδοκία οποιοσδήποτε υλικής αντιπαροχής, αφιερώνουν τη ζωή τους, υπηρετώντας ιδέες και ιδανικά, με τελικό αποδέκτη των υπηρεσιών τους την κοινωνία, στο σύνολό της.
Η ηθική ικανοποίηση είναι η αμοιβή που αρμόζει στους ανθρώπους του μόχθου και της προσφοράς, και αυτής της ηθικής ικανοποίησης άξιος είναι ο τιμώμενος Στάθης Ευσταθιάδης.
Οι νομικές σπουδές του μέσα από συμπληγάδες
Ο Στάθης Ευσταθιάδης είναι, βεβαίως, γνωστός στον ποντιακό ελληνισμό, κυρίως για τη μεγάλη προσφορά του στη λαογραφία των Ποντίων. Θα ήταν, όμως, ελλιπής η σκιαγράφηση της προσωπικότητάς του, εάν δεν αναδεικνύαμε και μια άλλη πλευρά του, αυτή του επιστήμονα — νομικού. Στην εν πολλοίς άγνωστη αυτή πτυχή της προσωπικότητάς του, επιχειρώ να αναφερθώ με συντομία.
Ο Στάθης Ευσταθιάδης αποφοίτησε από το δημοτικό σχολείο της γενέτειράς του, το μικρό ορεινό χωριό Κοκκινιά Κιλκίς. Οι πρόσφυγες αγρότες γονείς του, παρά τις οικονομικές δυσχέρειες και τη δύσκολη ανώμαλη περίοδο που περνά η χώρα, αποφασίζουν να τον σπουδάσουν. Φοιτά στο γυμνάσιο Κιλκίς. Κατά την ταραγμένη αυτή μεταπολεμική περίοδο, κινούν το ενδιαφέρον του οι διεξαγόμενες δίκες στο στρατοδικείο Κιλκίς. Παρακολουθώντας αρκετές από τις δίκες αυτές, προβληματίζεται για τη σκοπιμότητα, που φανερά είχε εγκατασταθεί στις αίθουσες αυτές, τραυματίζοντας την έννοια της δικαιοσύνης.
Ευαισθητοποιείται από τις δίκες στα στρατοδικεία
Στην ευαίσθητη αγνή ψυχή του νεαρού μαθητή γεννιέται το όραμα της ορθής απονομής της δικαιοσύνης και αποφασίζει να σπουδάσει νομικά. Ενώ, όμως, προετοιμάζεται για τις εισαγωγικές εξετάσεις στη νομική σχολή του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και δυο μήνες πριν από αυτές, ένα ατυχές γεγονός, η έκρηξη μιας νάρκης, του στερεί την όραση. Το όραμά του για συνέχιση των σπουδών του στο πανεπιστήμιο θεωρείται, προς το παρόν, απραγματοποίητο.
Ο ίδιος, όμως, δεν παραιτείται από τον αρχικό του στόχο. Ανασυγκροτεί τις ψυχικές και σωματικές του δυνάμεις και οπλισμένος με το δημιουργικό πείσμα και την εργατικότητα του Πόντιου, αλλά και προικισμένος με εμφανή πνευματικά προσόντα, επιδίδεται σε έναν ανυποχώρητο αγώνα και κατορθώνει, ύστερα από δεκαετή προσπάθεια να του επιτραπεί η συμμετοχή του στις εισαγωγικές εξετάσεις, στη νομική σχολή του Α. Π. Θ. Βοηθούμενος από την παρουσία γραμματέως, συμμετέχει στις εξετάσεις του ακαδημαϊκού έτους 1957 - 1958 και εισάγεται στη νομική.
Ο καλύτερος φοιτητής στο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Παρακολουθεί συστηματικά και με πάθος τις παραδόσεις όλων των μαθημάτων- αφομοιώνει και κάνει κτήμα του τη διδασκόμενη ύλη μέσα στις αίθουσες διδασκαλίας ως προσεκτικός ακροατής των καθηγητών του. Και συμπληρώνει τις γνώσεις του στο σπίτι με τη βοήθεια μαγνητοφώνου και την πολύτιμη συμπαράσταση της αδελφής του Μαρίας. Αριστεύει σε όλα τα μαθήματα, καθ' όλη τη διάρκεια της τετραετούς φοίτησής του και τον Φεβρουάριο του έτους 1962 παίρνει το πτυχίο του με βαθμό άριστα.
 |
| Από αριστερά, Νικόλαος Ανθεμίδης, Δημήτριος Καραφουλίδης, Στάθης Ευσταθιάδης, Ελευθέριος Ελευθεριάδης, Βλαδίμηρος Λαλόπουλος, Θεανώ Πηλείδου και Χαράλαμπος Γαλανός. |
Δεν αρκείται στα νομικό και συνεχίζει
Ύστερα από διετή πρακτική άσκησή του και επιτυχείς εξετάσεις στον Άρειο Πάγο, αποκτά την άδεια άσκησης του δικηγορικού λειτουργήματος, ενώ, παράλληλα, μετεγγράφεται στη φιλοσοφική σχολή του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και παρακολουθεί μαθήματα λαογραφίας, γλωσσολογίας, φιλοσοφίας, ιστορίας και νεοελληνικής λογοτεχνίας.
Παρότρυνση και ενθάρρυνση από τους καθηγητές του
Οι καθηγητές του της νομικής σχολής τον παροτρύνουν και τον ενθαρρύνουν να συνεχίσει μεταπτυχιακές σπουδές στη νομική, για να σταδιοδρομήσει ως πανεπιστημιακός δάσκαλος. Υπό την επιστημονική καθοδήγηση και συμπαράσταση του άξιου καθηγητή του συνταγματικού δικαίου Αριστόβουλου Μάνεση, από τον οποίο ευτυχήσαμε και εμείς να διδαχτούμε συνταγματικό δίκαιο, εκπονεί διδακτορική διατριβή, με θέμα «Περί της κυριάρχου εν τη δημοκρατία βουλήσεως».
Το περιεχόμενο της διατριβής μαρτυρεί ότι ο συντάκτης της είναι ένας ώριμος νομικός, με δυνατότητες προσέγγισης και διείσδυσης στον πυρήνα όλων των νομικών εννοιών. Είναι εκπληκτική η ευκολία, με την οποία αναλύει τις έννοιες του συνταγματικού δικαίου, χωρίς να επαναλαμβάνει και να αναμασά γνωστές θεωρίες, αλλά δίνοντας τη δική του πρωτότυπη και προσωπική ερμηνεία.
Πρωτότυπα τα επιχειρήματα του για τις σχέσεις λαού-κράτους
Για τον σαφή και κατανοητό προσδιορισμό της έννοιας της κυρίαρχης βούλησης του λαού, δηλαδή της επαλήθευσης της λαϊκής κυριαρχίας στο πραγματικό πεδίο εφαρμογής της, που είναι η σχέση λαού και κράτους, επιχειρεί μια μεθοδική και επιτυχή επισκόπηση των σχέσεων αυτών.
Διακρίνει τη βούληση του κράτους από τη βούληση του λαού και αυτήν από τη βούληση της κοινωνίας των πολιτών. Υποστηρίζει, με πρωτότυπα επιχειρήματα, ότι ο κοινωνικός βίος του λαού λειτουργεί κατά τρόπο ανεξάρτητο και σε κάποιο μέτρο αυτοτελή, έναντι του κράτους και αναλύει τη σημασία του ελεύθερου κοινωνικού βίου του λαού, ως πεδίου ζύμωσης και παραγωγής νέων ιδεών και προόδου των κοινωνιών.
Εξετάζει προσεκτικά τη νομική θέση του λαού στο πλαίσιο του απολυταρχικού κράτους, της συνταγματικής μοναρχίας και της δημοκρατίας, σε σχέση, πάντοτε, με τα ενδεχόμενα και τα περιθώρια κατάχρησης της πολιτικής εξουσίας από εκείνους που είναι ταγμένοι να την ασκούν.
Η αναγόρευσή του σε διδάκτορα νομικής το 1966
Η διδακτορική διατριβή υποβάλλεται στη σχολή νομικών και οικονομικών επιστημών (ΝΟΕ) του ΑΠΘ. Στις 14 Δεκεμβρίου 1966, ύστερα από προφορική δοκιμασία, εγκρίνεται με τον βαθμό άριστα και στις 15 Δεκεμβρίου 1966, ο Στάθης Ευσταθιάδης αναγορεύεται διδάκτορας της νομικής σχολής.
Είναι προφανές ότι βρίσκεται στην αρχή μιας λαμπρής ακαδημαϊκής και επαγγελματικής εξέλιξης. Ασκεί για 13 χρόνια επιτυχή μαχόμενη δικηγορία στα δικαστήρια της Θεσσαλονίκης. Τον θυμάμαι, στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ευθυτενή και επιβλητικό, να αγορεύει στις αίθουσες των ακροατηρίων, χωρίς, βεβαίως, τα συνήθη βοηθήματα της μνήμης, που χρησιμοποιούν όλοι οι δικηγόροι, με τον δικανικό του λόγο πάντοτε μεστό και ουσιαστικό.
Δεν τον άφηνε, όμως, ήσυχο η ποντιακή μούσα!
Η μοίρα του, όμως, δεν ήταν ούτε οι πανεπιστημιακές αίθουσες διδασκαλίας ούτε τα ακροατήρια των δικαστηρίων. Βαθιά μέσα του, μια φωνή σαγηνευτική, επίμονη και επιτακτική, τον καλούσε και τον διεκδικούσε κατ’ αποκλειστικότητα. Ήταν η φωνή της ποντιακής μούσας, στο κάλεσμα της οποίας ενσυνείδητα και έτοιμος από καιρό, ενέδωσε, γυρίζοντας, στην κυριολεξία, την πλάτη στα άλλα ενδιαφέροντά του.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ από τον ποντιακό ελληνισμό
Ο ποντιακός ελληνισμός απευθύνει στον Στάθη Ευσταθιάδη ένα μεγάλο ευχαριστώ, γιατί, μόνος του, αυτόκλητος, προσφέρθηκε και πλήρωσε με το έργο της ζωής του ένα ιερό προγονικό χρέος, ένα χρέος που οφείλουμε όλοι. Το ευχαριστώ απευθύνεται και στην άξια οικογένειά του, την αδελφή του Μαρία, την αφοσιωμένη του σύζυγο και τα αγαπημένα τους παιδιά, τη Μυροφόρα και τον Ιάκωβο, για τη συνεχή, πρόθυμη και αποφασιστική συμπαράστασή τους προς τον Στάθη Ευσταθιάδη, κατά τη δύσκολη και δημιουργική πορεία της ζωής του.
Όλοι είμαστε υπερήφανοι για τον Στάθη Ευσταθιάδη.
Κώστας Γαβρίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου