Μεγάλη Εβδομάδα στη Σαντα του Ποντου

Η εορτή του ΛΑΖΑΡΟΥ και των ΒΑΪΩΝ. 

Ήτο έθιμον κατά την παραμονήν των Βαΐων κάθε οικογένεια να ζυμώση και να κάμνη κουλούρια (κερκέλια) και να τα προσφέρη εις τα παιδιά τα οποία από σπίτι σε σπίτι έψαλλον:

 θεία θεία των Βαΐων

 δός κερκέλ και με οβόν 

(θεία θεία είναι των Βαΐων δόσε κουλούρι (εννοείται στους άλλους και σε μένα αυγόν) και έτσι εις μεν τα συγγενικά παιδιά εδίδοντο ωμά αυγά, εις δε τα άλλα κουλούρια (κερκέλια).

Η εορτή της Μεγάλης Πέμπτης. 

Κατ' αυτήν κάθε οικογέ­νεια έβαφεν μερικά αυγά, τα οποία συνεκέντρωνεν, λόγω της νηστείας καθ' όλη ν την σαρακοστήν^- από αυτά μερικά, μέσα σε ένα μαντήλι ετοποθετούσεν κάτω από την αγίαν Τράπεζαν δια να αγιασθούνε, έως το Μεγάλο Σάββατον, οπότε μετά την λειτουργίαν τα μετέφερεν στο σπίτι της δια να στολίση το πασχαλινό της τραπέζι.

Είχον έθιμο από αυτά ένα να τοποθετήσουν εις τον εικονοστάσιον όπου το διετηρούσαν εως την ίδιαν ημέραν του επό­μενου χρόνου, οπότε και το αντικαθιστούσαν με νέον.

Η εορτή της Μεγάλης Παρασκευής. 

Κατ' αυτήν περιφορά του επιταφίου έξω της εκκλησίας ήτο άγνωστη, και μόνον μι­κρά περιφορά εγίνετο εντός του ναού.

Αγία Κυριακή -Ισχανάντων

Η εορτή του ΠΑΣΧΑ. 

Αυτή εγίνετο τας πρωϊνάς ώρας εις τον περίβολον της εκκλησίας, όπου συνεκεντρώνοντο όλοι οι κάτοικοι και με κωδωνοκρουσίας και τινα πυροβολισμόν από όποιον επρολάβαινεν συνεπληρούτο με το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ η τελετή.

Οι πλέον ανυπόμονοι να καταλύσουν την νηστείαν, έτρωγον κανένα κόκκινον αυγόν, ή κανένα τσιορτάν, που έφερον μαζί τους, και ομαδικώς επέστρεφον εις τα σπίτια τους, με αναμμένα κεριά.

Έθιμον μαγειρίτσας δεν υπήρχεν. Το μεσημέρι εγίνετο οικογενειακόν τραπέζι με κρέας αν υπήρχεν, και με τσούγκρισμα αυγών, μεταξύ οικείων και συγγενών.

Η εορτή της ΔΕΥΤΕΡΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ. 

Το απόγευμα του Πάσχα, αν ο καιρός το επέτρεπεν, εγίνετο η δευτέρα Ανάστασις. Κατ' αυτήν οι ιερείς με τα άμφια, και το ευαγγέλιον, ανά χείρας, προηγουμένων των εξαπτερύγων, εξήρχοντο όλοι μαζί ολίγα μέτρα έξω του χωριού, εις ένα ομαλόν τοπίον, όπου οι ιερείς αναγίγνωσκον το ευαγγέλιον.

Ενίοτε η ανάγνωσις εγίνετο και εις ξένην γλώσσαν, Τουρκικήν, ή Γαλλικήν, από ένα ειδικόν ιερατικόν βιβλίον εις το οποίον ανεγράφετο με Ελληνικά στοιχεία εν μεταφράσει το ευαγγέλιον και έτσι έληγεν η εορτή.

Η εορτή της ΔΕΥΤΕΡΑΣ ΗΜΕΡΑΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ. 

Εορτάζετο ως απλή Κυριακή.

Ανδρέα Αγ. Σπυράντη


"ΣΥΜΒΟΛΗ ΕΙΣ ΤΑ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΤΗΣ ΣΑΝΤΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ"