Παθητική αντίσταση του Ελληνισμού του Πόντου.

Η αντίσταση  του λαού του Πόντου και τα δεινοπαθήματα του δε σταματούν . Για ενάμιση περίπου αιώνα οι Τούρκοι ληστεύουν κυριολεκτικά τους πληθυσμούς του Πόντου με το παιδομάζωμα. Η λεηλασία αυτή φτάνει περίπου μέχρι το 1650.
Από το 1650 αρχίζουν οι Έλληνες του Πόντου να αντιστέκονται με κάθε τρόπο στα παιδομαζώματα. Κρύβουν τους γιους και τις θυγατέρες τους από τα μάτια του κατακτητή. Κατά τον Κάρολο Dietrich: "Ο ελληνισμός του Πόντου έχασε μεν την ελευθερία του, διατήρησε όμως τη συνέχεια της εθνικής του ζωής. Παρά τις περιπέτειες της φυλής οι Έλληνες του Πόντου διατήρησαν τη θέση τους τόσο ως αυτόχθονες όσο και ως μετανάστες".
Το 1666 εισάγεται στην τουρκική αυτοκρατορία το τιμαριωτικό σύστημα διοίκησης. Ακριβώς στην εποχή αυτή βρίσκεται και η οροθετική γραμμή για την επινόηση νέων μεθόδων εξόντωσης του ελληνισμού και του χριστιανισμού γενικότερα.
Οι κυρίαρχοι που διορίζονται από το Σουλτάνο ήταν αυτεξούσιοι και κυβερνούσαν τον τόπο κληρονομικά με δικαιώματα ζωής και θανάτου πάνω στους υπόδουλους λαούς. Η τυραννία των σατραπών αυτών ήταν ιδιαίτερα βάρβαρη στον Πόντο.
Με όλα τα μέσα και τις γνωστές μεθόδους βίας, επιχειρήθηκε η εθνολογική αλλοίωση των αυτόχθονων πληθυσμών της Ιωνίας και του Πόντου, σε πίστωση του γένους των ετερόχθονων κατακτητών. Έτσι εξηγείται το φαινόμενο της αύξησης του αριθμού των ετερόχθονων κατακτητών που από 5.000 και κατ' άλλους 50.000 έγιναν σήμερα 70.000.000, ενώ οι Έλληνες απουσιάζουν (φαινομενικά τουλάχιστον).
Το όνομα Ελλάδα άρχισε σιγά σιγά να λησμονείται. "Nullas in Craeciam Craecias, nullas in Athenas Athenis esse", γράφει ο Γερμανός φιλέλληνας Κρούσιους στο βιβλίο του Turcograecia. Οι Έλληνες γίνονται μισητοί στους δυτικούς.

Ο Πετράρχης, που θεωρείται αναμορφωτής της δύσης, περιγράφει τους Έλληνες το 1554 χειρότερους και από τους Τούρκους (τυφλωμένος πιθανότατα από το πάθος του θρησκευτικού του φανατισμού). Αλλά και από τους νεώτερους, ο Γερμανός ποιητής Σίλλερ στην οδοιπορία του για την Ελλάδα, σε ένα ποίημα του μας λέει(Σ.Σ. Το συγκεκριμένο ποίημα "Καταραμένε Έλληνα" δεν ανευρίσκεται σε καμιά συλλογή, σε κανένα ποίημα "ως απόσπασμα" του κορυφαίου Γερμανού ποιητή. Ίσως να ανήκει σε κάποιον άλλον ποιητή, σε κάποιον άλλον φιλόσοφο, ίσως να  είναι "πεποιημένο"  έντεχνα από κάποιον γερμανομαθή ή Γερμανό φιλέλληνα ή.... πολλά ή... αλλά η μικρή μου έρευνα με έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι το ποίημα αυτό δεν είναι του Φρίντριχ Σίλλερ) :
"Καταραμένε Έλληνα
 Όπου και να γυρίσω τη σκέψη μου, όπου και να στρέψω την ψυχή μου, μπροστά μου σε βρίσκω. 
Τέχνη λαχταρώ, ποίηση, θέατρο, αρχιτεκτονική εσύ μπροστά μου, μπροστάρης και αξεπέραστος.
 Επιστήμη ζητώ, μαθηματικά, φιλοσοφία, ιατρική, εσύ μπροστάρης και αξεπέραστος. 
Για δημοκρατία διψώ, ισονομία και ισοπολιτεία, εσυ μπροστά μου, μπροστάρης και αξεπέραστος.
 Αθλητισμό γυρεύω, το γιατρικό του κορμιού μου εσύ μπροστά μου, μπροστάρης και αξεπέραστος.
 Καταραμένε Έλληνα, καταραμένη γνώση.
 Γιατί να σ' αγγίξω;
 Για να καταλάβω πόσο μικρός είμαι, ασήμαντος και μηδενικός.
 Γιατί δε μ' αφήνεις στη δυστυχία μου και στην ξενοιασιά μου...".
Και μέσα στους στίχους του Σίλλερ, ξεδιπλώνονται όσα πραγματικά στην ψυχή τους οι ευεργετηθέντες βάρβαροι του Βορρά κουβαλάνε για μας, τους Έλληνες δηλαδή μίσος και αγνωμοσύνη.(1)
Γι' αυτό και ζητούν να μας εξαφανίσουν από το χάρτη σαν σκέψη, σαν ιστορία, σαν λαό... Γιατί όσο υπάρχουμε, σαν ιστορία, σαν λαός... Γιατί όσο υπάρχουμε, προδίδεται η καταγωγή τους. Αυτήν που θέλουν να ξεχάσουν και που η παρουσία μας διαχρονικά τους υπενθυμίζει...
Βέβαια, για το μίσος των αλλοφύλων για τον ελληνισμό και τον πολιτισμό του, δεν είναι άμοιρος και ο ίδιος ο ελληνισμός .

Σωκράτης

Αναδιφώντας τις σελίδες της ιστορίας μας οφείλουμε να σκύψουμε με προσοχή στα κείμενα και να δούμε ποιοι και γιατί καταδίκασαν σε θάνατο το Σωκράτη. Γιατί αποπειράθηκαν να κάμουν τα ίδια και στον Αριστοτέλη που ξέφυγε το κώνειο την τελευταία στιγμή και έτσι αποφεύχθηκε ένα δεύτερο ανοσιούργημα των Αθηναίων, σε βάρος του πολιτισμού και της ανθρωπότητας.
Ποιοι και γιατί έβαλαν φωτιά σε έναν Πυθαγόρα.
Τι είχε άραγε να φοβηθεί ο τύραννος Πολυκράτης από το φιλόσοφο και μαθηματικό Πυθαγόρα.
Να δούμε ποιοι και γιατί άφησαν λεία στα σκυλιά έναν γίγαντα της επιστήμης και της γνώσης τον Ηράκλειτο.
Και ακόμα λέγεται πως ο Ευριπίδης ο μεγάλος αυτός δημιουργός χλευάζονταν από την ηγέτιδα τάξη των Μακεδόνων και κατασπαράχθηκε από τα σκυλιά τους.
Και τον Αίσωπο και τόσους και τόσους άλλους. Αλλά και πέρα από αυτά πρέπει να δούμε γιατί ο συντηρητισμός και η θρησκοληψία οδήγησαν σε ακρότητες όπως το κάψιμο των βιβλίων του Πρωταγόρα στην αγορά και την εξορία του Αισχύλου στη Σικελία.
Το κάψιμο της μεγάλης και με 700.000 τόμους βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας.
Ασφαλώς όλοι οι πιο πάνω δεν ήταν πολιτικοί αντίπαλοι. Ήταν πνευματικοί άνθρωποι ολκής και το πνεύμα τους σώζεται και θα σώζεται αιώνια και θα φωτίζει το ανθρώπινο γένος όσο θα υπάρχει πάνω στη γη.
Η πτώση του ελληνικού πολιτισμού στο μεσογειακό χώρο ήταν κατακόρυφη. Ακόμα και αυτή η ίδια η ελληνική γλώσσα, με την οποία μεταδόθηκε ο ελληνικός πολιτισμός σε ολόκληρο τον κόσμο, απειλήθηκε να εξαφανιστεί από τη γη και φυσικά η έννοια Ελλάδα και Έλληνας αλλοιώθηκαν, σε πίστωση της έννοιας Ρωμαίος, Ορωμαίος, Ρωμιός.(2)
Το γεγονός ότι ο Τούρκος δυνάστης υποχρεώθηκε να αναγνωρίσει έστω την Εκκλησία, αυτό και μόνο ήταν μια έστω αδύνατη αχτίδα φωτός που φώτιζε τον δουλωμένο Έλληνα.
Όμως, παρά τις αντίξοες συνθήκες, εκεί στην Ιωνία και τον Πόντο δημιουργήθηκαν τα πρώτα μικρά και μεγάλα σχολεία, που αντιστοιχούσαν στα σημερινά Κολέγια, Πανεπιστήμια, Σεμινάρια και Φροντιστήρια.

Το παιδομάζωμα απο τους Οθωμανούς(γκραβούρα του 17ου αιώνα)

Το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας, η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, η Μεγάλη του Γένους Σχολή της Πόλης , η ευαγγελική Σχολή Σμύρνης , η Ακαδημία Κυδωνιών , η εκκλησιαστική Σχολή (Γυμνάσιο), Ζιντζι - Ντερέ Φλαβιανών Καισαρείας , το Παλλάδιον Γραμμάτων Αδριανουπόλεως , η Αναξαγόρειος Βούρλων και άλλα , υπήρξαν τα πνευματικά κέντρα των σκλαβωμένων ραγιάδων και τα φυτώρια πνευματικών μορφών και ηγετών που φώτισαν το γένος ολόκληρο . Η ευαγγελική Σχολή είχε βιβλιοθήκη με χιλιάδες τόμους και σπάνια χειρόγραφα , είχε Μουσείο με 5.000 αγάλματα , γλυπτά και αγγεία και 24.000 αρχαία νομίσματα. Το πρώτο ελληνικό τυπογραφείο λειτούργησε συστηματικά στη Σμύρνη. Η πρώτη ελληνική εφημερίδα, που εκδόθηκε κανονικά, κυκλοφόρησε στη Σμύρνη το 1831.

Το 1921 η Σμύρνη είχε 5 θέατρα και 15 κινηματογράφους. Μετά 75 περίπου χρόνια, η ελεύθερη Αθήνα δεν αξιώθηκε ν' αποκτήσει ανάλογο θέατρο, με εκείνο που είχε η υπόδουλη Σμύρνη.
Το 1920 , τα νοσοκομεία της Σμύρνης είχαν 1000 κλίνες, ενώ της Αθήνας μόλις 200. Στα σχολεία της μείζονος περιοχής Σμύρνης φοιτούσαν 63.000 μαθητές λίγο πριν την καταστροφή του 1922, δηλ. περισσότεροι απ' όσους φοιτούσαν στην περιοχή της Αθήνας. Ο ελληνικός πληθυσμός υπερείχε, όχι μονάχα πνευματικά και υλικά, αλλά και αριθμητικά, σε περιοχές της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της ανατολικής Θράκης.
Οι μεγάλοι διαφωτιστές του τελευταίου αιώνα της δουλείας και των αρχών της ελεύθερης Ελλάδας Αδαμάντιος Κοραής, Κοσμάς ο Αιτωλός, Ρήγας Φεραίος, Άνθιμος Γαζής και Κων/νος Οικονόμος εξ Οικονόμων, ήσαν ή φυσικά τέκνα του ελληνισμού της ανατολής ή πνευματικά τέκνα των σχολών της. Βέβαια, καμιά σύγκριση σ' ότι αφορά την παιδεία δεν μπορεί να γίνει μεταξύ του ελληνισμού της Μικράς Ασίας και των Τούρκων.
Αλλά και μεταξύ της ανατολικής Ελλάδος (Μικρά Ασία, Θράκη, Πόντος) και της δυτικής, δε μπορεί να γίνει καμιά σύγκριση στο πνευματικό και πολιτιστικό επίπεδο πριν από την καταστροφή του 1922, αν και η πρώτη ήταν υπόδουλη, ενώ η δεύτερη ελεύθερη και ανεξάρτητη.

ΑΘΗΝΑ 1920

Σύμφωνα με τις τουρκικές στατιστικές, πριν από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, η Μικρά Ασία είχε 9.700.000 κατοίκους, από τους οποίους 2.500.000 ήταν Έλληνες, δηλαδή το 26% του συνόλου.
Είναι γνωστό ότι, οι χριστιανοί απέφευγαν να απογραφούν, για στρατολογικούς λόγους και είναι λογικό να υποθέσουμε ότι, ο αριθμός τους ξεπερνούσε τα 2.700.000 - 3.000.000 και το ποσοστό τους το 27%.
Σήμερα αν οι Τούρκοι διεκδικούν το 38% της ελληνικής Κύπρου για το 18% των Τουρκοκυπρίων, που δεν έχουν σε καμιά περιοχή της Μεγαλονήσου την αριθμητική υπεροχή, με την ίδια τη λογική τους, άραγε τι ποσοστό της Μικράς Ασίας θα έπρεπε να διεκδικεί το 1920 η Ελλάδα; Ασφαλώς το 50%. Και όμως οι περιοχές που διεκδικούσαμε τότε ανέρχονταν μόνο σε 15% - 20% του συνόλου, δηλαδή πολύ λιγότερες από όσο δικαιωματικά θα έπρεπε να απαιτήσουμε απ' την Τουρκία.
Τέτοιες ήταν οι διοικητικές και εθνολογικές βλέψεις του Βενιζέλου στη Μικρά Ασία σε μια έκταση γης όπου κατοικούσαν εκατομμύρια χριστιανοί. Παρά την ολοκάθαρη αυτή πραγματικότητα, μερικές δυνάμεις, για λόγους συμφερόντων, ονόμασαν την απελευθέρωση της Ιωνίας "ιμπεριαλισμό" και δυστυχώς την άδικη και λανθασμένη αυτή άποψη τη δέχθηκαν και ορισμένοι Έλληνες με συσκοτισμένη σκέψη και γνώση.
Το 1915 οι Τούρκοι δεν ξεπερνούσαν τα 4.500.000 στη Μικρά Ασία μονάχα, δηλαδή το 45% - 46% σύμφωνα με δικά τους στοιχεία, το δε υπόλοιπο 27% ήσαν Αρμένιοι, Εβραίοι, Κούρδοι, Λαζοί, 'Αραβες και Τσερκέζοι, Κιρκάσιοι της Καυκασίας.
Σήμερα στη Μικρά Ασία, δεν υπάρχει ελληνική και αρμενική μειονότητα. Έχουν εξοντωθεί, σφαχτεί και διωχθεί, οι δε λίγοι που έμειναν εκεί, δεν υπολογίζονται παρά την προστασία τους από τη συνθήκη της Λωζάνης του 1923.

Αχιλλέα Στεφάνου Ανθεμίδη
Διδάκτορα Νομικής του Πανεπιστήμιου Gottingen


1. Η αγνωμοσύνη (αχαριστία) θεσπίστηκε ως ποινικό αδίκημα στην αρχαιότητα, κατά τον 7ο π.Χ. αιώνα, από τον μεγάλο πυθαγόρειο φιλόσοφο και νομοθέτη των επιγεφυρίων Λοκρών Ζάλευκο. Κι ο Αριστοτέλης επαινεί τον Ζάλευκο και του απονέμει εύσημα για την ευνομία και την ευημερία του κράτους του βλ. Ανθεμίδης Αχ., Η αγνωμοσύνη ως ποινικό αδίκημα στην αρχαιότητα. Περιοδικό "Ο καταναλωτής", Θεσσαλονίκη 1993 σελ. 283 επ.

2.Ορωμαίος, στην ποντιακή διάλεκτο σημαίνει Ρωμαίος, Ρωμιός. 2 Βακαλόπουλος Απόστολος, "Ιστορία του Νέου ελληνισμού" τ. 1. 1961 σ. 96 και επ. Chassiotis G., "L' Instruction publique chez les Grecs 1988, σελ. 14, 34 Legrand E., Bibliographic Hellenique aux xve et xviem siecles", 1885 σελ. 45 και επ.