Η ΣΑΝΤΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

Η Σάντα λεγόταν Επτάκωμη διότι είχε επτά κώμες, επτά χωριά, τα οποία ήσαν:

1. Πιστοφάντων

2.  Ισχανάντων

3.  Ζουρνατσιάντων

4.  Τερζάντων

5.  Πινατιάντων

6.  Κοζλαράντων και

7.   Τσιακαλάντων

Σ' όλα τα παραπάνω χωριά υπήρχαν εκκλησίες και σχολεία. Πολλοί κατατρεγμένοι Έλληνες, ιδίως μετά την επανάσταση των Ελλήνων του 1821, έβρισκαν καταφύγιο σωτηρίας όταν πατούσαν την Σάντα τα χρόνια εκείνα ο πληθυσμός της Σάντας του Πόντου ξεπέρασε τις 10.000 κατοίκους.

Αγία Κυριακή Ισχανάντων.

ΕΠΕΙΔΗ 1) η Σάντα ήταν ορεινή και άγονη δεν μπορούσε να κρατήσει όλους τους κατοίκους και

2)οι Τούρκοι άρχισαν να πιέζουν τους Σανταίους, από το 1828 άρχισαν οι μαζικές μεταναστεύσεις των Σανταίων, κυρίως στον Καύκασο (Ρωσσικής Κατοχής).

Το 1828 μετανάστευσαν στην περιοχή Τυφλίδας και σχημάτισαν τα χωριά Πέσταση και Σάντα.

Το 1856 20 οικογένειες Χαρατσιάντ, Τοπουζάντ και Γαλάντ μετανάστευσαν και σχημάτισαν
το χωριό Σέκιτλη.

Το 1867 μετανάστευσαν πολλές οικογένειες στην περιοχή Τυφλίδας και σχημάτισαν το
χωριό Χαρατσιάντων και Φτελέν.

Το 1881 πολλές οικογένειες απ' όλα τα χωριά της Σάντας μετανάστευσαν και έκαναν τα χωριά Τσιορμίκ, Παρτούς, Γενίκιοι, Αρταχάν και Πελικπασκιοί.

Το 1883 ο Νικόλαος Πηλείδης του Αβραάμ για λογαριασμό του και ως πληρεξούσιος των : κατοίκων του χωριού Ιβάνοφκα :
Πέτρου Χαρατσίδη του Χριστόφορου,

Γιάννη Κόντσαλη (Κριάδη) του Δημητρίου,

Μηχαήλ Γιακούς (Γιακουσίδη),
Γεωργίου Μουρατχανίδη,

Ιορδάνη Τοπουζίδη του Κωνσταντίνου,

Γεωργίου Τοπουζίδη του Κωνσταντίνου,
Ιορδάνη Τοπουζίδη του Χριστόφορου,

Χαράλαμπου Τοπουζίδη του Χριστόφορου

και Ευσταθίου Τουρσίν Αλήογλου του Θεοδώρου,
αγόρασε με οριστικό συμβόλαιο από τον πρίγκηπα Ιβάν Ζαάλοβιτς Μπαράτωφ το κτήμα που ονομάστηκε Ιβάνοφκα και αποτελείται από λιβάδια, χωράφια και δάσος. 
Το παραπάνω κτήμα ήταν νοικιασμένο από το 1872 στους αδελφούς Ιωάννη Χαρατσίδη και Πολύχρονη Χαρατσίδη. Οι παραπάνω πληροφορίες για το χωριό πάρθηκαν από το βιβλίο του Γιάννη Χαρατσίδη «70 Χρόνια ΕΣΣΔ» και από προσωπικές συζητήσεις που είχα με κατοίκους του χωριού Ιβάνοφκα που ήρθαν πρόσφατα στην Θεσσαλονίκη, όπως Κωνσταντίνο Πηλείδη του Ευσταθίου και Γεώργιο Πηλείδη του Χαραλάμπους.                                                  

Αχιλλεας Πηλειδης

Δικηγορος