Η Ελληνική Αγαθοεργός Κοινότητα αποτέλεσε τον φορέα υπό τον οποίο συσπειρώθηκε η ομογένεια της Οδησσού. Στην ουσία επρόκειτο για τη μετατροπή της «εν Οδησσώ Ελληνικής Αδελφότητος της Αγίας Τριάδος».
Στην τελευταία που ιδρύθηκε το 1864 είχαν δικαίωμα εγγραφής όλοι οι ορθόδοξοι Έλληνες, οι οποίοι πλήρωσαν ετήσια συνδρομή. Αντικείμενο της δραστηριότητας της Ελληνικής Αδελφότητας ήταν η ενίσχυση της εν γένει χριστιανικής δραστηριότητας της ελληνικής εκκλησίας της Αγίας Τριάδος, όσο και η οικονομική υποστήριξη των απόρων οικογενειών των ομογενών.
Με την πάροδο των χρόνων άλλαξε ουσιαστικά το πλαίσιο της λειτουργίας της Ελληνικής Αδελφότητας. Το 1871 ιδρύθηκε με υπουργική απόφαση η Ελληνική Αγαθοεργός Κοινότητα και το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο που συγκροτήθηκε το αποτελούσαν οι Θ. Ροδοκανάκης, πρόεδρος, Γ. Γ. Μαρασλής, αντιπρόεδρος, I. Βουτσινάς, ταμίας και οι Σ. Ράλλης, I. Μαύρος, Μ. Σεβαστόπουλος, Δ. Δάλλος, αρχιμανδρίτης Βουλισμάς, Θ. Σκλάβος, Α. Παρασκευάς, Θ. Μαυροκορδάτος και Α. Ζαρίφης.
Το εκλεγόμενο συμβούλιο εκ 12 ατόμων τριετούς θητείας πέραν της φροντίδας του για την Αγία Τριάδα είχε υπό την εποπτεία του και το Ροδοκανάκειο Παρθεναγωγείο, συμμετείχε στη διοίκηση της Ελληνοεμπορικής Σχολής και επιπροσθέτως επόπτευε και τα κοινωφελή ιδρύματα της παροικίας (Μαράσλειο Γηροκομείο, Εκκλησία του Γηροκομείου). Αξίζει να τονίσουμε, ότι η Κοινότητα διέθετε σοβαρή ακίνητη περιουσία, προϊόν των δωρεών πλουσίων ομογενών της Οδησσού, γεγονός που διευκόλυνε πολύ το κοινωφελές έργο της.
Ενδεικτικά το Παρθεναγωγείο που ιδρύθηκε από τον Θεόδωρο Ροδοκανάκη περιήλθε στην ιδιοκτησία της Κοινότητας κατόπιν επιθυμίας του ιδρυτή. Τα συνολικά ετήσια εισοδήματα της Κοινότητας προέρχονταν από την τακτική συνδρομή των μελών
(ελάχιστη καταβολή 3 ρούβλια κατ’ έτος) και κυρίως απο δωρεές των σημαντικών εμπόρων που ανήκαν στην ανώτερη κοινωνική τάξη των Ελλήνων ομογενών.
Το 1896 η Κοινότητα αριθμούσε 334 μέλη, που αντιστοιχούσε στο 7% του συνολικού ελληνικού πληθυσμού της Οδησσού.
Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η Κοινότητα περιλάμβανε στις τάξεις της ένα μικρό τμήμα του ομογενειακού πληθυσμού, ένα στοιχείο που υποδηλώνει τον ελιτίστικο χαρακτήρα που ανέκαθεν διατήρησε η Κοινότητα. Ωστόσο, όμως, αυτό δεν αναιρεί τον σημαντικό ρόλο της στα ζητήματα του κοινωνικού βίου των ομογενών. Με άλλα λόγια ο φιλανθρωπικός ρόλος της, η οικονομική διαχείριση και η άσκηση της εποπτείας στη λειτουργία του Παρθεναγωγείου και των άλλων ευαγών ιδρυμάτων είναι αναμφισβήτητα. Η ιστορία της Ελληνικής Αγαθοεργού Κοινότητας διακόπηκε άδοξα το 1919, με την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στον ρωσικό Νότο και τη μαζική αποχώρηση πολλών ομογενών από την Οδησσό.
Εξυπακούεται, ότι εξέχουσες προσωπικότητες της παροικίας μετείχαν, κατά καιρούς, στο Συμβούλιο της Κοινότητας είτε ως πρόεδροι, είτε ως έφοροι, είτε ως σύμβουλοι. Ο Θεόδωρος Ροδοκανάκης, ο Στέφανος Ράλλης, ο Γρηγόριος Γ. Μαρασλής, ο Ιωάννης Βουτσινάς, ο Κωνσταντίνος Παππούδωφ, ο Αχιλλέας Κουμπάρης και πολλοί γόνοι γνωστών οικογενειών που είχαν συμβάλλει επί δεκαετίες στην οικονομική ακμή της Οδησσού, όπως του Μαύρου, του Σταμέρωφ, του Παρηγόρη, του Παρασκευά, του Ιγγλέση, του Πετροκόκκινου κ. ά., συνέβαλαν στο έργο της Ελληνικής Αγαθοεργού Κοινότητας.
Βασιλης Καρδασης
Στην τελευταία που ιδρύθηκε το 1864 είχαν δικαίωμα εγγραφής όλοι οι ορθόδοξοι Έλληνες, οι οποίοι πλήρωσαν ετήσια συνδρομή. Αντικείμενο της δραστηριότητας της Ελληνικής Αδελφότητας ήταν η ενίσχυση της εν γένει χριστιανικής δραστηριότητας της ελληνικής εκκλησίας της Αγίας Τριάδος, όσο και η οικονομική υποστήριξη των απόρων οικογενειών των ομογενών.
Με την πάροδο των χρόνων άλλαξε ουσιαστικά το πλαίσιο της λειτουργίας της Ελληνικής Αδελφότητας. Το 1871 ιδρύθηκε με υπουργική απόφαση η Ελληνική Αγαθοεργός Κοινότητα και το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο που συγκροτήθηκε το αποτελούσαν οι Θ. Ροδοκανάκης, πρόεδρος, Γ. Γ. Μαρασλής, αντιπρόεδρος, I. Βουτσινάς, ταμίας και οι Σ. Ράλλης, I. Μαύρος, Μ. Σεβαστόπουλος, Δ. Δάλλος, αρχιμανδρίτης Βουλισμάς, Θ. Σκλάβος, Α. Παρασκευάς, Θ. Μαυροκορδάτος και Α. Ζαρίφης.
Το εκλεγόμενο συμβούλιο εκ 12 ατόμων τριετούς θητείας πέραν της φροντίδας του για την Αγία Τριάδα είχε υπό την εποπτεία του και το Ροδοκανάκειο Παρθεναγωγείο, συμμετείχε στη διοίκηση της Ελληνοεμπορικής Σχολής και επιπροσθέτως επόπτευε και τα κοινωφελή ιδρύματα της παροικίας (Μαράσλειο Γηροκομείο, Εκκλησία του Γηροκομείου). Αξίζει να τονίσουμε, ότι η Κοινότητα διέθετε σοβαρή ακίνητη περιουσία, προϊόν των δωρεών πλουσίων ομογενών της Οδησσού, γεγονός που διευκόλυνε πολύ το κοινωφελές έργο της.
 |
| Οδός Μαρασλή (Από ταχυδρομικό δελτάριο των αρχών του αιώνα) |
Ενδεικτικά το Παρθεναγωγείο που ιδρύθηκε από τον Θεόδωρο Ροδοκανάκη περιήλθε στην ιδιοκτησία της Κοινότητας κατόπιν επιθυμίας του ιδρυτή. Τα συνολικά ετήσια εισοδήματα της Κοινότητας προέρχονταν από την τακτική συνδρομή των μελών
(ελάχιστη καταβολή 3 ρούβλια κατ’ έτος) και κυρίως απο δωρεές των σημαντικών εμπόρων που ανήκαν στην ανώτερη κοινωνική τάξη των Ελλήνων ομογενών.
Το 1896 η Κοινότητα αριθμούσε 334 μέλη, που αντιστοιχούσε στο 7% του συνολικού ελληνικού πληθυσμού της Οδησσού.
Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η Κοινότητα περιλάμβανε στις τάξεις της ένα μικρό τμήμα του ομογενειακού πληθυσμού, ένα στοιχείο που υποδηλώνει τον ελιτίστικο χαρακτήρα που ανέκαθεν διατήρησε η Κοινότητα. Ωστόσο, όμως, αυτό δεν αναιρεί τον σημαντικό ρόλο της στα ζητήματα του κοινωνικού βίου των ομογενών. Με άλλα λόγια ο φιλανθρωπικός ρόλος της, η οικονομική διαχείριση και η άσκηση της εποπτείας στη λειτουργία του Παρθεναγωγείου και των άλλων ευαγών ιδρυμάτων είναι αναμφισβήτητα. Η ιστορία της Ελληνικής Αγαθοεργού Κοινότητας διακόπηκε άδοξα το 1919, με την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στον ρωσικό Νότο και τη μαζική αποχώρηση πολλών ομογενών από την Οδησσό.
Εξυπακούεται, ότι εξέχουσες προσωπικότητες της παροικίας μετείχαν, κατά καιρούς, στο Συμβούλιο της Κοινότητας είτε ως πρόεδροι, είτε ως έφοροι, είτε ως σύμβουλοι. Ο Θεόδωρος Ροδοκανάκης, ο Στέφανος Ράλλης, ο Γρηγόριος Γ. Μαρασλής, ο Ιωάννης Βουτσινάς, ο Κωνσταντίνος Παππούδωφ, ο Αχιλλέας Κουμπάρης και πολλοί γόνοι γνωστών οικογενειών που είχαν συμβάλλει επί δεκαετίες στην οικονομική ακμή της Οδησσού, όπως του Μαύρου, του Σταμέρωφ, του Παρηγόρη, του Παρασκευά, του Ιγγλέση, του Πετροκόκκινου κ. ά., συνέβαλαν στο έργο της Ελληνικής Αγαθοεργού Κοινότητας.
Βασιλης Καρδασης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου